گنجور

شمارهٔ ۱۰

صورت خوبت نگارا خوش به آیین بسته‌اند
گوییا نقش لبت از جان شیرین بسته‌اند
از برای مقدم خیل و خیالت مردمان
زاشک رنگین در دیار دیده آیین بسته‌اند
کار زلف توست مشک‌افشانی و نظارگان
مصلحت را تهمتی بر نافهٔ چین بسته‌اند
یارب آن روی است و در پیرامنش بند کلاه
یا به گرد ماه تابان عقد پروین بسته‌اند
خط سبز و عارضت را نقش بندان خطا
سایبان از عنبر تر گرد نسرین بسته‌اند
جمله وصف عشق من بودست و حسن روی تو
آن حکایتها که بر فرهاد و شیرین بسته‌اند
حافظا محض حقیقت گوی یعنی سر عشق
غیر از این گویی خیالاتی به تخمین بسته‌اند

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: حمیدرضا محمدی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

صورت خوبت نگارا خوش به آیین بسته‌اند
گوییا نقش لبت از جان شیرین بسته‌اند
هوش مصنوعی: زیبایی تو، ای نگار، به قدری دل‌ربا و جذاب است که انگار به‌خاطر آن، زیبایی‌های دنیا را به هم آمیخته‌اند. همچنین، گویا لب‌هایت به قدری شیرین و دلنشین هستند که به آن‌ها جان و زندگی بخشیده‌اند.
از برای مقدم خیل و خیالت مردمان
زاشک رنگین در دیار دیده آیین بسته‌اند
هوش مصنوعی: مردم به خاطر ظاهر نیروی تو و خیالت، اشک‌های رنگین را در سرزمین خود به نمایش گذاشته‌اند.
کار زلف توست مشک‌افشانی و نظارگان
مصلحت را تهمتی بر نافهٔ چین بسته‌اند
هوش مصنوعی: زلف‌های تو باعث خوشبو شدن فضا هستند و کسانی که به تماشا نشسته‌اند بر این باورند که زیبایی تو تنها به خاطر وقوف و تدبیر آن‌هاست.
یارب آن روی است و در پیرامنش بند کلاه
یا به گرد ماه تابان عقد پروین بسته‌اند
هوش مصنوعی: ای خدا، آن چهره زیباست و دور آن، یا بر گرد ماه درخشان، با زنجیر ستاره‌های پروین احاطه شده است.
خط سبز و عارضت را نقش بندان خطا
سایبان از عنبر تر گرد نسرین بسته‌اند
هوش مصنوعی: چشم‌های زیبا و سبز تو را نقاشان با اشتباه در رنگ‌های مختلف طراحی کرده‌اند و سایه‌ای از عطر عنبر بر روی گل‌های نسرین گذاشته‌اند.
جمله وصف عشق من بودست و حسن روی تو
آن حکایتها که بر فرهاد و شیرین بسته‌اند
هوش مصنوعی: تمام توصیف‌های عشق من به زیبایی روی تو مربوط می‌شود، همانند داستان‌هایی که درباره فرهاد و شیرین روایت شده است.
حافظا محض حقیقت گوی یعنی سر عشق
غیر از این گویی خیالاتی به تخمین بسته‌اند
هوش مصنوعی: ای حافظ، تو حقیقت را بگو؛ زیرا عشق واقعیتی جز این ندارد و دیگرانی که جز این می‌گویند، به خیال بافی و تخمین پرداخته‌اند.

خوانش ها

شمارهٔ ۱۰ به خوانش محمدرضا مومن نژاد
شمارهٔ ۱۰ به خوانش محسن لیله‌کوهی

حاشیه ها

1388/02/01 08:05

این ابیات بخشی از غزلی هستند که بنابر گفته‏ی کتاب «میراث فرهنگی و ادبی انجوی شیرازی» صفحه‏ی 116 در برخی از نسخ دیوان حافظ آورده شده. ابیات دوم تا چهارم با جستجو در اینترنت یافت شده.
مصرع اول بیت سوم این گونه نقل شده بوده: «کار زلف توست مشک‏افشانی و ای نظّارگان» که بنا بر حدس به صورت «کار زلف توست مشک‏افشانی و نظارگان» بازنوشت شد.
از دوستان اگر کسی متن کامل غزل را در اختیار دارد، لطفاً در حاشیه نقل کند تا متن را کامل کنیم.

1390/07/06 22:10
محیا

خط سبز و عارضت را نقش بندان خطا/ سایبان از عنبر تر گرد نسرین بسته اند
جمله وصف عشق من بودست و حسن روی تو/ آن حکایتها که بر فرهاد و شیرین بسته اند
حافظا محض حقیقت گوی یعنی سر عشق/ غیر از این گویی خیالاتی به تخمین بسته اند
---
پاسخ: با تشکر از لطف شما ابیات مطابق نقلتان به ته شعر اضافه شد.

1396/10/07 23:01
سید علی

جسارتاً " ز اشک رنگین در دیار دیده آذین بسته اند" صحیح نیست؟

1399/09/25 15:11
مهشید

من هم موافم، آدین بسته اند صحیح است