هاتف اصفهانیغزل شمارهٔ ۸۲
شستم ز می‌در پای خم، دامن ز هر آلودگی
دامن نشوید کس چرا، زابی بدین پالودگی
می‌گفت واعظ با کسان، دارد می و شاهد زیان
از هیچکس نشنیده‌ام حرفی بدین بیهودگی
روزی که تن فرسایدم در خاک و جان آسایدم
هر ذرهٔ خاکم تو را جوید پس از فرسودگی
ای زاهد آسوده جان تا چند طعن عاشقان
آزار جان ما مکن شکرانهٔ آسودگی
من شیخ دامن پاک را آگاهم از حال درون
هاتف تو از وی بهتری با صدهزار آلودگی
اطلاعات
وزن: مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
شستم ز می‌در پای خم، دامن ز هر آلودگی
دامن نشوید کس چرا، زابی بدین پالودگی
هوش مصنوعی: من از شراب در پای این خم، دامنم را شستم و از هر آلودگی پاک کردم. اما چرا کسی از این آلودگی‌ها پاک نمی‌شود، وقتی که به این زشتی‌ها عادت کرده است؟
می‌گفت واعظ با کسان، دارد می و شاهد زیان
از هیچکس نشنیده‌ام حرفی بدین بیهودگی
هوش مصنوعی: واعظ به مردم می‌گفت که نوشیدن می و حضور شاهدان برای کسی ضرری نداشته است و من هرگز حرفی را از کسی نشنیده‌ام که به این بیهوده‌گی باشد.
روزی که تن فرسایدم در خاک و جان آسایدم
هر ذرهٔ خاکم تو را جوید پس از فرسودگی
هوش مصنوعی: روزی که بدنم در خاک از بین می‌رود و جانم آرامش می‌یابد، هر ذره از خاک من به دنبالت خواهد بود، حتی بعد از اینکه پوست و گوشت من از هم بپاشند.
ای زاهد آسوده جان تا چند طعن عاشقان
آزار جان ما مکن شکرانهٔ آسودگی
هوش مصنوعی: ای زاهد! تو که آرام و بی‌دغدغه‌ای، تا چه زمانی می‌خواهی با سخنان تند و انتقادآمیزت، عشق‌ورزی ما را زجر دهی؟ به خاطر آرامشت، قدردانی کن و ما را رها کن.
من شیخ دامن پاک را آگاهم از حال درون
هاتف تو از وی بهتری با صدهزار آلودگی
هوش مصنوعی: من از حالات درونی تو آگاه‌ترم و می‌دانم که حتی با صدها آلودگی، تو از شیخ پاکدامن بهتر هستی.
حاشیه ها
1403/04/01 02:07
جاوید پاژین
به گمانم در بیتِ نخست « زِ » باید به « به » تبدیل شود تا معنای درستی از بیت برآید.
شستم به می در پای خم دامن ز هر آلودگی
دامن نشوید کس چرا، زابی بدین پالودگی
معنای مصرعِ نخست چنین می‌شود:
با خوردنِ می در پایِ خم دامن از آلودگی (ریا و دروغ) شستم.