گنجور

شمارهٔ ۲۲۰

گر ماه من بتابد از بام تا بخانه
گردد جهانیان را پر آفتاب خانه
از گلشن وصالش باد ار برد نسیمی
از شرم آب گردد گل در گلاب خانه
مطلوب را چو هر جا باید طلب نمودن
زهاد و کنج مسجد ما و شراب خانه
خلوتسرای دلبر خالی ز غیر باید
تا چند کنج دل را سازی کتابخانه
گفتم که ساز خانه در چشم من چو مردم
گفتا کسی بسازد بر روی آب خانه
ای از فروغ رویت پر آفتاب صحرا
ای از نسیم مویت پرمشک ناب خانه
فراش شمع مجلس گوئی نشان که امشب
از تاب عارضت شد پر ماهتاب خانه
با یاد تست دوزخ جان را مقام راحت
بی روی تست جنت دل را عذاب خانه
تا آفتاب تابان از بام و در درآید
خواهد حسین کو را گردد خراب خانه

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گر ماه من بتابد از بام تا بخانه
گردد جهانیان را پر آفتاب خانه
هوش مصنوعی: اگر چهره‌ی زیبای من مانند ماه درخشش داشته باشد، تمام دنیا از نور آن پر خواهد شد و خانه‌ها روشن خواهد گشت.
از گلشن وصالش باد ار برد نسیمی
از شرم آب گردد گل در گلاب خانه
هوش مصنوعی: اگر نسیمی از باغ وصالش بوزد، گل به خاطر شرم آب، مانند گلاب در خانه، عرق خواهد کرد.
مطلوب را چو هر جا باید طلب نمودن
زهاد و کنج مسجد ما و شراب خانه
هوش مصنوعی: هر جا که مطلوب و خواسته را بتوان یافت، باید به دنبالش رفت؛ حتی اگر این مکان‌ها شامل مسجد و یا میخانه باشد.
خلوتسرای دلبر خالی ز غیر باید
تا چند کنج دل را سازی کتابخانه
هوش مصنوعی: برای داشتن محلی آرام و بی‌هیاهو در قلب محبوب، باید آنجا از وجود دیگران خالی باشد. این دل که به مانند یک کتابخانه است، باید به دقت و زیبایی پر شود.
گفتم که ساز خانه در چشم من چو مردم
گفتا کسی بسازد بر روی آب خانه
هوش مصنوعی: گفتم که ساختن خانه در نظر من مانند یک نفر است که می‌تواند خانه‌ای بر روی آب بسازد.
ای از فروغ رویت پر آفتاب صحرا
ای از نسیم مویت پرمشک ناب خانه
هوش مصنوعی: ای خورشید درخشان با چهره‌ای زیبا، ای نسیمی که از موهای تو می‌وزد و عطر خوشی را منتشر می‌کند.
فراش شمع مجلس گوئی نشان که امشب
از تاب عارضت شد پر ماهتاب خانه
هوش مصنوعی: گویا در مجلس، پرچم شمع‌ها به نشانه‌ای است که امشب چهرهٔ تو مانند ماه تابان، روشن و دل‌ربا است.
با یاد تست دوزخ جان را مقام راحت
بی روی تست جنت دل را عذاب خانه
هوش مصنوعی: با یاد تو، جهنم برای روح من تبدیل به مکانی سهل و راحت شده است، و بی‌وجود تو، بهشت نیز برای دل من عذابی بزرگ است.
تا آفتاب تابان از بام و در درآید
خواهد حسین کو را گردد خراب خانه
هوش مصنوعی: تا وقتی که آفتاب درخشان از بام و در خانه بیرون بیاید، حسین خواهد آمد و خانه به هم خواهد ریخت.