گنجور

شمارهٔ ۱۷ - افکار خنده آور

ای هم سفر عزیز من مَجد
افکارِ تو خنده آورنده است
خواهی تو اگر نویسی این جُنگ
بنویس، چه جایِ شعر بنده است
این پند که می دهم فراگیر
هر چند که اندکی گَزنده است
«در شعر مپیچ و در فنِ او»
کاین کار ز کار های گُنده است
رو هوچی و روزنامه چی شو
این است که فایَدَت دِهَنده است
امروز به هر کجا ادیبی است
در گوشۀ عُزلتی خَزَنده است
اَشغال نصیب هر چه کونی است
اَحرار اسیرِ هر چه جِنده است
این سگ مرَضی بُوَد که آخِر
از گرسنگی ترا کُشَنده است
این است طَنابِ احتیاجی
کِت بر دَرِ هر خسی کشنده است
رَو تجرِبه‌ای ز حالِ من گیر
کاین تجربه مر ترا بَسَنده است
بینی تو که شعرِ بنده امروز
بر طبعِ مرا هب جان خَزَنده است
هر شعر که بشنوند نیکو
هر چند که بُوِیِ خون دهنده است
چون مختصر و سلیس و خوب است
یا صاف و صریح و پوست کَندَه است
از فُرطِ مَحَبَّتی که دارند
گویند که شعر، شعرِ رنده است
با این همه هیچ کس نَپُرسد
کاین مَرد که مُرده ای که زنده است
دزدانِ خروس دیگرانند
پرهاش بُرون ز جیبِ بنده است!

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: همراهان گنجور

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای هم سفر عزیز من مَجد
افکارِ تو خنده آورنده است
هوش مصنوعی: ای دوست عزیزم، افکار تو بسیار خنده‌دار و سرگرم‌کننده است.
خواهی تو اگر نویسی این جُنگ
بنویس، چه جایِ شعر بنده است
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی چیزی بنویسی، این دفتر را بنویس، زیرا شعر من جایی در آن ندارد.
این پند که می دهم فراگیر
هر چند که اندکی گَزنده است
هوش مصنوعی: این نصیحتی که به تو می‌کنم، اگرچه ممکن است کمی تلخ باشد، اما برای تو بسیار مفید و آموزنده است.
«در شعر مپیچ و در فنِ او»
کاین کار ز کار های گُنده است
هوش مصنوعی: در شعر خود طوری عمل نکن که پیچیدگی‌ها را به کار ببری، زیرا این کار از امور بسیار سنگین و دشوار است.
رو هوچی و روزنامه چی شو
این است که فایَدَت دِهَنده است
هوش مصنوعی: نمی‌توانی فقط به حرف‌های بیهوده و شایعات توجه کنی؛ بلکه باید به اطلاعات معتبر و مفید روی بیاوری که ارزش و فایده واقعی دارند.
امروز به هر کجا ادیبی است
در گوشۀ عُزلتی خَزَنده است
هوش مصنوعی: امروز هر نویسنده یا شاعر مهمی در جایی دورافتاده و گوشه‌نشین به سر می‌برد.
اَشغال نصیب هر چه کونی است
اَحرار اسیرِ هر چه جِنده است
هوش مصنوعی: هر چه در دنیا به دست می‌آید، نصیب افراد معمولی و عادی می‌شود، اما افراد آزاد و مستقل تحت تأثیر چیزهای بی‌ارزش و پست قرار می‌گیرند.
این سگ مرَضی بُوَد که آخِر
از گرسنگی ترا کُشَنده است
هوش مصنوعی: این سگ بیماری است که در نهایت به خاطر گرسنگی تو را خواهد کشت.
این است طَنابِ احتیاجی
کِت بر دَرِ هر خسی کشنده است
هوش مصنوعی: این یک نیازی است که بر در خانه هر انسانی که در شرایط سختی قرار دارد، کشیده شده است.
رَو تجرِبه‌ای ز حالِ من گیر
کاین تجربه مر ترا بَسَنده است
هوش مصنوعی: پس می‌توانی از وضعیت من درس بگیری، زیرا این تجربه برای تو کافی خواهد بود.
بینی تو که شعرِ بنده امروز
بر طبعِ مرا هب جان خَزَنده است
هوش مصنوعی: تو توجه کن که شعری که من امروز سروده‌ام، برای روح و جان من بسیار دلپذیر و لطیف است.
هر شعر که بشنوند نیکو
هر چند که بُوِیِ خون دهنده است
هوش مصنوعی: هر شعری که به خوبی شنیده شود، حتی اگر بوی خون بدهد، تأثیری مثبت دارد.
چون مختصر و سلیس و خوب است
یا صاف و صریح و پوست کَندَه است
هوش مصنوعی: این متن به بیان این نکته می‌پردازد که برخی از مسائل یا اطلاعات، به صورت مختصر، ساده و واضح ارائه می‌شوند، به طوری که درک آنها آسان است و نیازی به پیچیدگی ندارد. این نوع بیان می‌تواند به روشن‌تر شدن مفاهیم کمک کند.
از فُرطِ مَحَبَّتی که دارند
گویند که شعر، شعرِ رنده است
هوش مصنوعی: او از شدت عشقی که دارد، می‌گوید که شعر خیلی لطیف و زیبا است.
با این همه هیچ کس نَپُرسد
کاین مَرد که مُرده ای که زنده است
هوش مصنوعی: با وجود تمام این مسائل، هیچ‌کس نمی‌پرسد که این مردی که به نظر می‌رسد مرده، در واقع زنده است.
دزدانِ خروس دیگرانند
پرهاش بُرون ز جیبِ بنده است!
هوش مصنوعی: دیگران از دستاوردهای من بهره‌برداری می‌کنند و من فقط شاهد این وضعیت هستم.

حاشیه ها

1402/09/06 15:12
T M

بیت صحیح:

با این همه هیچ کس نَپُرسد

کاین مَردکه مُرده یا که زنده است

 

1402/09/06 15:12
T M

فُرط؟! فَرط صحیح است.