شمارهٔ ۱۴۵
جای آنست که شاهان ز تو شرمنده شوند
سلطنت را بگذارند و تو را بنده شوند
گر به خاک قدمت سجده میسر گردد
سرفرازان جهان جمله سرافکنده شوند
بر سر خاک شهیدان اگر افتد گذرت
کشته و مرده، همه از قدمت زنده شوند
جمع خوبان همه چون کوکب و خورشید تویی
تو برون آی، که این جمله پراکنده شوند
هیچ ذوقی به ازین نیست که از غایت شوق
چشم من گرید و لبهای تو در خنده شوند
گر تو آن طلعت فرخ بنمایی روزی
تیره روزان همه با طالع فرخنده شوند
اگر اینست، هلالی، شرف پایه عشق
همه کس طالب این دولت پاینده شوند
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: علی پیسپار
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
جای آنست که شاهان ز تو شرمنده شوند
سلطنت را بگذارند و تو را بنده شوند
هوش مصنوعی: مناسبتی پیش آمده که پادشاهان از تو خجالت بکشند، به طوری که مقام سلطنت را رها کنند و خود را به عنوان خدمتگزار تو درآورند.
گر به خاک قدمت سجده میسر گردد
سرفرازان جهان جمله سرافکنده شوند
هوش مصنوعی: اگر بتوانم در مقابل قدمهای تو سجده کنم، آنگاه سران عالم نیز به خضوع در خواهند آمد و سرهای خود را به زیر میاندازند.
بر سر خاک شهیدان اگر افتد گذرت
کشته و مرده، همه از قدمت زنده شوند
هوش مصنوعی: اگر از روی خاک شهدای جنگ عبور کنی، همهی کشتهها و مردگان با یاد تو زنده میشوند.
جمع خوبان همه چون کوکب و خورشید تویی
تو برون آی، که این جمله پراکنده شوند
هوش مصنوعی: همه ی نیکان و خوبان مانند ستارهها و خورشید هستند، اما تو برتری. بیایید که تو از میان آنها بیرون بیایی تا باقی آنها پراکنده شوند.
هیچ ذوقی به ازین نیست که از غایت شوق
چشم من گرید و لبهای تو در خنده شوند
هوش مصنوعی: هیچ حالتی بهتر از این نیست که از شوق و هیجان، چشمان من اشک بریزد و در عین حال لبهای تو لبخند بزنند.
گر تو آن طلعت فرخ بنمایی روزی
تیره روزان همه با طالع فرخنده شوند
هوش مصنوعی: اگر تو چهرهی خوشی از خود نشان دهی، روزهای بد و تیره برای همه به روزهای خوش و سرشار از خوشبختی تبدیل میشود.
اگر اینست، هلالی، شرف پایه عشق
همه کس طالب این دولت پاینده شوند
هوش مصنوعی: اگر این چنین است، هلالی، شرف و ارزش پایه عشق بر همگان است و همه افراد به دنبال این نعمت پایدار خواهند بود.

هلالی جغتایی