گنجور

شمارهٔ ۲۵ - و له ایضا

المنة لله که در میکده باز است
زآن رو که مرا بر در او روی نیاز است
خمها همه در جوش و خروشند ز مستی
و آن می که در آنجاست حقیقت نه مجاز است
از وی همه مستی و غرورست و تکبر
وز ما همه بیچارگی و عجز و نیاز است
رازی که بر خلق نگفتیم و نگوییم
با دوست بگوییم که او محرم راز است
شرح شکن زلف خم اندر خم جانان
کوته نتوان کرد که آن قصه دراز است
پای دل مجنون و خم طره ی لیلی
رخساره ی محمود و کف پای ایاز است
بر دوخته ام دیده چو باز از همه عالم
تا دیده ی من بر رخ زیبای تو باز است
در کعبه ی کوی تو هر آن کس که درآمد
از قبله ی ابروی تو در عین نماز است
ای مجلسیان! سوز دل حیدر مسکین
از شمع بپرسید که در سوز و گداز است

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

المنة لله که در میکده باز است
زآن رو که مرا بر در او روی نیاز است
هوش مصنوعی: سپاس خدا را که در میکده به روی ما باز است، زیرا من در برابر در آنجا با دل و نیاز ایستاده‌ام.
خمها همه در جوش و خروشند ز مستی
و آن می که در آنجاست حقیقت نه مجاز است
هوش مصنوعی: چشم‌اندازها و حال و هوای پرشوری در اطراف وجود دارد که ناشی از سرمستی است و آن نوشیدنی که در اینجا وجود دارد، واقعی و حقیقی است نه فقط یک تصور یا توهم.
از وی همه مستی و غرورست و تکبر
وز ما همه بیچارگی و عجز و نیاز است
هوش مصنوعی: تمامی ویژگی‌های او همچون مستی، غرور و تکبر است، در حالی که ما فقط در درجه‌ای از بیچارگی، ناتوانی و نیاز قرار داریم.
رازی که بر خلق نگفتیم و نگوییم
با دوست بگوییم که او محرم راز است
هوش مصنوعی: رازهایی را که به دیگران نگفته‌ایم و نخواهیم گفت، با دوستی در میان می‌گذاریم که به او اعتماد داریم و او به این رازها آگاه است.
شرح شکن زلف خم اندر خم جانان
کوته نتوان کرد که آن قصه دراز است
هوش مصنوعی: توضیح دربارهٔ زیبایی و جاذبه‌های زلف معشوق را نمی‌توان به طور کامل بیان کرد، چرا که داستان آن بسیار طولانی و پیچیده است.
پای دل مجنون و خم طره ی لیلی
رخساره ی محمود و کف پای ایاز است
هوش مصنوعی: دل مجنون به عشق لیلی و موهای او اشاره دارد، در حالی که زیبایی چهره محمود و نرمش پای ایاز نیز الهام‌بخش و قابل توجه است. در اینجا، زیبایی و عشق به صورت نمادین به تصویر کشیده شده‌اند.
بر دوخته ام دیده چو باز از همه عالم
تا دیده ی من بر رخ زیبای تو باز است
هوش مصنوعی: چشمم را به همه چیز بسته‌ام تا فقط بتوانم زیبایی تو را تماشا کنم.
در کعبه ی کوی تو هر آن کس که درآمد
از قبله ی ابروی تو در عین نماز است
هوش مصنوعی: هر کسی که وارد کعبه‌ی کوی تو می‌شود، در حقیقت در جهت ابروی تو عبادت می‌کند و در حال نماز است.
ای مجلسیان! سوز دل حیدر مسکین
از شمع بپرسید که در سوز و گداز است
هوش مصنوعی: ای اهل مجلس! حیدر مسکین از شمع پرسید که چرا اینقدر در آتش و سوز و گداز است.

آهنگ ها

این شعر را چه کسی در کدام آهنگ خوانده است؟

"ها لیلی!"
با صدای مهسا وحدت (آلبوم آوازهایی از باغ ایرانی)

حاشیه ها

1401/09/01 15:12
احمد ایری

این که به عین همون غزل معروف حافظه؟