گنجور

شمارهٔ ۸

رخ تو، آینه دار جمال جانان است
که حسن شهرت گل شاهد گلستان است
رخت ببرج ملاحت ز فرط جلوه گری
هزار مرتبه بهتر ز ماه تابان است
دلی که روز ازل جلوه گاه روی تو شد
چو مهر، تا به ابد روشن و درخشان است
کسی که دل ندهد بر تو، صاحبدل نیست
کسی که صاحبدل نیست، کم ز حیوان است
عذاب و رحمت اصحاب عشق دانی چیست
غم و نشاط شب و روز وصل و هجران است
کند حکایت خونین دلان وادی عشق
دهان غنچه در آن لحظه ای که خندان است
مرا فضای جهانی بود به پیش نظر
که این جهان به برش تنگ‌تر ز زندان نیست
نصیب مردم روشندل است عریانی
چنانکه پیکر خورشید و ماه، عریان است
بهار در همدان با طراوت است و دریغ!
که (صابر همدانی) مقیم تهران است

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

رخ تو، آینه دار جمال جانان است
که حسن شهرت گل شاهد گلستان است
هوش مصنوعی: چهره تو همچون آینه‌ای است که زیبایی معشوق را نشان می‌دهد و این زیبایی، شهرتی به‌اندازه گل‌های زیبا در باغ دارد.
رخت ببرج ملاحت ز فرط جلوه گری
هزار مرتبه بهتر ز ماه تابان است
هوش مصنوعی: زیبایی و لطافت تو به قدری زیاد است که هر بار که خود را نشان می‌دهی، از زیبایی ماه هم بهتر و دلرباتر است.
دلی که روز ازل جلوه گاه روی تو شد
چو مهر، تا به ابد روشن و درخشان است
هوش مصنوعی: دل‌هایی که از آغاز آفرینش، زیبایی تو را دیدند، مانند خورشید همیشه نورانی و درخشان خواهند بود تا ابد.
کسی که دل ندهد بر تو، صاحبدل نیست
کسی که صاحبدل نیست، کم ز حیوان است
هوش مصنوعی: کسی که به تو عشق ورزد و احساس نکند، دل و شعور ندارد. و کسی که احساس ندارد، از حیوانات برتر نیست.
عذاب و رحمت اصحاب عشق دانی چیست
غم و نشاط شب و روز وصل و هجران است
هوش مصنوعی: عذاب و رحمت کسانی که عاشق‌اند چه معنایی دارد؟ غم و شادی ناشی از وصال و جدایی در شب و روز است.
کند حکایت خونین دلان وادی عشق
دهان غنچه در آن لحظه ای که خندان است
هوش مصنوعی: حکایت دلدادگان در وادی عشق به گونه‌ای است که مانند غنچه‌ای است که در لحظه‌ای خاص، خندان و شاداب به نظر می‌رسد.
مرا فضای جهانی بود به پیش نظر
که این جهان به برش تنگ‌تر ز زندان نیست
هوش مصنوعی: من در نظر خود جهانی وسیع دارم که این دنیا در مقایسه با آن برایم مانند زندانی تنگ به نظر می‌آید.
نصیب مردم روشندل است عریانی
چنانکه پیکر خورشید و ماه، عریان است
هوش مصنوعی: مردم روشندل به نوعی لطافت و روشنی دست می‌یابند که مانند نمایان بودن خورشید و ماه در آسمان، بدون پوشش و عریانی است. این به معنای این است که حقیقت و زیبایی زندگی آن‌ها به وضوح و بدون هیچ پوششی نمایان است.
بهار در همدان با طراوت است و دریغ!
که (صابر همدانی) مقیم تهران است
هوش مصنوعی: بهار در همدان بسیار زیبا و شاداب است، اما افسوس که صابر همدانی در تهران زندگی می‌کند و از این زیبایی‌ها بهره‌مند نیست.