حزین لاهیجیشمارهٔ ۴۰۶
طرّهٔ ناز را دو تا کرد که کرد؟ یار کرد
دل به دو عالم آشنا کرد که کرد؟ یار کرد
قهر به لطف آشتی داد که داد؟ یار داد
عجز به ناز آشنا کرد که کرد؟ یار کرد
مهر به ما وفا به ما داشت که داشت؟ یار داشت
جور به ما جفا به ما کرد که کرد؟ یار کرد
خیل کرشمه از قفا غارت شاه و بی نوا
جان دو عالمش فدا کرد که کرد؟ یار کرد
برق به خرمن آشنا ابر به گلشن آشنا
اشک به دامن آشنا کرد که کرد؟ یار کرد
کعبه و دیر و میکده ساخت که ساخت؟ یار ساخت
کافر و رند و پارسا کرد که کرد؟ یار کرد
در دل شیخ و برهمن هست که هست؟ یار هست
جلوه به خویش و آشنا کرد که کرد؟ یار کرد
نایی نای عاشقان بود که بود؟ یار بود
ساز مرا به این نوا کرد که کرد؟ یار کرد
از نگهی که سر زد از گوشهٔ چشم پر فنش
طیّ هزار مدّعا کرد که کرد؟ یار کرد
رندی و عشق و میکشی در گل ما سرشته است
دیر مغان دل بنا کرد که کرد؟ یار کرد
جلوهٔ ناز قامتی کرد چنین قیامتی
این همه فتنه را به پا کرد که کرد؟ یار کرد
خلعت عشق بر قدم دوخت که دوخت؟ یار دوخت
خرقهٔ زهد را قبا کرد که کرد؟ یار کرد
عقل و شکیب و دین و دل برد که برد؟ یار برد
جان ز طلسم تن رها کرد که کرد؟ یار کرد
دل به کمند صد بلا بست که بست؟ یار بست
ناخن غم گره گشا کرد که کرد؟ یار کرد
بادهٔ عشق در گلم ریخت که ریخت؟ یار ریخت
جام جهان نما مرا کرد که کرد؟ یار کرد
نرد وفا به عاشقان باخت که باخت؟ یار باخت
دین وصال را ادا کرد که کرد؟ یار کرد
رفت حزین محو را هر چه ز دیده یار رفت
زار و فگار و مبتلا کرد که کرد؟ یار کرد
اطلاعات
وزن: مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (رجز مثمن مطوی مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
طرّهٔ ناز را دو تا کرد که کرد؟ یار کرد
دل به دو عالم آشنا کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: آن کسی که موهای نازک و زیبایش را به دو بخش تقسیم کرد، چه کسی بود؟ آن یار بود که دل را به دو دنیای متفاوت آشنا کرد، و این نیز کار یار بود.
قهر به لطف آشتی داد که داد؟ یار داد
عجز به ناز آشنا کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: عزیزم با قهر و غضب خود به نوعی محبت و آشتی کرد، چه بزرگی! دوست من با ناز و کرشمه‌اش عجز و ناتوانی مرا به نوعی نزدیکتر کرد و چه هنری داشت!
مهر به ما وفا به ما داشت که داشت؟ یار داشت
جور به ما جفا به ما کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: عشق و محبت او همیشه به ما وفادار بود، پس چرا این همه بی‌وفایی و ظلم را به ما تحمیل کرد؟ او همین کارها را انجام داد.
خیل کرشمه از قفا غارت شاه و بی نوا
جان دو عالمش فدا کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: بسیاری از زیبایی‌ها و ناز و کرشمه‌ها از پشت سر به سمت بی‌نوایی و شاهزاده می‌ریزد، این عشق باعث فدا شدن جان هر دو عالمش شده است. همه این‌ها کار محبوب است.
برق به خرمن آشنا ابر به گلشن آشنا
اشک به دامن آشنا کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: برق به خرمن آشنا شد، ابر به گلشن آشنا شد و اشک به دامن آشنا شد. این کار را چه کسی انجام داد؟ یار انجام داد.
کعبه و دیر و میکده ساخت که ساخت؟ یار ساخت
کافر و رند و پارسا کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: کعبه و معابد و میخانه را چه کسی بنا کرد؟ یار (محبوب) است که کافر، فاسد و پارسا را شکل داده است، اوست که این کار را کرده.
در دل شیخ و برهمن هست که هست؟ یار هست
جلوه به خویش و آشنا کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: در دل شیخ و برهمن چه چیزی وجود دارد؟ یار با زیبایی‌اش خود را نشان داد و آشنایی برقرار کرد. یار کاری انجام داد.
نایی نای عاشقان بود که بود؟ یار بود
ساز مرا به این نوا کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: نوا و صدای نای عاشقان نشان‌دهنده عشق و دوستی است. آن یار، ساز زندگی من را به این شکل نوازش کرد و همه چیز را به دست اوست.
از نگهی که سر زد از گوشهٔ چشم پر فنش
طیّ هزار مدّعا کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: از نگاهی که از گوشهٔ چشم یار به من افکنده شد، هزاران ادعا و خواسته در دل من به وجود آمد. چه کار می‌توانستم بکنم؟ دل من به عشق او گرفتار شد.
رندی و عشق و میکشی در گل ما سرشته است
دیر مغان دل بنا کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: در دل ما، عناصر رندی، عشق و شراب به گونه‌ای گره خورده است که به سختی می‌توان آنها را از هم جدا کرد. به یاری هم شراب‌خانه‌ها، دلی ساخته شده که این ساخت و ساز به همت کسی غیر از معشوق انجام شده است.
جلوهٔ ناز قامتی کرد چنین قیامتی
این همه فتنه را به پا کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: هستی زیبای قامت او چنان تاثیرگذار است که باعث آشوب و هیجانی بزرگ شده است. این همه جنجال و اضطراب را چه کسی به پا کرده است؟ تنها محبوب من.
خلعت عشق بر قدم دوخت که دوخت؟ یار دوخت
خرقهٔ زهد را قبا کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: عشق جامه‌ای زیبا بر پا کرد، اما چه کسی این کار را انجام داد؟ معشوق لباس زهد را جابه‌جا کرد، اما این کار از سوی چه کسی بود؟ دوباره معشوق این کار را کرد.
عقل و شکیب و دین و دل برد که برد؟ یار برد
جان ز طلسم تن رها کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: عقل و صبر و ایمان و دل را چه کسی برد؟ معشوق جان را برد و از بند بدن آزاد کرد، چه کسی این کار را انجام داد؟ معشوق انجام داد.
دل به کمند صد بلا بست که بست؟ یار بست
ناخن غم گره گشا کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: دل خود را به دام مشکلات فراوانی انداخت، اما چه کسی این کار را کرد؟ یار با غم و اندوه خود، راهی برای گشایش ایجاد کرد، اما چه کسی این کار را انجام داد؟ یار بود.
بادهٔ عشق در گلم ریخت که ریخت؟ یار ریخت
جام جهان نما مرا کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: مست عشق شدم و باده‌ای در وجودم ریخت، او که بود که این کار را کرد؟ تنها یار من بود که این جام زیبای دنیا را به من داد و مرا در این حال فرو برد. او چه کرد!
نرد وفا به عاشقان باخت که باخت؟ یار باخت
دین وصال را ادا کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: دوست در عشق به وفا ناکام ماند، اما آیا این شکست برای او خسارتی به حساب می‌آید؟ یار در مقابل عشق و وصال، دین و مسئولیت خود را ادا کرد، اما آیا این عمل هم به نوعی شکست به حساب می‌آید؟
رفت حزین محو را هر چه ز دیده یار رفت
زار و فگار و مبتلا کرد که کرد؟ یار کرد
هوش مصنوعی: حزین از چشمانش یار را دور شد و ناراحت و آزرده خاطر به حالتی miserable دچار گشت. چه کسی باعث این حال و روزش شد؟ کسی جز یار خودش.
حاشیه ها
1402/05/27 14:07
علی دادمهر
وزن صحیح: مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن
می باشد