گنجور

شمارهٔ ۷۳

صحن خلد است زمین از اثر دور زمان
هین بده باده و داد طرب از گل بستان
اول فصل ربیع است صبوح ای ساقی
توبه مان بشکن از آن لعل لب و لعل روان
حرمت کوثر اگر چند بزرگ است ولیک
لب جوی و لب جام و لب جانان به ازان
بنده باده و بادم که چو روح اند و حیات
واله باغ و بهارم که چو حورند و جنان
دست ما زین پس و جام می و زلفین نگار
دل ما زین پس و مداحی مخدوم جهان
یاور دین عرب داور و دارای عجم
تاج فرق فلک و انجم صاحب دیوان
والی جیش و حشم قائد شمشیر و قلم
مهدی جمع امم عاقله اهل زمان
اوست آن یار خدائی که چو دربست کمر
اوست آن ملک گشائی که چو بگشاد میان
نفس فتنه ببندد به سرانگشت خرد
دل خلقی بگشاید به عبارات و بیان

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

صحن خلد است زمین از اثر دور زمان
هین بده باده و داد طرب از گل بستان
هوش مصنوعی: زمین به مانند بهشتی است که تحت تاثیر گذر زمان قرار گرفته است. پس بیائید باده بنوشیم و از شادی و نشاط گل‌های باغ لذت ببریم.
اول فصل ربیع است صبوح ای ساقی
توبه مان بشکن از آن لعل لب و لعل روان
هوش مصنوعی: فصل بهار آغاز شده و ای ساقی، نوشیدنی‌ات را به ما بده. بیا تا با لبت که به رنگ لعل و مانند جواهر است، توبه‌ام را بشکنیم و لحظات را شیرین‌تر کنیم.
حرمت کوثر اگر چند بزرگ است ولیک
لب جوی و لب جام و لب جانان به ازان
هوش مصنوعی: گرچه کوثر مقام و منزلت والایی دارد، اما نوشیدن آب از کنار جوی یا به دست آوردن شادی و محبت از محبوب، ارزش بیشتری دارد.
بنده باده و بادم که چو روح اند و حیات
واله باغ و بهارم که چو حورند و جنان
هوش مصنوعی: من مانند باده‌ای هستم که روح و حیات من را تشکیل می‌دهد. همچنین، مانند باغ و بهار هستم که زیبایی و لذت را به همراه دارند.
دست ما زین پس و جام می و زلفین نگار
دل ما زین پس و مداحی مخدوم جهان
هوش مصنوعی: از این پس، دست ما به می‌نوشی و زلف‌های محبوبمان بسته است و ما نیز به ستایش معشوق جهانیان مشغول خواهیم شد.
یاور دین عرب داور و دارای عجم
تاج فرق فلک و انجم صاحب دیوان
هوش مصنوعی: یار دین عرب که داور و صاحب قدرت است، تاجی بر سر دارد که از ستارگان آسمان و برج‌ها بالاتر است و او صاحب دیوان و محاسبه‌گر امور است.
والی جیش و حشم قائد شمشیر و قلم
مهدی جمع امم عاقله اهل زمان
هوش مصنوعی: این جمله به معنای این است که کسی که بر دل‌ها حاکم است و به رهبری و هدایت می‌پردازد، در واقع رهبری فکری و روحانی را به عهده دارد و باید در برابر افراد معقول و با هوش زمان خود مسئولیت‌پذیر باشد.
اوست آن یار خدائی که چو دربست کمر
اوست آن ملک گشائی که چو بگشاد میان
هوش مصنوعی: او همان دوست الهی است که وقتی عزم سفر کند، دربست به سوی او می‌رویم و همان پادشاهی است که وقتی درها را به رویمان می‌گشاید، همه چیز را برای ما فراهم می‌کند.
نفس فتنه ببندد به سرانگشت خرد
دل خلقی بگشاید به عبارات و بیان
هوش مصنوعی: نفس ممکن است با لمس خرد، فتنه‌ای به وجود آورد؛ اما با بیان و کلام، دل‌های مردم را باز می‌کند و فهم آن‌ها را افزایش می‌دهد.