گنجور

قطعه شمارهٔ ۲۱

سال و فال و مال و حال و اصل و نسل و تخت و بخت
بادت اندر شهریاری، برقرار و بر دوام
سال خرّم، فال نیکو، مال وافر، حال خوش
اصل ثابت، نسل باقی، تخت عالی، بخت رام

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

سال و فال و مال و حال و اصل و نسل و تخت و بخت
بادت اندر شهریاری، برقرار و بر دوام
هوش مصنوعی: برای تو آرزو می‌کنم که در پادشاهی خود سال‌ها بگذرانی و به خوشبختی، مال و حال خوب و ریشه و نسل نیکو دست یابی. امیدوارم حکومتت پایدار و دائمی باشد.
سال خرّم، فال نیکو، مال وافر، حال خوش
اصل ثابت، نسل باقی، تخت عالی، بخت رام
هوش مصنوعی: در سالی خوش و پر برکت، با نشانه‌های خوب و ثروت فراوان، همراه با حالتی شاداب، از نسلی پایدار و میزانی عالی، با بختی بی‌نقص و آرامش زندگی می‌کنیم.

خوانش ها

قطعه شمارهٔ ۲۱ به خوانش محسن لیله‌کوهی
قطعه شمارهٔ ۲۱ به خوانش مریم فقیهی کیا

حاشیه ها

1387/01/06 12:04
رضا

جون میده برای نوروز
سال 1387 مبارک

1387/11/22 21:01
حامد

من دنبال یه جمله می گشتم که خیلی زیبا آرزوی های خوشی برای همسرم کنم وقتی این ابیات حافظ رو داخل سایتتون دیدم فهمیدم خیلی از آرزوهای خوب رو داخل همین دو بیت حافظ هنرمندانه آورده بعد که به ایشون هم دادم خیلی خیلی لذت بردند

1389/11/19 09:02
ح-عطا

با توجه به حاشیه نویسی قبلی توسط آقای "رضا" اگر خواسیم استفاده شخصی از این دوبیت بکنیم بهتر است به جای کلمه "شهریاری" در مصراع دوم بیت اول کلمه "زندگانی" قرار دهیم به وزن هم لطمه ای وارد نمی شود. چنانچه در زیر آمده است:
سال و فال و مال و حال و اصل و نسل و تخت و بخت
بادت اندر زندگانی برقرار و بر دوام
سال خرم فال نیکو مال وافر حال خوش
اصل ثابت نسل باقی تخت عالی بخت رام

1389/12/12 14:03
احمد آبکتی

برای شادی روح حافظ بزرگ"افتخار و اعتبار" شعر و ادبیات ایران زمین فاتحه ای قراءت بفرمایید.

1389/12/12 14:03
احمد آبکتی

راستی تا یادم نرفته پیشاپیش نوروز 90 مبارک و میمون باد.

1390/11/22 18:01
حمید اهل ایران

سلام من نوجوانی 17 ساله هستم در رشته ی تجربی و سر رشته ای هم از ادبیات دارم و باعث افتخار من هست که ایرانیم در رابطه با نوشته "آقا حامد‏"‏ که نوشتند از کلمه ی دیکری می شود استفاده کرد :در هجای دوم "شهریاری‏"بعد از صامت، مصوت بلند امده است و در کلمه ی مد نظر شما مصوت، کوتاه است و این خود ترکیب و نوع خوانش و اهنک ابیات رو بر هم می زند خسروان‏(جناب لسان الغیب) مصلحت مملکت خویش دانند باتشکر درج شود

1390/11/22 18:01
حمید اهل ایران

متن مرا برای احمد اکنی زده اید

1392/01/26 11:03
سمانه

با سلام
سمانه هستم 22 ساله از شیراز بسیار زیبا و روح نواز بود.

1392/02/30 23:04
امین کیخا

نسل به فارسی رست با پیش اول است یعنی بر وزن سست و کلمه زیباییست در شاهنامه امده است

1393/12/12 11:03
سینا

عالیههههههههه
چقدر حافظ خوبهههههه
عید 94 نیز مبارککککککککک

1393/12/13 13:03
حنانه

با سلام،با توجه به نظرات قبل باید عرض کنم که یه فاصله بین شهر و یار لازم بود،می خواد بگه در شهر یک یار برقرار و بردوام برات آرزو می کنم! بادت اندر شهر،یاری برقرار و بردوام...

1402/01/23 15:03
زهرا ...

خیلی ممنون از نکته ی عالی 

1394/04/19 15:07
حسین

با سلام به عاشقان حافظ
حسین هستم و در سوئد زندگی می کنم
سخن حافظ هر جا که باشید به دل نشیــند!
با سپاس از خانم حنانه و نکته ی که بدرستی عنوان کردند؛
بادت اندر شـهر، یاری برقرار و بر دوام!

1394/10/10 11:01
سینا

خانم حنانه و جناب آقای حسین از سوئد لطفا نظرات ناصحیح و ناپخته ی خودشون رو غالب نکنند به خوانندگان.مصرع دوم میگه در شهریاری و پادشاهی برقرار و بردوام باشی.این چیزی ک دوستان میگن غلط اندر غلطه.
مشخص است که شعر مدح بوده.

1397/09/03 17:12
رضاارجمند

با درود خدمت تمامی حافظ دوستان
اینکه هر کس چه برداشتی از شعر شاعران میکند لطمه ای به مقصود شاعر وارد نمیکند و همین امر است که حافظ را نزد همگان محبوب کرده است.
با تقدیم ارادت

1397/10/27 13:12
امید

اگر به وزن شعر هم توجه کنید؛ درصورتیکه منظور شاعر "شهریار" باشه موزون خواهد بود و بر وزن "فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن" اجرا خواهد شد؛ ولی اگر "شهر، یار" باشه یک هجا از شعر کم میشه و از حالت موزون خارج می شه؛ پس صرفا اینطور نیست که از هر شعری که چندین برداشت کردیم اون شعر قویه!! شعر باید اهداف و مضمون مورد منظور شاعر رو به ترتیب از ابتدا تا انتها دنبال داشته باشه و شعری در حالت چند منظوری قوی هست که منظم از پایه با چند معنا به سمت انتهای ابیات حرکت کنه؛ پس این شعر ظاهرا تک برداشت هست / بادت اندر شهریاری برقرار و بر دوام (بر تو باد حکومتی مقاوم و پایدار.) نه اینکه یاری مقاوم و پایدار پیدا کنی یا داشته باشی! این برداشت یعنی یا مخاطب شاعر یک آدم ظالمه! و این مدح درباره ی ظالم صحیح نیست! یا همه در دوران سختی هستند... ولی اگر به مصراع پایانی توجه کنید آمده که: اصل ثابت نسل باقی تخت عالی... این یعنی حاکم مورد مخاطب هست؛ اصالت، نژاد و تخت پادشاهی مورد منظور هست.

1398/12/11 23:03
شیرین

حافظ عزیزم، عید سال 1399 پیشاپیش مبارک بادت،،، وآن مواعید ک دادی مرواد از یادت

1400/01/29 09:03
محسن

با سلام نوروز 1400 مبارک. خواستم یک مطلب در مورد حافظ بنویسم، وقتی تیمور لنگ (تیمور فاتح) به ایران تاخت تمامی شهر های ایران را به خاک و خون کشید، بجز شیراز، به شهر شیراز که رسید دستور داد که حافظ را بیاورند، وقتی که حافظ با لباس درویشانه در جلوی تیمور نشست، حافظ را سوالی با پرخاش تمام پرسید، که من به زور شمشیر و زور بازو تمامی کشور های اطراف را به تسخیر خود در آورده ام و تمامی معماران و صنعتگران را به کار گرفته ام و در پایتخت خود سمرقند به کار گمارده ام و اکنون سمرقند و بخارا را به زیباترین شهر های دنیامبدل کرده ام، آن وقت تو در شعر خود آورده ای، اگر آن ترک شیرازی... به خال هندویش بخشم سمرقند و بخارا را،.. .. و در اینجا حضرت حافظ در جوابفرمودند، ای پادشاه اگر من اینگونه بذل و بخشش کرده ام که اکنون حال و روز من این است و بخشش های بیجا من را به این روز دچار کرده، و تیمور لنگ از این حاظر جوابی خوشش آمد و هدایای نفیس به حافظ دادو شهر شیراز از حمله و غارت در امان ماند. (برگرفته از کتاب تیمور فاتح)

1400/11/28 18:01
سینا حلمی

جالبه که هیچ کسی به این این شعر اصلا از حافظ نیست اشاره‌ای نکرده! این شعر از امیر معزی است که به اشتباه در دیوان حافظ (چه در نسخ چاپی و چه در وبسایت‌ها) وارد شده. همین دو بیت با مختصری تغییر در دیوان امیر معزی به تصحیح عباس اقبال آشتیانی در قصیده‌ای که در مدح سلطان ملکشاه سلجوقی سروده شده موجود است. مطلع آن قصیده این است:

ای ز شاهی و جوانی شاد و از دولت به کام / ایزد اندر هر مرادی داد تو داده تمام

1402/03/11 14:06
زهیر

بیت دوم رُ میشه به دو صورت خوند:

۱:

سالِ خرّم، فالِ نیکو، مالِ وافر، حالِ خوش

اصلِ ثابت، نسلِ باقی، تختِ عالی، بختِ رام

۲:

سالْ خرّم، فالْ نیکو، مالْ وافر، حالْ خوش

اصلْ ثابت، نسلْ باقی، تختْ عالی، بختْ رام

1403/01/20 11:03
سامان

امروز ۱ فروردین ۱۴۰۳ 

مبارک باد بر ایرانی 

1403/01/22 05:03
مبین نوری

حاشیه های این شعر چقدر قشنگن

تبریک عید نوروز از سال ۸۷ تا ۱۴۰۳

1403/01/28 02:03
حامد مهرگان

سال۴۰۳ بر ارادتمندان جناب حافظ مبارک و فرخنده باد   بگذرد ایامی و کلامی بماند به یادگاری

1403/12/20 13:03
majidshah

طبق نظر دوستان خوانش با آنچه شاعر عنوان کرده بصلاح میدونم که شهریار به شهر .یار تبدیل کنیم این تغییرات باعث نشده که در طول سوالها از یک شعر چند تا با ابیات متفاوت داشته باشیم یا کلمات متفاوت .منم نوروز 1404بر همه مردم پارسی گو و خطه ایران بزرگ تبریک و تهنیت میگم نوروز بر همگی مبارک .مجید یکم فروردین 1404