ایرج میرزاشمارهٔ ۱۵ - علّت بی تابی نوزاد
دانی که چرا طفل به هَنگامِ تَوَلّد
با ضَجّه و بی تابی و فریاد و فَغان است
با آن که بَرون آمده از مَحبَسِ زه دان
و امروز در این عرضۀ آزادِ جهان است
با آن که در آن جا همه خون بوده خوراکش
وین جا شِکَرَش در لب و شیرَش به دهان است
زان است که در لوحِ اَزَل دیده که عالم
بر عالمیان جایِ چه ذُل و چه هَوان است
داند که در این نَشئه چه‌ها بر سرش آید
بیچاره از آن لحظۀ اوّل نِگران است
شمارهٔ ۱۴ - احمد لایَنصَرِف: فکرِ شاهِ فَطِنی باید کردشمارهٔ ۱۶ - دزد نگرفته: هر کس ز خزانه بُرد چیزی
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: همراهان گنجور
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دانی که چرا طفل به هَنگامِ تَوَلّد
با ضَجّه و بی تابی و فریاد و فَغان است
هوش مصنوعی: می‌دانی چرا نوزاد هنگام تولد با گریه و بی‌قراری و فریاد به دنیا می‌آید؟
با آن که بَرون آمده از مَحبَسِ زه دان
و امروز در این عرضۀ آزادِ جهان است
هوش مصنوعی: با این‌که از زندان زهدان خارج شده و امروز در جهان آزاد قرار دارد،
با آن که در آن جا همه خون بوده خوراکش
وین جا شِکَرَش در لب و شیرَش به دهان است
هوش مصنوعی: اگرچه در آنجا همه چیز به خون آغشته بوده، در اینجا او شکر را بر لب و شیر را در دهان دارد.
زان است که در لوحِ اَزَل دیده که عالم
بر عالمیان جایِ چه ذُل و چه هَوان است
هوش مصنوعی: از این روست که در لوحِ ازل مشاهده کرده‌ام که دنیا برای انسان‌ها چه ذلتی و چه خفتی دارد.
داند که در این نَشئه چه‌ها بر سرش آید
بیچاره از آن لحظۀ اوّل نِگران است
هوش مصنوعی: او می‌داند که در این زندگی چه مشکلاتی بر سرش خواهد آمد و از همان لحظه اولیه، نگران است.