حزین لاهیجیشمارهٔ ۳۵۳
اهل نظر، از آن در یکتا چه دیده اند
با دیدهٔ حباب ز دریا چه دیده اند؟
حسن بتان به ساده دلی ها نمی رسد
آیینه خاطران، ز تماشا چه دیده اند؟
حجّ قبول، کعبهٔ دیدار دیدن است
از پای سعی آبله فرسا چه دیده اند؟
شد چشم ما ز نعمت عمر دو روزه سیر
از روزگار، خضر و مسیحا چه دیده اند؟
از دل، سراغ لیلی صحرانشین شود
خواری کشان ز آبلی پا چه دیده اند؟
دارند هر طرف چو صفت جرگه در میان
صیاد پیشگان ز دل ما چه دیده اند؟
از خون دیده پرورش تاک می کنند
رندان میگسار ز صهبا چه دیده اند؟
ما نقش خود ز خال لب یار دیده ایم
تا اهل دل ز خال سویدا چه دیده اند؟
چون می توان ز ترک طلب، کام دل گرفت
دون همّتان، ز عرض تمنا چه دیده اند؟
شیدا دلان، ندانم از آن بی نشان حزین
پنهان کدام شیوه و پیدا چه دیده اند؟
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
اهل نظر، از آن در یکتا چه دیده اند
با دیدهٔ حباب ز دریا چه دیده اند؟
هوش مصنوعی: افراد بصیر و دانا از در تک‌نفره‌ی حقیقت چه چیزی دیده‌اند و کسانی که مانند حباب هستند، چه توانسته‌اند از دریا ببینند؟
حسن بتان به ساده دلی ها نمی رسد
آیینه خاطران، ز تماشا چه دیده اند؟
هوش مصنوعی: زیبایی معشوقان به سادگی دل‌ها دست پیدا نمی‌کند، زیرا آینه یادها از تماشا چه چیزی دیده‌اند؟
حجّ قبول، کعبهٔ دیدار دیدن است
از پای سعی آبله فرسا چه دیده اند؟
هوش مصنوعی: حجّ مقبول، به معنای ملاقات با حق و تجربه‌ای عمیق از دیدن حرم و کعبه است. اما افرادی که در تلاش‌اند و زخم‌های پا دارند، نمی‌توانند به درستی این زیبایی‌ها و تجربه‌های معنوی را درک کنند.
شد چشم ما ز نعمت عمر دو روزه سیر
از روزگار، خضر و مسیحا چه دیده اند؟
هوش مصنوعی: چشم ما از نعمت عمر کوتاه و گذرا سیر شده است. خضر و مسیحا چه چیزی را در این دنیا مشاهده کرده‌اند؟
از دل، سراغ لیلی صحرانشین شود
خواری کشان ز آبلی پا چه دیده اند؟
هوش مصنوعی: دل به یاد لیلی، دختر صحرانشین، غم و اندوه دارد. کسانی که در جستجوی او هستند، به خاطر سختی‌هایی که کشیده‌اند، از مشکلات و دردهای زندگی خسته شده‌اند. آنها در می‌یابند که در پی یک عشق حقیقی، باید سختی‌ها را تحمل کنند.
دارند هر طرف چو صفت جرگه در میان
صیاد پیشگان ز دل ما چه دیده اند؟
هوش مصنوعی: هر طرفی شبیه به یک جمع و جور بودن است، اما در این میان صیادان چه باورهایی از دل ما دارند و به چه چیزهایی پی برده‌اند؟
از خون دیده پرورش تاک می کنند
رندان میگسار ز صهبا چه دیده اند؟
هوش مصنوعی: رندان میگسار (شراب‌نوشان) از غم و اندوه خود به پرورش انگور و مِی روی آورده‌اند، و این نشانه‌ای از عمق درد و رنجی است که در چشمانشان نهفته است. آنها چه چیزی از شراب و خوشی دیده‌اند که این‌چنین به این کار مشغولند؟
ما نقش خود ز خال لب یار دیده ایم
تا اهل دل ز خال سویدا چه دیده اند؟
هوش مصنوعی: ما زیبایی خود را از لبان یار می‌شناسیم، بنابراین ببینیم که دیگران چه تجربه‌ای از زیبایی دارند.
چون می توان ز ترک طلب، کام دل گرفت
دون همّتان، ز عرض تمنا چه دیده اند؟
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که وقتی امکان دستیابی به خواسته‌ها و آرزوها وجود دارد، چرا باید به کسانی که فقط درخواست‌های خود را مطرح می‌کنند توجه کرد؟ کسانی که فقط درخواست دارند، چه چیزی را درک کرده‌اند که بتوانند به خواسته‌ها برسند؟
شیدا دلان، ندانم از آن بی نشان حزین
پنهان کدام شیوه و پیدا چه دیده اند؟
هوش مصنوعی: عاشقان حیران هستند و نمی‌دانند که دل بی‌نشان و غمگین آنها از چه طرز و حالتی رنج می‌برد و چه چیزهایی را دیده‌اند.