شمارهٔ ۵۶ - مدح شیراز
دلم ز خطهٔ شیراز و قوم او شادست
که بِهْ ز خطهٔ مصر و دمشق و بغدادست
به هر طرف که روم دلبری شکردهن است
به هرکجا نگرم لعبتی پریزادست
طواف خطهٔ شیراز میکنم شب و روز
که همچو کعبه عزیز و لطیفبنیادست
چو یار حورْوَشَم با شراب دست دهد
به لالهزار خرامم که جنتآبادست
درآ به باغ ملک، بند غم ز دل بگشا
ببین که لالهعذارم چو سرو آزادست
بیا که جنت و کوثر مصلی و رکنی است
ببین که باغ ارم باغ جعفرآبادست
مگر که خسرو شیریندهن نمیداند
که شور شکر شیرین ز سوز فرهادست؟
در آب و آتش عشقش چگونه خاک شوم
که خاکساری من در هوای او بادست
نمیخورد غم دنیا و آخرت حیدر
دلش به شادی وصل تو در جهان شادست
شمارهٔ ۵۵ - و له ایضا: به حرف من چو نهاد این زمان نگار انگشتشمارهٔ ۵۷ - و له ایضا: روزی است عید کز همه ایام خوشترست
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دلم ز خطهٔ شیراز و قوم او شادست
که بِهْ ز خطهٔ مصر و دمشق و بغدادست
هوش مصنوعی: دل من به خاطر شیراز و مردمش شاد است، زیرا زیبایی و خوشایندی آنها بیشتر از خطههای مصر، دمشق و بغداد است.
به هر طرف که روم دلبری شکردهن است
به هرکجا نگرم لعبتی پریزادست
هوش مصنوعی: به هر جا که میروم، دلبری با لبهایی شیرین وجود دارد و هر کجا که نگاه میکنم، موجودی زیبا و دلربا به چشم میخورد.
طواف خطهٔ شیراز میکنم شب و روز
که همچو کعبه عزیز و لطیفبنیادست
هوش مصنوعی: من شب و روز دور شهر شیراز پرسه میزنم زیرا که این شهر مانند کعبه محترم و زیباست.
چو یار حورْوَشَم با شراب دست دهد
به لالهزار خرامم که جنتآبادست
هوش مصنوعی: زمانی که معشوق زیبایم با شراب دست دهد، در باغ لالهها راه میروم چونکه آنجا همانند بهشت است.
درآ به باغ ملک، بند غم ز دل بگشا
ببین که لالهعذارم چو سرو آزادست
هوش مصنوعی: وارد باغش بشو، غمها را از دل دور کن و ببین که چهرهام مانند سرو، آزاد و سرزنده است.
بیا که جنت و کوثر مصلی و رکنی است
ببین که باغ ارم باغ جعفرآبادست
هوش مصنوعی: بیا که بهشت و آب زلال در کنار هم در این مکان مقدس و محترم وجود دارد؛ نگاهی به باغ ارم بینداز که مانند باغ جعفرآباد است.
مگر که خسرو شیریندهن نمیداند
که شور شکر شیرین ز سوز فرهادست؟
هوش مصنوعی: آیا خسرو نمیداند که شیرینی شکر ناشی از سوز و درد فرهاد است؟
در آب و آتش عشقش چگونه خاک شوم
که خاکساری من در هوای او بادست
هوش مصنوعی: در عشق او چگونه میتوانم به خاک تبدیل شوم، وقتی که خاکساری من در هوای او با دست من رقم میخورد؟
نمیخورد غم دنیا و آخرت حیدر
دلش به شادی وصل تو در جهان شادست
هوش مصنوعی: حیدر به خاطر شادی وصل تو، نه غم دنیا را میخورد و نه غم آخرت را. دلش در این جهان خوشحال و شاد است.

حیدر شیرازی