بخش ۱۸۵ - حدی
نغمهٔ ساربان حجاز
ناقهٔ سیار من
آهوی تاتار من
درهم و دینار من
اندک و بسیار من
دولت بیدار من
تیزترک گام زن منزل ما دور نیست
دلکش و زیباستی
شاهد رعناستی
روکش حوراستی
غیرت لیلاستی
دختر صحراستی
تیزترک گام زن منزل ما دور نیست
در تپش آفتاب
غوطه زنی در سراب
هم به شب ماهتاب
تند روی چون شهاب
چشم تو نادیده خواب
تیزترک گام زن منزل ما دور نیست
لکه ابر روان
کشتی بی بادبان
مثل خضر راه دان
بر تو سبک هر گران
لخت دل ساربان
تیزترک گام زن منزل ما دور نیست
سوز تو اندر زمام
ساز تو اندر خرام
بی خورش و تشنه کام
پا به سفر صبح و شام
خسته شوی از مقام
تیزترک گام زن منزل ما دور نیست
شام تو اندر یمن
صبح تو اندر قرن
ریگ درشت وطن
پای ترا یاسمن
ای چو غزال ختن
تیزترک گام زن منزل ما دور نیست
مه ز سفر پا کشید
در پس تل آرمید
صبح ز مشرق دمید
جامهٔ شب بر درید
باد بیابان وزید
تیزترک گام زن منزل ما دور نیست
نغمهٔ من دلگشای
زیر و بمش جانفرای
قافله ها را درای
فتنه ربا فتنه زای
ای به حرم چهره سای
تیزترک گام زن منزل ما دور نیست
اطلاعات
وزن: مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف)
منبع اولیه: سایت علامه اقبال
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
نغمهٔ ساربان حجاز
هوش مصنوعی: این جمله به آواز و نغمهای اشاره دارد که ساربان (شخصی که بار را حمل میکند) در سرزمین حجاز (مکانی معروف در عربستان) سر میدهد. این نغمه میتواند نماد شادی، حرکت و زندگی باشد. ساربان با این آواز، حال و هوای خود و سفرش را بیان میکند.
ناقهٔ سیار من
آهوی تاتار من
هوش مصنوعی: من یک شتر بزرگ و چابک دارم که مانند آهو، سریع و پرجنبوجوش است.
درهم و دینار من
اندک و بسیار من
هوش مصنوعی: پول و ثروت من کم و زیاد است، اما ارزش واقعی من بیشتر از اینهاست.
دولت بیدار من
هوش مصنوعی: دولت بیدار من به معنای خوشبختی و موفقیتی است که در زندگیام احساس میکنم و به نوعی نماد امید و انگیزه برای حرکت به جلو است. این دولت به من کمک میکند تا در چالشها و سختیها ادامه دهم و از زندگی لذت ببرم.
تیزترک گام زن منزل ما دور نیست
هوش مصنوعی: با سرعت و توان بیشتری در حرکت باش، زودتر به مقصد تو خواهی رسید.
دلکش و زیباستی
شاهد رعناستی
هوش مصنوعی: تو دلنشین و زیبا هستی و همچنان که شاهدی، در زیبایی خود جذابتر هم میشوی.
روکش حوراستی
غیرت لیلاستی
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی و غیرت اشاره دارد، به طوری که میگوید روکش زیبایی (مانند حوراها) نشاندهنده غیرت و شجاعت لیلا است. به عبارتی، این زیبایی تحت تأثیر قدرت و ارادهای است که در شخصیت لیلا نهفته است.
دختر صحراستی
هوش مصنوعی: تو دختری از سرزمین بیابان هستی.
تیزترک گام زن منزل ما دور نیست
هوش مصنوعی: با سرعت و انرژی بالا در حال حرکت به سمت ما هستی و فاصلهات از ما زیاد نیست.
در تپش آفتاب
غوطه زنی در سراب
هوش مصنوعی: در گرمای آفتاب، در حال غرق شدن در یک تصویر خیالی هستی.
هم به شب ماهتاب
تند روی چون شهاب
هوش مصنوعی: در دل شب، ماه مانند شهاب در حال حرکت و درخشش است.
چشم تو نادیده خواب
هوش مصنوعی: نگاه تو در خواب نادیده و پنهان است.
تیزترک گام زن منزل ما دور نیست
هوش مصنوعی: کسی که تند و سریع حرکت میکند، به زودی به منزل ما خواهد رسید.
لکه ابر روان
کشتی بی بادبان
هوش مصنوعی: تشبیه شده است به یک کشتی که در دریایی آرام و بدون باد در حال حرکت است. این تصویر بیانگر وضعیتی است که حرکت به سختی انجام میشود و یا احساس عدم توانایی در پیشرفت و ادامهی مسیر را منتقل میکند. مانند حالتی که در زندگی یا کار با موانع و چالشهای زیادی مواجه هستیم و نمیتوانیم به جلو برویم.
مثل خضر راه دان
بر تو سبک هر گران
هوش مصنوعی: مانند خضر که دارای آگاهی و دانش عمیق است، همه چیز بر تو آسان و سبک میآید، حتی اگر کارها دشوار به نظر برسند.
لخت دل ساربان
هوش مصنوعی: دل خسرو نشسته بود و بیقرار و حیران، مانند نالههای جانسوز یک ساربان که در غم گوسفندانش غمگین است و به فکر انجماد بیقراریاش میافتد.
تیزترک گام زن منزل ما دور نیست
هوش مصنوعی: سریعتر از آنچه فکر میکنیم، به مقصد خواهیم رسید.
سوز تو اندر زمام
ساز تو اندر خرام
هوش مصنوعی: شور و شوق تو در روح تو نشان دارد و حرکت تو در زندگی نمایان است.
بی خورش و تشنه کام
پا به سفر صبح و شام
هوش مصنوعی: بدون غذا و با تشنگی، در سفر صبح و شب قدم میزنم.
خسته شوی از مقام
هوش مصنوعی: وقتی از جایگاه و موقعیت خود خسته میشوی، دیگر میل و انگیزهای برای ادامه دادن نخواهی داشت.
تیزترک گام زن منزل ما دور نیست
هوش مصنوعی: سریعترین رهگذران به زودی به منزل ما میرسند.
شام تو اندر یمن
صبح تو اندر قرن
هوش مصنوعی: شبت در یمن و روزت در قرن است. این یعنی که حال و هوای شب و روز تو هر کدام در جایی متفاوت و خاص قرار دارد.
ریگ درشت وطن
پای ترا یاسمن
هوش مصنوعی: در خاک وطن، سنگهای درشت و خشن مانند یاسمن پای تو را میفشارد.
ای چو غزال ختن
هوش مصنوعی: ای همچون غزال در سرزمین ختن،
تیزترک گام زن منزل ما دور نیست
هوش مصنوعی: آدمی که با سرعت و دقت قدم برمیدارد، به زودی به ما میرسد.
مه ز سفر پا کشید
در پس تل آرمید
هوش مصنوعی: ماه از سفر بازگشت و در پشت تپه آرام گرفت.
صبح ز مشرق دمید
جامهٔ شب بر درید
هوش مصنوعی: صبح با نور خود از سمت مشرق آمد و شب را کنار زد.
باد بیابان وزید
هوش مصنوعی: باد از سوی بیابان وزیدن گرفت.
تیزترک گام زن منزل ما دور نیست
هوش مصنوعی: زودتر از آنچه که فکر میکنیم، به مقصد میرسیم.
نغمهٔ من دلگشای
زیر و بمش جانفرای
هوش مصنوعی: آوا و صدای من دل را شاد میکند و نغمهام همچون جانافزا است.
قافله ها را درای
فتنه ربا فتنه زای
هوش مصنوعی: کاروانها دچار فتنه و آشوب شدهاند و این فتنه خود باعث به وجود آمدن فتنههای بیشتری میشود.
ای به حرم چهره سای
هوش مصنوعی: ای کسی که چهرهات در حرم عشق سایه افکنده است،
تیزترک گام زن منزل ما دور نیست
هوش مصنوعی: برای کسی که با اراده و سرعت پیش میرود، رسیدن به منزل ما چندان دور نیست.
آهنگ ها
این شعر را چه کسی در کدام آهنگ خوانده است؟
"نغمه ساربان حجاز"
با صدای حسین علیشاپور (آلبوم چقدر ز خویش دورم...)