حافظقطعه شمارهٔ ۱۷
بر تو خوانم، زِ دفترِ اخلاق
آیتی در وفا و در بخشش
هرکه بِخْراشَدَت جگر به جفا
هم‌چو کانِ کریم، زَر بخشش
کم مباش از درختِ سایه‌فکن
هرکه سَنگَت زَنَد، ثمر بخشش
از صدف یاددار، نکته‌ی حِلم
هرکه بُرَّد سَرَت، گُهَر بخشش
قطعه شمارهٔ ۱۶ - ماده تاریخ وفات (خلیل عادل = ۷۷۵): برادر خواجه عادل طاب مثواهقطعه شمارهٔ ۱۸: زآن حَبّه‌ی خَضراخور، کَز رویِ سَبُک‌روحی
اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بر تو خوانم، زِ دفترِ اخلاق
آیتی در وفا و در بخشش
هوش مصنوعی: من از کتاب آداب و رفتار، نشانه‌ای از وفا و بخشش را برای تو می‌خوانم.
هرکه بِخْراشَدَت جگر به جفا
هم‌چو کانِ کریم، زَر بخشش
هوش مصنوعی: هر کسی که با جفا و رفتار ناپسند تو را آسیب بزند، مانند معدن با ارزشی است که می‌تواند طلا و زیورآلات ببخشد.
کم مباش از درختِ سایه‌فکن
هرکه سَنگَت زَنَد، ثمر بخشش
هوش مصنوعی: اگر درختی سایه‌افکن باشی، هر کسی که به تو سنگی پرتاب کند، میوه‌ات را می‌دهد.
از صدف یاددار، نکته‌ی حِلم
هرکه بُرَّد سَرَت، گُهَر بخشش
هوش مصنوعی: از صدف، یادآوری کن که هر که بر تو تسلط پیدا کند، می‌تواند جواهری از بخشش را به دست آورد.
حاشیه ها
1393/02/27 13:04
سعید
درود بر روان خواجه...
هر که سنگت زند ثمر بخشش...
1396/09/12 08:12
مجتبی
از آنجا که تمام ابیات این شعر با هجاء بلند شروع میشود نه با هجاء کوتاه به نظر می رسد وزن شعر (فاعلاتن مفاعلن فعلن) باشد نه (فعلاتن مفاعلن فعلن)
1396/11/18 03:02
حسن
ابن یمین هم این شعر را با کمی تغییر در دیوان خود دارد. فکر کنم حافظ شعر ابن یمین را خوش فرم تر کرده و این شعر بسیار پر معنی است.
1402/12/25 13:02
محمد مهزیار اولیائی
دقیقا چه تغییری؟
این دو عین همند
1397/02/28 07:04
گلاویژ شیخ الاسلامی
در پاسخ آقای مجتبی: طبق اختیارات وزنی فاعلاتن به جای فعلاتن آمده است. بنابر این نام وزن همان خفیف مسدس مخبون است که از فعلاتن مفاعلن فعلن به دست می آید. همچنین در بعضی مصراع ها به جای فعلن، فع لن آمده که این هم طبق اختیار وزنی است و تغییری در وزن شعر و نام آن ایجاد نمی کند.
1398/01/28 12:03
علی
از صدف یادگیر تکته‌ی حلم