گنجور

بخش ۶۰ - غزل زنده رود

به آدمی نرسیدی ، خدا چه می‌جویی
ز خود گریخته‌ای آشنا چه می‌جویی
دگر به شاخ گل آویز و آب و نم درکش
پریده رنگ ز باد صبا چه می‌جویی
دو قطره خون دلست آنچه مشک می‌نامند
تو ای غزال حرم در ختا چه می‌جویی
عیار فقر ز سلطانی و جهانگیری است
سریر جم بطلب، بوریا چه می‌جویی
سراغ او ز خیابان لاله می‌گیرند
نوای خون شدهٔ ما ز ما چه می‌جویی
نظر ز صحبت روشندلان بیفزاید
ز درد کم‌بصری توتیا چه می‌جویی
قلندریم و کرامات ما جهان‌بینی است
ز ما نگاه طلب ، کیمیا چه می‌جویی

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سایت علامه اقبال

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

به آدمی نرسیدی ، خدا چه می‌جویی
ز خود گریخته‌ای آشنا چه می‌جویی
هوش مصنوعی: اگر به انسانیت واقعی نرسیده‌ای، پس چه نیاز به جستجوی خدا داری؟ وقتی از خودت فاصله گرفته‌ای، چه انتظاری داری که با دیگری ارتباط برقرار کنی؟
دگر به شاخ گل آویز و آب و نم درکش
پریده رنگ ز باد صبا چه می‌جویی
هوش مصنوعی: به شاخ گل آویخته‌ام و با آب و رطوبت سر و کار دارم. حالا که رنگم از شدت باد صبا تغییر کرده، چه چیزی را جستجو می‌کنی؟
دو قطره خون دلست آنچه مشک می‌نامند
تو ای غزال حرم در ختا چه می‌جویی
هوش مصنوعی: آنچه به نام مشک معروف است در واقع دو قطره خون دل است. ای غزال حرم، در سرزمین ختا به دنبال چه چیزی هستی؟
عیار فقر ز سلطانی و جهانگیری است
سریر جم بطلب، بوریا چه می‌جویی
هوش مصنوعی: فقر و نیازمندی به مقام و قدرتی که از سلطنت و حکومت به دست می‌آید بستگی ندارد. اگر به دنبال مقام و قدرت هستی، به سراغ تخت و سلطنت برو، نه به دنبال زندگی ساده و بی‌پرده.
سراغ او ز خیابان لاله می‌گیرند
نوای خون شدهٔ ما ز ما چه می‌جویی
هوش مصنوعی: از خیابان لاله به دنبال او می‌گردند، اما آهنگ غم و خونریزی ما از خود ما چه سودی دارد؟
نظر ز صحبت روشندلان بیفزاید
ز درد کم‌بصری توتیا چه می‌جویی
هوش مصنوعی: نگاه کردن به کلام افراد روشن‌دل باعث می‌شود که مشکلات و دردهای ناشی از کم‌نظری توتیای تو کمتر شود. چرا به دنبال چیزی هستی که توانایی دیدن را به تو نمی‌دهد؟
قلندریم و کرامات ما جهان‌بینی است
ز ما نگاه طلب ، کیمیا چه می‌جویی
هوش مصنوعی: ما در مقام قلندری هستیم و کارهای شگفت‌انگیز ما، نگرش به جهان را به وجود می‌آورد. اگر به ما نگاه کنی، نیازی به جستجوی کیمیا (طلای حقیقی) نداری.