گنجور

بخش ۷۰ - لاله این چمن آلودهٔ رنگ است هنوز

لاله این چمن آلودهٔ رنگ است هنوز
سپر از دست مینداز که جنگ است هنوز
فتنه ئی را که دو صد فتنه به آغوشش بود
دختری هست که در مهد فرنگ است هنوز
ای که آسوده نشینی لب ساحل بر خیز
که ترا کار بگرداب و نهنگ است هنوز
از سر تیشه گذشتن ز خردمندی نیست
ای بسا لعل که اندر دل سنگ است هنوز
باش تا پرده گشایم ز مقام دگری
چه دهم شرح نواها که بچنگ است هنوز
نقش پرداز جهان چون بجنونم نگریست
گفت ویرانه بسودای تو تنگ است هنوز

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: سایت علامه اقبال

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

لاله این چمن آلودهٔ رنگ است هنوز
سپر از دست مینداز که جنگ است هنوز
هوش مصنوعی: این گل لاله در این چمن که رنگش آلوده است، هنوز در حال مبارزه است؛ بنابراین سپر را کنار نگذار، چرا که نبرد هنوز ادامه دارد.
فتنه ئی را که دو صد فتنه به آغوشش بود
دختری هست که در مهد فرنگ است هنوز
هوش مصنوعی: فتنه‌ای وجود دارد که دوصد فتنه را در خود دارد و این فتنه دختری است که هنوز در دامن فرنگ (فرانسه) رشد می‌کند.
ای که آسوده نشینی لب ساحل بر خیز
که ترا کار بگرداب و نهنگ است هنوز
هوش مصنوعی: ای کسی که آسوده نشسته‌ای کنار دریا، برخیز که هنوز کار تو با گرداب و نهنگ در پیش است.
از سر تیشه گذشتن ز خردمندی نیست
ای بسا لعل که اندر دل سنگ است هنوز
هوش مصنوعی: خود را از ابزار و وسیله‌اش جدا کردن، نشانه‌ای از عقل و هوش نیست. بسیاری از جواهرات ارزشمند، هنوز در دل سنگ‌های سخت و بی‌ارزش پنهان هستند.
باش تا پرده گشایم ز مقام دگری
چه دهم شرح نواها که بچنگ است هنوز
هوش مصنوعی: بگذار تا زمانی که به مقام و مرتبه‌ای دیگر برسم، راز موسیقی و نغمه‌ها را برایت بازگو کنم، چرا که هنوز در دل‌نگرانی و تردید هستم.
نقش پرداز جهان چون بجنونم نگریست
گفت ویرانه بسودای تو تنگ است هنوز
هوش مصنوعی: وقتی که سازندهٔ دنیا به حالتم نگریست، گفت: این ویرانه بر اثر عشق تو هنوز جای کافی برای خود ندارد.

حاشیه ها

1394/07/24 21:09
جلایرنیا

در مصراع اول از بیت دوم به جای «با»، «به» درست است.
فتنه ای را که دو صد فتنه به آغوشش بود
بر اساس نسخه ی م. درویش، 1370: 46