شمارهٔ ۶۵
خورشید چو از حوت سوی خانه بهرام
بخرام از خانه سوی گلزار گه شام
زان پیش که آغاز کند خوی تو خامی
برخیز به گه ساقی و پیش آر می خام
تو یار شو ای یار اگر دهر نشد یار
تو رام شو ای دوست اگر دور نشد رام
گر چرخ به کام تو نگردد تو بگردان
دوری دو به کام دل من جام غم انجام
تا بر رخ تو نوش کنم مایه شادی
بر یاد وزیر الوزراء خواجه اسلام
دارای جهان گیر جهان دار جهان بخش
دستور خطاپوش عطاپاش عطانام
آن خواجه که شد جای خلافت به وی آباد
وان صدر که بگرفت زمانه به وی آرام
حلمش سبب گردش تابنده افلاک
امرش علل جنبش بی فترت اجرام
در عهد همایون وی آرامگه شیر
خفتنگه آهو بره شد در طرف شام
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
خورشید چو از حوت سوی خانه بهرام
بخرام از خانه سوی گلزار گه شام
هوش مصنوعی: خورشید زمانی که از سمت اهل حوت (برج حوت) به سوی خانه بهرام حرکت میکند، از آنجا به سمت گلزار میرود تا غروب کند.
زان پیش که آغاز کند خوی تو خامی
برخیز به گه ساقی و پیش آر می خام
هوش مصنوعی: قبل از اینکه دلت شروع به خامی کند، از جا برخیز و در زمان حضور ساقی، شراب خام را به پیش بیاور.
تو یار شو ای یار اگر دهر نشد یار
تو رام شو ای دوست اگر دور نشد رام
هوش مصنوعی: ای دوست، اگر زمانه با تو همراه نشد، تو همراهم شو و اگر فاصلهها نتوانستند ما را از هم دور کنند، تو به آرامی به من نزدیک شو.
گر چرخ به کام تو نگردد تو بگردان
دوری دو به کام دل من جام غم انجام
هوش مصنوعی: اگر زمان و شرایط به نفع تو پیش نمیآید، تو خودت به خواستههایت برس و در عوض، به من کمک کن تا اندوهم را کاهش دهم و به آرامش برسم.
تا بر رخ تو نوش کنم مایه شادی
بر یاد وزیر الوزراء خواجه اسلام
هوش مصنوعی: تا زمانی که بر چهرهی تو بنوشم، مایهی شادی و خوشحالی برایم خواهد بود.
دارای جهان گیر جهان دار جهان بخش
دستور خطاپوش عطاپاش عطانام
هوش مصنوعی: جهان را پر میکند و صاحب قدرت است، اویی که به دنیا نعمت میدهد و با فرمانش به خطاها پوشش میدهد و بخشنده است.
آن خواجه که شد جای خلافت به وی آباد
وان صدر که بگرفت زمانه به وی آرام
هوش مصنوعی: آن بزرگواری که مقام رهبری را به دست آورد، هیچ چیز برای او کم نیست و آن کسی که به مقام ریاست رسید، به او آرامش و آسایش میبخشد.
حلمش سبب گردش تابنده افلاک
امرش علل جنبش بی فترت اجرام
هوش مصنوعی: خویشتنداری او موجب چرخش آسمانها و فرمانرواییاش دلیل حرکت بیوقفه اجرام آسمانی است.
در عهد همایون وی آرامگه شیر
خفتنگه آهو بره شد در طرف شام
هوش مصنوعی: در دوران خوش و فریز، او در مکانی امن و آرام به خواب رفته، جایی که آهو هم در آنجا استراحت میکند و استراحتگاهش به سمت شرق قرار دارد.