گنجور

شمارهٔ ۲۸ - در مدح صدرالدین بخواری؟

ای که یزدان پادشاهت کرد بر ملک علوم
وین گواهی پیش یزدان روز محشر می‌دهم
خاک پایت گر به دست آید برای توتیا
با همه بی‌مایگی همسنگ آن زر می‌دهم
حاش لله من نه آن مردم که هرجایی ز حرص
قصه حاجت به تأویل ثنا در می‌دهم
من در این غربت که آن را عذر جز تحصیل نیست
گفته‌ام شعری ولیکن یک به یک بر می‌دهم
پارسی و تازیی سلطان و برهان را دو بیت
زین سوم انصاف فرمان تو سرور می‌دهم؟
بنگر و برخوان و چون اصلاح کردی عرضه کن
زان که از شاخ درخت فضل این بر می‌دهم
صدر دین گر به طمع دارد غرامت می‌کشم
ور به بد قانع شود شُکرانه بر سر می‌دهم

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای که یزدان پادشاهت کرد بر ملک علوم
وین گواهی پیش یزدان روز محشر می‌دهم
هوش مصنوعی: ای کسی که خداوند تو را بر علم و دانش سلطنت داده است، من در روز قیامت گواهی می‌دهم که تو شایسته این مقام هستی.
خاک پایت گر به دست آید برای توتیا
با همه بی‌مایگی همسنگ آن زر می‌دهم
هوش مصنوعی: اگر خاک پایت به دست بیاید، من برای آن توتیا با تمام بی‌ارزشی‌اش هم‌ارزش طلا به تو می‌دهم.
حاش لله من نه آن مردم که هرجایی ز حرص
قصه حاجت به تأویل ثنا در می‌دهم
هوش مصنوعی: من از آن دسته افراد نیستم که به خاطر حرص و نیاز، هر جا نیاز به تعریف و تمجید باشد، به تأویل و تفسیر بپردازم.
من در این غربت که آن را عذر جز تحصیل نیست
گفته‌ام شعری ولیکن یک به یک بر می‌دهم
هوش مصنوعی: من در این غربت که تنها به خاطر تحصیل آمده‌ام شعری سروده‌ام، اما به آرامی آن را تقدیم می‌کنم.
پارسی و تازیی سلطان و برهان را دو بیت
زین سوم انصاف فرمان تو سرور می‌دهم؟
هوش مصنوعی: من دو بیت شعر از پارسی و عربی را در مقابل سلطان و برهان قرار می‌دهم و با انصاف درخواست می‌کنم که فرمان شما را بپذیرم.
بنگر و برخوان و چون اصلاح کردی عرضه کن
زان که از شاخ درخت فضل این بر می‌دهم
هوش مصنوعی: به دقت نگاه کن و متن را بخوان، و وقتی که آن را اصلاح کردی، آن را ارائه بده، زیرا من از شاخسار درخت دانش این کلام را به تو پیشنهاد می‌دهم.
صدر دین گر به طمع دارد غرامت می‌کشم
ور به بد قانع شود شُکرانه بر سر می‌دهم
هوش مصنوعی: اگر راس دین به خاطر طمع، غرامتی می‌خواهد، من آن را می‌پردازم و اگر به بدی راضی شود، به شکرانه‌ی آن، خود را فدای او می‌کنم.