گنجور

بخش ۵۹ - زنده رود رخصت میشود از فردوس برین و تقاضای حوران بهشتی

شیشهٔ صبر و سکونم ریز ریز
پیر رومی گفت در گوشم که خیز
آن حدیث شوق و آن جذب و یقین
آه آن ایوان و آن کاخ برین
با دل پر خون رسیدم بر درش
یک هجوم حور دیدم بر درش
بر لب شان زنده رود ای زنده رود
زنده رود ای صاحب سوز و سرود
شور و غوغا از یسار و از یمین
یکدو دم با ما نشین ، با ما نشین
زنده رود
راهرو کو داند اسرار سفر
ترسد از منزل ز رهزن بیشتر
عشق در هجر و وصال آسوده نیست
بی جمال لایزال آسوده نیست
ابتدا پیش بتان افتادگی
انتها از دلبران آزادگی
عشق بی پروا و هر دم در رحیل
در مکان و لامکان ابن السبیل
کیش ما مانند موج تیز گام
اختیار جاده و ترک مقام
حوران بهشت
شیوه ها داری مثال روزگار
یک نوای خوش دریغ از ما مدار

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
منبع اولیه: سایت علامه اقبال

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شیشهٔ صبر و سکونم ریز ریز
پیر رومی گفت در گوشم که خیز
هوش مصنوعی: من با ناپایداری و بی‌قراری خود مانند شیشه‌ای هستم که به هزار تکه تقسیم شده است. یک پیرمرد رومی در گوشم گفت که از جا برخیز و حرکت کن.
آن حدیث شوق و آن جذب و یقین
آه آن ایوان و آن کاخ برین
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف احساسات عمیق و عشق و اشتیاق می‌پردازد. از حس جذابیت و یقین صحبت می‌کند و یادآور مکان‌های با عظمت و زیبا همچون ایوان و کاخ می‌باشد که نمادی از زیبایی و شکوه هستند.
با دل پر خون رسیدم بر درش
یک هجوم حور دیدم بر درش
هوش مصنوعی: وقتی با دل پر از غم و اندوه به در آن مکان رسیدم، یکی از زیباترین و دلرباترین موجودات را در آنجا دیدم.
بر لب شان زنده رود ای زنده رود
زنده رود ای صاحب سوز و سرود
هوش مصنوعی: زندگی جاری است و در دل هر کس شور و شوق خاصی وجود دارد؛ ای کسی که دارای احساسات و نغمه‌های زیبا هستی، ادامه بده.
شور و غوغا از یسار و از یمین
یکدو دم با ما نشین ، با ما نشین
هوش مصنوعی: شور و هیاهو از دو طرف به گوش می‌رسد، بیایید مدتی کنار ما باشد و هم‌صحبت شویم.
زنده رود
هوش مصنوعی: زنده رود به معنی جریانی از آب است که همیشه زنده و جاری است. این عبارت به زندگی، پویایی و ادامه مسیر زندگی اشاره دارد. به نوعی می‌توان گفت که این واژه نمادی از حیات و استمرار فطرت طبیعی است.
راهرو کو داند اسرار سفر
ترسد از منزل ز رهزن بیشتر
هوش مصنوعی: کسی که در سفر تجربه و شناخت کافی ندارد، از خطرها و مشکلات بیشتر از خود سفر می‌ترسد.
عشق در هجر و وصال آسوده نیست
بی جمال لایزال آسوده نیست
هوش مصنوعی: عشق هیچگاه در دوری و نزدیکی آرامش ندارد، زیرا بدون جمال و زیبایی همواره بی‌قرار است.
ابتدا پیش بتان افتادگی
انتها از دلبران آزادگی
هوش مصنوعی: باید در برابر مجذوبیت زیبا رویان به humility و فروتنی بپردازیم، زیرا در نهایت دلرباها به آزادی و استقلال دست پیدا می‌کنند.
عشق بی پروا و هر دم در رحیل
در مکان و لامکان ابن السبیل
هوش مصنوعی: عشق به گونه‌ای آزاد و بی‌هیچ ترسی، همیشه در حال رفتن و سفر کردن است، چه در مکان‌های مشخص و چه در جاهای نامشخص و غیرقابل درک.
کیش ما مانند موج تیز گام
اختیار جاده و ترک مقام
هوش مصنوعی: کیش ما مثل موجی تند است که راهش را خود انتخاب می‌کند و از جایگاهش جدا می‌شود.
حوران بهشت
هوش مصنوعی: حوران بهشتی، دختران زیبا و پاکی هستند که در بهشت وجود دارند. آنها نمایانگر زیبایی و لطافت در آن عالم مقدس هستند.
شیوه ها داری مثال روزگار
یک نوای خوش دریغ از ما مدار
هوش مصنوعی: در روزگار، روش‌ها و روندهایی وجود دارد که باید به خوبی از آن‌ها استفاده کرد. در این میان، نمی‌توان از نوازی زیبا و دلنشین غافل شد و باید آن را حفظ کرد.