همام تبریزیشمارهٔ ۱۱۰
از آن شکل و شمایل چشم بد دور
که چشم عاشقان را میدهد نور
تو را از آرزوی صورت خویش
گهی آب است و گه آیینه منظور
شرابی در دو لب داری که چشمت
ز بویش روز و شب مست است و مخمور
به دور چشم مست دل فریبت
نماند زاهد صد ساله مستور
به عقبی گر چنین باشند خوبان
نیاساید بهشتی از لب حور
ملامت چون کنم دیوانه‌ات را
که گر عاقل بماند نیست معذور
نمی‌بیند همامت بی‌رقیبان
عسل خالی نمی‌باشد ز زنبور
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید جابر موسوی
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
از آن شکل و شمایل چشم بد دور
که چشم عاشقان را میدهد نور
هوش مصنوعی: از آن ظاهری که دارد، چشم‌ها دور باد؛ چرا که چشمان عاشقان را روشنایی می‌بخشد.
تو را از آرزوی صورت خویش
گهی آب است و گه آیینه منظور
هوش مصنوعی: تو گاهی به خاطر زیبایی خود آرزو می‌کنی، مثل وقتی که به آب نگاه می‌کنی یا به آیینه.
شرابی در دو لب داری که چشمت
ز بویش روز و شب مست است و مخمور
هوش مصنوعی: شرابی در میان لب‌هایت وجود دارد که بوی آن باعث مستی و خرابی چشمانت شده و هر لحظه به آن احساس نیاز می‌کنی.
به دور چشم مست دل فریبت
نماند زاهد صد ساله مستور
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی و جذابیت چشمان یک فرد اشاره دارد که می‌تواند دل هر فردی را فریب دهد. زاهدی که سال‌هاست در دنیا و مادیات غرق شده، نمی‌تواند از این زیبایی و تاثیر آنها غافل بماند. در واقع، جذابیت و اثرگذاری چنین چشمانی می‌تواند حتی بر افرادی که به زندگی معنوی و زاهدانه مشغولند، تأثیر بگذارد.
به عقبی گر چنین باشند خوبان
نیاساید بهشتی از لب حور
هوش مصنوعی: اگر خوبان اینطور باشند، گرفتن بهشت از دست حور برای کسی آسان نخواهد بود.
ملامت چون کنم دیوانه‌ات را
که گر عاقل بماند نیست معذور
هوش مصنوعی: چطور می‌توانم از دیوانه‌ات سرزنش کنم وقتی که اگر عاقل بماند، هیچ عذری ندارد؟
نمی‌بیند همامت بی‌رقیبان
عسل خالی نمی‌باشد ز زنبور
هوش مصنوعی: توجه هم‌نوعان به یکدیگر بیشتر از آن است که هیچ‌کسی نمی‌تواند عسل را بدون زنبورها مشاهده کند. در واقع، وجود رقابت و تلاش در میان افراد باعث پدید آمدن نعمت‌ها و زیبایی‌ها می‌شود.
حاشیه ها
1400/04/22 20:06
کاربر سیستمی
تغییرات حاصل از پردازش تصحیحات ارسالی آقای پدرام شعبان‌زاده
تغییر مصرع ۲ از «که چشم عاشقان را میدهد نور» به «که چشم عاشقان را میدهد نور»
تغییر مصرع ۶ از «زبویش روز و شب مست است و مخمور» به «ز بویش روز و شب مست است و مخمور»
تغییر مصرع ۱۱ از «ملامت چون کنم دیوانه ات را» به «ملامت چون کنم دیوانه‌ات را»
تغییر مصرع ۱۳ از «نمی بیند همامت بی رقیبان» به «نمی‌بیند همامت بی‌رقیبان»
تغییر مصرع ۱۴ از «عسل خالی نمی باشد ز زنبور» به «عسل خالی نمی‌باشد ز زنبور»