سید حسن غزنویشمارهٔ ۵۳
ای همچو گل مطیع تو با برگ و بانوان
وی همچو گل حسود تو بیرنگ و ناروان
تو سایه خدائی تا روز حشر باد
در سایه همای سریر ترا مکان
چون ذره اند لشکر منصور بی عدد
تو همچو آفتاب به حجت جهان ستان
جمله جهان ز هم دل و دل باد هم نفس
هر یک چو سرو هم سرو چون بید هم زبان
بگشای صحن مشرق و مغرب چو تیغ صبح
منت خدای را که تو هستی سزای آن
سرمایه تو شاها کردار خوب تست
چون مایه آن بود به خدا ار کنی زیان
تا مشتری بتابد بر بندگان بتاب
تا آسمان بماند در مملکت بمان
هر مرتبت که عقل ترجی کند بیار
هر آرزو که وهم تمنا برد بران
تو آفتاب وش پسرانت چو اختراند
تا حشر باد مر همه را در شرف قران
هم چشم اختران شده روشن به آفتاب
هم روز آفتاب مبارک به اختران
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ای همچو گل مطیع تو با برگ و بانوان
وی همچو گل حسود تو بیرنگ و ناروان
هوش مصنوعی: ای گل، تو با لطافت و طراوت خود، همچون گلی شاداب و خوشبو هستی، ولی آن کسی که حسود است، بیرنگ و بی‌روح به نظر می‌رسد.
تو سایه خدائی تا روز حشر باد
در سایه همای سریر ترا مکان
هوش مصنوعی: تو مانند سایه‌ای از خداوند هستی، تا روز قیامت در زیر سایه فرشتگان، جایگاه تو محفوظ خواهد بود.
چون ذره اند لشکر منصور بی عدد
تو همچو آفتاب به حجت جهان ستان
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به توصیف یک فرد یا یک موجود بزرگ می‌پردازد که به اندازه‌ی لشکری از ذرات ریز، بی‌پایان و بی‌شمار است. این فرد همچون خورشیدی درخشان و روشنایی‌بخش به جهان می‌تابد و دلیل روشنی و حقانیت را در زندگی نمایان می‌کند. او به‌گونه‌ای است که وجودش باعث روشنایی و حقیقت در دنیا می‌شود.
جمله جهان ز هم دل و دل باد هم نفس
هر یک چو سرو هم سرو چون بید هم زبان
هوش مصنوعی: تمامی موجودات در این دنیا به یکدیگر وابسته‌اند و هر یک همچون سرو یا بید، ویژگی‌ها و خصوصیات خاص خود را دارند. همه آنها در دل و روح خود به هم نزدیک هستند و در یک راستا قرار دارند.
بگشای صحن مشرق و مغرب چو تیغ صبح
منت خدای را که تو هستی سزای آن
هوش مصنوعی: ای خدای بزرگ، صبح را مانند تیزی شمشیری باز کن و نیکوئی‌های خود را به نمایش بگذار؛ زیرا وجود تو سزاوار این نعمت‌ها و مهربانی‌هاست.
سرمایه تو شاها کردار خوب تست
چون مایه آن بود به خدا ار کنی زیان
هوش مصنوعی: دولت و ثروت تو در حقیقت به اخلاق نیکو و رفتار درست تو بستگی دارد. اگر این صفات را به کار نگیری و به آن آسیب برسانی، در واقع خود را زیانکار کرده‌ای.
تا مشتری بتابد بر بندگان بتاب
تا آسمان بماند در مملکت بمان
هوش مصنوعی: هر گاه که سیاره مشتری نور خود را بر بندگان بتاباند، تو نیز باید درخشان باشی تا آسمان همچنان بر این سرزمین باقی بماند.
هر مرتبت که عقل ترجی کند بیار
هر آرزو که وهم تمنا برد بران
هوش مصنوعی: هر مرتبه‌ای که عقل برتری دهد، به جلو بیاور، و هر آرزویی که خیال آن را بخواهد، از آن دور کن.
تو آفتاب وش پسرانت چو اختراند
تا حشر باد مر همه را در شرف قران
هوش مصنوعی: تو همچون آفتاب هستی و فرزندان تو مانند ستاره‌ها هستند. تا روز قیامت، همه آنها در حال جمع شدن و به هم پیوستن‌اند.
هم چشم اختران شده روشن به آفتاب
هم روز آفتاب مبارک به اختران
هوش مصنوعی: چشم ستاره‌ها با تابش آفتاب روشن شده و روز آفتاب نیز برای ستاره‌ها خوش‌یمن و مبارک است.