اقبال لاهوریبخش ۱۷ - بر مزار شهنشاه بابر خلد آشیانی
بیا که ساز فرنگ از نوا بر افتاد است
درون پردهٔ او نغمه نیست فریاد است
زمانه کهنه بتان را هزار بار آراست
من از حرم نگذشتم که پخته بنیاد است
درفش ملت عثمانیان دوباره بلند
چه گویمت که به تیموریان چه افتاد است
خوشا نصیب که خاک تو آرمید اینجا
که این زمین ز طلسم فرنگ آزاد است
هزار مرتبه کابل نکوتر از دهلی است
که آن عجوزه عروس هزار داماد است
درون دیده نگه دارم اشک خونین را
که من فقیرم و این دولت خدا داد است
اگرچه پیر حرم ورد لااله دارد
کجا نگاه که برنده تر ز پولاد است
بخش ۱۶ - مسافر وارد میشود به شهر کابل و حاضر میشود بحضور اعلیحضرت شهید: شهر کابل خطهٔ جنت نظیربخش ۱۸ - سفر به غزنی و زیارت مزار حکیم سنائی: از نوازشهای سلطان شهید
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: سایت علامه اقبال
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بیا که ساز فرنگ از نوا بر افتاد است
درون پردهٔ او نغمه نیست فریاد است
هوش مصنوعی: بیا که ساز و آواز فرنگ به پایان رسیده است و در دل آن هیچ ترانه‌ای وجود ندارد، فقط فریاد و ناله‌ای می‌شنویم.
زمانه کهنه بتان را هزار بار آراست
من از حرم نگذشتم که پخته بنیاد است
هوش مصنوعی: زمانه بارها و بارها در شکل و ظاهر بت‌های قدیمی تغییر و زیبایی ایجاد کرده است، اما من هرگز از حرم و محل مقدس خود دور نشده‌ام، چون معتقدم که ریشه و اساس درست و محکم است.
درفش ملت عثمانیان دوباره بلند
چه گویمت که به تیموریان چه افتاد است
هوش مصنوعی: پرچم ملت عثمانی دوباره به اهتزاز درآمده است. چه بگویم درباره‌ی سرنوشت تیموریان؟
خوشا نصیب که خاک تو آرمید اینجا
که این زمین ز طلسم فرنگ آزاد است
هوش مصنوعی: خوشا به حال آن کسی که بدنش در اینجا آرام می‌گیرد، جایی که این سرزمین از تسلط و افسون بیگانه آزاد است.
هزار مرتبه کابل نکوتر از دهلی است
که آن عجوزه عروس هزار داماد است
هوش مصنوعی: به طور خلاصه می‌توان گفت: کابل، به عنوان یک مکان، از دهلی بهتر و زیباتر است، زیرا آنجا مانند یک عروس دارای جذابیت و زیبایی‌های خاصی است که برای خیلی‌ها دلنشین و دوست‌داشتنی است.
درون دیده نگه دارم اشک خونین را
که من فقیرم و این دولت خدا داد است
هوش مصنوعی: چشمم را پر از اشک خونین می‌کنم، زیرا من آدمی بی‌بضاعت هستم و این نعمت از جانب خداوند به من رسیده است.
اگرچه پیر حرم ورد لااله دارد
کجا نگاه که برنده تر ز پولاد است
هوش مصنوعی: هرچند که واعظ و پیر، ذکر «لا اله» را بر زبان دارد، اما کجا می‌توان نگاهی کرد که آنچه در دل دارد، قوی‌تر و تندتر از فولاد است؟
حاشیه ها
1388/10/30 13:12
احمدعلی
هزار مرتبه کابل نکوتر از دهلی است
در اینجا دلی نوشته است که درست نیست.
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.
1388/11/23 14:01
احمد
با سلام
در جواب دوست عزیزمان اقای احمد علی
باید عرض کنم اصل همان دلی میباشد
خود اقبال دلی نوشته و در نسخ قدیمی هم دلی میباشد.
با تشکر
1394/09/02 19:12
عزیز احمد حنیف
نام دهلی در زبان هندی دلهی است؛ از اینکه حرف ه بعد از لام در زبان نوشته میشود و واضح تلفظ نمیشود، اقبال آن را در سبک فارسی حذف کرده و دلی نوشته است.