شمارهٔ ۳۰ - در مدح محمد منصور است
عمری مرا هوای لهاوور بوده بود
همت بر آن سعادت مقصور بوده بود
نزدیک تر نمودی از جان به نزد من
زان پس که خود ز من چو دلم دور بوده بود
نزدیک نور نیک بدیع است و این عجب
گوئی که آفتاب مگر دور بوده بود
نی نی چو من بدیع بلهاور کجا بود
این نکته بر ضمیرم مستور بوده بود
دیدم کنون که خاصیت نور آفتاب
در همت محمد منصور بوده بود
صدری که هر یک از پدر و جد او چنو
در مملکت برادی مشهور بوده بود
زین پس که شد به مجلس او مست و خوش چو سرو
زان پس که همچو نرگس مخمور بوده بود
چون لاله سر به سر شده و پای در گلت
هر حاسدی که چون گل در سور بوده بود
بودم ضعیف و داد ما قوت سپاس
چون می که جای جان شد و انگور بوده بود
ای آنکه نظم کردم در سلک مدح تو
درها که تا به عهد تو منثور بوده بود
یک هفته دور ماند ز دیدار تو حسن
از لطف درگذار که معذور بوده بود
تا ذکر آن رود که کلیم گزیده را
تهدید لن ترانی بر طور بوده بود
می خور برآنکه پنداری آن کسی؟
روح است مادر و پدرش حور بوده بود
شمارهٔ ۲۹ - و نیز در ستایش بهرام شاه گفته است: چشمم چو بر سر گل و گلزار میرودشمارهٔ ۳۱ - در مدح بهرام شاه هست: باد آتش بار چون از روی دریا در شود
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
عمری مرا هوای لهاوور بوده بود
همت بر آن سعادت مقصور بوده بود
هوش مصنوعی: مدت زیادی به آرزوی داشتن چیزهای ظاهری و فانی فکر میکردم و تمام تلاش و همت من بر رسیدن به آن خوشبختی محدود شده بود.
نزدیک تر نمودی از جان به نزد من
زان پس که خود ز من چو دلم دور بوده بود
هوش مصنوعی: تو مرا به خود نزدیکتر کردی، به گونهای که از جانم به من نزدیکتر شدی، زیرا دل من از تو دور بود.
نزدیک نور نیک بدیع است و این عجب
گوئی که آفتاب مگر دور بوده بود
هوش مصنوعی: نزدیکی به نور زیبا و تازه است و این جالب است که آیا واقعا آفتاب دور بوده است؟
نی نی چو من بدیع بلهاور کجا بود
این نکته بر ضمیرم مستور بوده بود
هوش مصنوعی: در اینجا شاعر به زیبایی و تازگی خود اشاره میکند و میگوید مانند او کسی دیگر وجود ندارد. او از یک نکته مهمی که در ضمیرش نهفته بوده، سخن میگوید که ناشناخته مانده است.
دیدم کنون که خاصیت نور آفتاب
در همت محمد منصور بوده بود
هوش مصنوعی: اکنون متوجه شدم که ویژگی نور آفتاب در تلاش و اراده محمد منصور نهفته بوده است.
صدری که هر یک از پدر و جد او چنو
در مملکت برادی مشهور بوده بود
هوش مصنوعی: این جمله اشاره دارد به این که هر یک از پدر و جد فرد مورد نظر، در کشور خود به خوبی شناخته شده و مشهور بودهاند.
زین پس که شد به مجلس او مست و خوش چو سرو
زان پس که همچو نرگس مخمور بوده بود
هوش مصنوعی: از این به بعد که در مجلس او سرمست و شاداب شوم مانند سرو، از آن پس دیگر مانند نرگس مست و غافل نخواهم بود.
چون لاله سر به سر شده و پای در گلت
هر حاسدی که چون گل در سور بوده بود
هوش مصنوعی: وقتی که لالهها به سر و پا در گلی میرسند، هر حسودی که مثل گل در میان شادیها بوده، حالا غمگین و ناراحت شده است.
بودم ضعیف و داد ما قوت سپاس
چون می که جای جان شد و انگور بوده بود
هوش مصنوعی: من در ابتدا ضعیف و ناتوان بودم، اما اکنون با قدردانی از قدرتی که یافتم، چون شرابی که جان را سرشار میکند و انگور منبع آن بوده است.
ای آنکه نظم کردم در سلک مدح تو
درها که تا به عهد تو منثور بوده بود
هوش مصنوعی: ای کسی که من در ستایش تو نظم و ترتیبی دادهام، مانند درهایی که تا زمان تو به صورت پراکنده و نامنظم بودند.
یک هفته دور ماند ز دیدار تو حسن
از لطف درگذار که معذور بوده بود
هوش مصنوعی: هفتهای از دیدن تو دور بودم، حسن جان. لطف کن و مرا ببخش که به خاطر شرایط خاص نتوانستم در کنار تو باشم.
تا ذکر آن رود که کلیم گزیده را
تهدید لن ترانی بر طور بوده بود
هوش مصنوعی: این بیت به ما میگوید که زمانی که موسى (کلیم) تهدید شده بود، یادآوری این موضوع باعث میشود که درک کنیم او چگونه بر کوه طور ایستاد و با خداوند سخن گفت. این نشاندهنده ارتباط عمیق و خاصی است که او با خداوند داشت و از آن لحظهی ویژه آگاهی میدهد.
می خور برآنکه پنداری آن کسی؟
روح است مادر و پدرش حور بوده بود
هوش مصنوعی: نوشیدن را ادامه بده به خاطر اینکه فکر میکنی چه کسی را میشناسی؟ روح انسان مادرش از مواد روحانی و زیبا تشکیل شده است.