صابر همدانیشمارهٔ ۲۱
از بس که آفریده گلت را خدا ملیح
پا تا به سر ملیحی و سر تا به پا ملیح
چشم و لب و دهان و بناگوش و غبغبت
هر یک به شیوه‌ای خوش و هر یک به جا ملیح
سبقت گرفته گرچه به خط خال دلکشت
باز این جدا ملیح بود، آن جدا ملیح
عمرم به سیر و تجربه بر انتها رسید
کس چون تو را ندیده‌ام از ابتدا ملیح
شرم و حیا، تو را به ملاحت فزوده است
خوش آنکه شد ز دولت شرم و حیا ملیح
تا عندلیب نغمه سراید ز عشق گل
باشد بیاد روی تو، گفتار ما ملیح
(صابر) چو غنچه شو متبسم، چو گل مخند
زیرا که نیست خندهٔ دندان‌نما ملیح
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
از بس که آفریده گلت را خدا ملیح
پا تا به سر ملیحی و سر تا به پا ملیح
هوش مصنوعی: چونکه خدا زیبایی تو را از سر تا به پا به قدری شگفت‌انگیز آفریده که تمام وجودت دل‌انگیز و دلربا است.
چشم و لب و دهان و بناگوش و غبغبت
هر یک به شیوه‌ای خوش و هر یک به جا ملیح
هوش مصنوعی: چشم، لب، دهان، گوش و گردن هر یک به شیوه‌ای زیبا و دلنشین به چشم می‌آیند.
سبقت گرفته گرچه به خط خال دلکشت
باز این جدا ملیح بود، آن جدا ملیح
هوش مصنوعی: گرچه از خطِ خالِ دلکشت جلو زده، اما این جدا شدن همچنان دلنشین است. آن جدا شدن هم دلنشین بود.
عمرم به سیر و تجربه بر انتها رسید
کس چون تو را ندیده‌ام از ابتدا ملیح
هوش مصنوعی: زندگی‌ام با سفر و تجربه به پایان رسید و کسی را مانند تو از نخستین روزها ندیده‌ام که این‌چنین دلربا باشد.
شرم و حیا، تو را به ملاحت فزوده است
خوش آنکه شد ز دولت شرم و حیا ملیح
هوش مصنوعی: شرم و حیا به زیبایی و جذابیت تو افزوده است و خوشا به حال کسی که به واسطه این دو ویژگی، دلپذیر و دلنشین شده است.
تا عندلیب نغمه سراید ز عشق گل
باشد بیاد روی تو، گفتار ما ملیح
هوش مصنوعی: زمانی که بلبل برای عشق گل می‌خواند، یادآور چهره توست و سخنان ما دلنشین و زیباست.
(صابر) چو غنچه شو متبسم، چو گل مخند
زیرا که نیست خندهٔ دندان‌نما ملیح
هوش مصنوعی: صابر، مانند غنچه‌ای باش که تبسم دارد و مانند گل، لبخند نزن، چرا که خنده‌ی دندان‌نما زیبا نیست و جالب به نظر نمی‌رسد.