گنجور

بخش ۹۱ - انقلاب! ای انقلاب!

خواجه از خون رگ مزدور سازد لعل ناب
از جفای دهخدایان کشت دهقانان خراب
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
شیخ شهر از رشته تسبیح صد مؤمن به دام
کافران ساده‌دل را برهمن زنار تاب
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
میر و سلطان نردباز و کعبتین شان دغل
جان محکومان ز تن بردند محکومان به خواب
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
واعظ اندر مسجد و فرزند او در مدرسه
آن به پیری کودکی این پیر در عهد شباب
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
ای مسلمانان فغان از فتنه‌های علم و فن
اهرمن اندر جهان ارزان و یزدان دیریاب
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
شوخی باطل نگر اندر کمین حق نشست
شب‌پر از کوری شبیخونی زند بر آفتاب
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
در کلیسا ابن‌مریم را به دار آویختند
مصطفی از کعبه هجرت کرده با ام‌الکتاب
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
من درون شیشه‌های عصر حاضر دیده‌ام
آنچنان زهری که از وی مارها در پیچ و تاب
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
با ضعیفان گاه نیروی پلنگان می‌دهند
شعله‌ای شاید برون آید ز فانوس حباب
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: سایت علامه اقبال

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خواجه از خون رگ مزدور سازد لعل ناب
از جفای دهخدایان کشت دهقانان خراب
هوش مصنوعی: خواجه با دلی پر از کینه، از زحمات و رنج‌های کشاورزان بی‌خبر است و از آن‌ها بهره‌برداری می‌کند. او با سوءاستفاده از زحمت‌های دیگران، انگار که در حال خلق چیز گران‌بهایی است، در حالی که واقعاً تنها به فکر منافع خود است.
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
هوش مصنوعی: ای تلاطم و دگرگونی، ای تغییر اساسی!
شیخ شهر از رشته تسبیح صد مؤمن به دام
کافران ساده‌دل را برهمن زنار تاب
هوش مصنوعی: مرد معقول و دانشمندی که الگوی دیگران است، به راحتی می‌تواند افراد ساده‌دل را تحت تأثیر قرار بدهد و آن‌ها را به سمت افکار نادرست سوق دهد.
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
هوش مصنوعی: عشق و شور و هیجان! ای عشق و شور و هیجان!
میر و سلطان نردباز و کعبتین شان دغل
جان محکومان ز تن بردند محکومان به خواب
هوش مصنوعی: میر و سلطان، افرادی هستند که در بازی نرد مهارت دارند و مانند کعبه‌ای که مورد عبادت است، در جایی برای فریب و دغل کاری خود قرار دارند. این نیرنگ باعث می‌شود که جان محکومان از تنشان جدا شود و محکومان در خواب به سر ببرند، غافل از آنچه بر آن‌ها می‌گذرد.
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
هوش مصنوعی: انقلاب! ای انقلاب، تو به ما امید می‌دهی و نوید تغییرات بزرگ را به ارمغان می‌آوری.
واعظ اندر مسجد و فرزند او در مدرسه
آن به پیری کودکی این پیر در عهد شباب
هوش مصنوعی: در اینجا، واعظ در مسجد به سخنرانی مشغول است، در حالی که فرزندش در مدرسه تحصیل می‌کند. موضوع اصلی این بیت به تضاد میان جوانی و پیری اشاره دارد؛ در جوانی، او به سخنرانی و آموزش می‌پردازد، اما اکنون به پیری رسیده و احساس می‌کند که زمان جوانی‌اش گذشت.
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
هوش مصنوعی: انقلاب! ای انقلاب، تو همیشه در یاد ما هستی و ما به تلاشت ادامه خواهیم داد.
ای مسلمانان فغان از فتنه‌های علم و فن
اهرمن اندر جهان ارزان و یزدان دیریاب
هوش مصنوعی: ای مسلمانان، به هوش باشید که فتنه‌های علم و فن در دنیا به وفور وجود دارند؛ شیطان نامرئی در این عالم به راحتی نفوذ می‌کند و در مقابل، خداوند یزدان سخت دشوار به دست می‌آید.
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
هوش مصنوعی: غوغا و تغییرات عظیم! ای تغییرات بزرگ و اساسی!
شوخی باطل نگر اندر کمین حق نشست
شب‌پر از کوری شبیخونی زند بر آفتاب
هوش مصنوعی: در این بیت به نوعی کنایه از این است که شوخی و بازی‌های بی‌ارزش در حالی که حقیقت در انتظار است، در کمین نشسته‌اند. شب، که نماد تاریکی و جهالت است، می‌تواند به طور ناگهانی بر نور و روشنایی واقعیت حمله کند و آن را بپوشاند. به عبارت دیگر، در زیر چهره‌ ظاهری، حقیقت ممکن است به راحتی پنهان شود و ناگهان جلوه‌گر گردد.
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
هوش مصنوعی: ای انقلاب، ای تحول بزرگ!
در کلیسا ابن‌مریم را به دار آویختند
مصطفی از کعبه هجرت کرده با ام‌الکتاب
هوش مصنوعی: در کلیسا، عیسی را بر دار بالا بردند و پیامبر اسلام از کعبه به همراه کتاب مقدس خود حرکت کرد.
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
هوش مصنوعی: ای انقلاب! ای شورش و دگرگونی!
من درون شیشه‌های عصر حاضر دیده‌ام
آنچنان زهری که از وی مارها در پیچ و تاب
هوش مصنوعی: در شیشه‌های دنیای امروزی، نگاهی به سمّی انداخته‌ام که آن‌قدر خطرناک است که مارها را هم به تلاطم واداشته است.
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
هوش مصنوعی: آغازی نو و تغییرات بزرگ در پیش است! تغییراتی که به ما امید می‌دهد و به سوی آینده‌ای بهتر هدایت می‌کند.
با ضعیفان گاه نیروی پلنگان می‌دهند
شعله‌ای شاید برون آید ز فانوس حباب
هوش مصنوعی: گاهی اوقات به ضعیفان نیرویی مشابه قدرت پلنگان می‌دهند، تا شاید از این طریق آتشی روشن شود که از فانوس حبابی خارج شود.
انقلاب!
انقلاب ای انقلاب
هوش مصنوعی: انقلاب! ای دگرگونی بزرگ!

حاشیه ها

1399/11/07 06:02
اسفندیار آریا

از خواب گران خواب گران خواب گران خیز، از خواب گران خیز