گنجور

بخش ۷۹ - مانند صبا خیز و وزیدن دگر آموز

مانند صبا خیز و وزیدن دگر آموز
دامان گل و لاله کشیدن دگر آموز
اندر دلک غنچه خزیدن دگر آموز
موئینه به بر کردی و بی ذوق تپیدی
آنگونه تپیدی که بجائی نرسیدی
در انجمن شوق تپیدن دگر آموز
کافر دل آواره دگر باره به او بند
بر خویش گشا دیده و از غیر فروبند
دیدن دگر آموز و ندیدن دگر آموز
دم چیست پیام است شنیدی نشنیدی
در خاک تو یک جلوه عام است ندیدی
دیدن دگر آموز شنیدن دگر آموز
ما چشم عقاب و دل شهباز نداریم
چون مرغ سرا لذت پرواز نداریم
ای مرغ سرا خیز و پریدن دگر آموز
تخت جم و دارا سر راهی نفروشند
این کوه گران است بکاهی نفروشند
با خون دل خویش خریدن دگر آموز
نالیدی و تقدیر همان است که بود است
آن حلقهٔ زنجیر همان است که بود است
نومید مشو ناله کشیدن دگر آموز
وا سوخته ئی یک شرر از داغ جگر گیر
یک چند بخود پیچ و نیستان همه در گیر
چون شعله بخاشاک دویدن دگر آموز

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
منبع اولیه: سایت علامه اقبال

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مانند صبا خیز و وزیدن دگر آموز
دامان گل و لاله کشیدن دگر آموز
هوش مصنوعی: مانند نسیم صبحگاهی برخیز و هنر جدیدی بیاموز؛ هنری که در آن بتوانی شکوفه‌ها و گل‌ها را با لطافت و زیبایی بچینی.
اندر دلک غنچه خزیدن دگر آموز
هوش مصنوعی: در دل کوچک خود باید تجربیات جدیدی را بپذیری و بیاموزی.
موئینه به بر کردی و بی ذوق تپیدی
آنگونه تپیدی که بجائی نرسیدی
هوش مصنوعی: تو به خودت زحمت دادی و سعی کردی، اما تلاش‌ات بی‌ثمر بود و هیچ نتیجه‌ای نگرفتی.
در انجمن شوق تپیدن دگر آموز
هوش مصنوعی: در جمع و محیطی که پر از شوق و هیجان است، یاد بگیر که چگونه به راحتی و با نشاط جان بگ sebenarnya.
کافر دل آواره دگر باره به او بند
بر خویش گشا دیده و از غیر فروبند
هوش مصنوعی: کسی که دلش بی‌قرار و آشفته است، باید بار دیگر چشمش را به سوی خود باز کند و از هر چیز دیگری رو بگرداند.
دیدن دگر آموز و ندیدن دگر آموز
هوش مصنوعی: ببینید که چطور می‌توانید از دیگران یاد بگیرید و در عوض، کسانی را که نمی‌توانید یاد بگیرید، نادیده بگیرید.
دم چیست پیام است شنیدی نشنیدی
در خاک تو یک جلوه عام است ندیدی
هوش مصنوعی: دم به معنای نفس کشیدن یا زندگی است و پیام به معنای پیامی که در زندگی نهفته است. آیا متوجه شده‌ای یا نه، در درون تو یک جلوه عمومی از زندگی وجود دارد که شاید آن را ندیده‌ای.
دیدن دگر آموز شنیدن دگر آموز
هوش مصنوعی: دیدن چیزی متفاوت است و آموزش از طریق شنیدن نیز نوع دیگری از یادگیری است.
ما چشم عقاب و دل شهباز نداریم
چون مرغ سرا لذت پرواز نداریم
هوش مصنوعی: ما مانند عقاب نگاه تیزبین و دل شجاعی نداریم، چون همچون مرغی در قفس، از لذت پرواز بی‌بهره‌یم.
ای مرغ سرا خیز و پریدن دگر آموز
هوش مصنوعی: ای پرنده، از آرامش بیرون بیا و روش پرواز کردن را دوباره یاد بگیر.
تخت جم و دارا سر راهی نفروشند
این کوه گران است بکاهی نفروشند
هوش مصنوعی: تخت طلا و دارایی‌های بزرگ را به راحتی و بی‌مقدار نمی‌فروشند، زیرا این ارزش‌ها و چیزهای گران‌بها قابل معامله نیستند.
با خون دل خویش خریدن دگر آموز
هوش مصنوعی: با جان و دل خود هزینه کردن تا چیز تازه‌ای یاد بگیری.
نالیدی و تقدیر همان است که بود است
آن حلقهٔ زنجیر همان است که بود است
هوش مصنوعی: شکایت و ناله‌ات بی‌فایده است، چون سرنوشت همانگونه که بود، باقی مانده و آن زنجیر که تو را می‌آزارد نیز تغییر نکرده است.
نومید مشو ناله کشیدن دگر آموز
هوش مصنوعی: ناامید نشو، یاد بگیر که چگونه دوباره با گریه و ناله به زندگی ادامه بدهی.
وا سوخته ئی یک شرر از داغ جگر گیر
یک چند بخود پیچ و نیستان همه در گیر
هوش مصنوعی: اوه، سوخته‌ام! یک شعله می‌سوزاند قلبم را. مدتی در خود بپیچم و همه چیز را فراموش کنم.
چون شعله بخاشاک دویدن دگر آموز
هوش مصنوعی: در زمان‌های سخت و پرتنش، باید به دنبال روش‌های جدید و ابتکاری برای فرار از مشکلات باشید.

حاشیه ها

1391/11/29 04:01
ناشناس

در خط هفتم به از "دم چیست"و"شنیدی"علامت سوال می آید.

1394/09/20 01:12
محمد

حقیقتا پرمعنا و زیباست
واسوخته ای یک شرر از داغ جگر گیر ...

1396/10/12 19:01
رویا.ا

درمصرع «مویینه به برکردی وبی ذوق تپیدی»
منظور از مویینه به برکردن همان صوفی شدن است .چون مویینه یا لباس پوستی را صوفیان ودرویش ها می‌پوشیدند.

1397/06/09 17:09

با سلام و تقدیم احترامات عالیه خدمت دست اندر کاران وبسایت نهایت زیبای گنجور. در قدم نخست سپاسگزارم از زحمات تان که برای ایجاد همچو وبسایت عالی بکار برده آید. من روزانه از وبسایت گنجور بهره میبرم و خیلی در حق تان دعا خیر میکنم خداوند خیر و سعادت دارین را نصیب همه تان کند. قلبا سپاسگزارم از شما عزیزان چون خدمت بزرگی را انجام داده آید من واقعا قدر این زحمات و خدمات را میدانم. همیشه شاد و بهروز و کامکار و با سعادت باشید.
امید راهی از کانادا.

1397/06/09 17:09

پیوند به وبگاه بیرونی
لطفا این صفحه یوتیوب را باز کنید و همین شعر را در آهنگی زیبا به آواز دوکتور صادق فطرت ناشناس افغانی بشنوید.

1399/02/04 09:05
جواد خوانساری

مهدی حبیبی هم بخش‌هایی از این شعر را خوانده است نگاه کنید به:
پیوند به وبگاه بیرونی#