شمارهٔ ۵۱
هر چه پوئی جز ره حق باطل است
هر چه جوئی جز خدا، بی حاصل است
از خودی بگذر که در راه خدا
صعب و بی پایان همین یک منزل است
عرش و کرسی در دل است اما چه سود
کاین دل بیحاصل از خود غافل است
نعل وارون زن که اندر راه عشق
عقل مجنون است و مجنون عاقل است
غرقه در گرداب حیرت را چه سود
کو ز دریا یکقدم تا ساحل است
نقد این بازار، اول عقد قلب
در ره طاعت به پیری کامل است
از دم مردان حق مگسل که راه
گم نگردد تا جرس با محمل است
هر که را ساقی دهد جام شراب
گوشه چشمی ز میر محفل است
عزلت ار چشم و چراغ بینش است
گر نه امر پیر باشد باطل است
هر که میجوید طریق اعتزال
نی توان گفت این عطارا واصل است
ای خلیل حق در این ره گر حجاب
چهر مهر و ماه باشد، آفل است
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
هر چه پوئی جز ره حق باطل است
هر چه جوئی جز خدا، بی حاصل است
هوش مصنوعی: هر چیزی جز راه حق، نادرست و بیفایده است و هر چیزی که به دنبال آن هستی به جز خدا، نتیجهاش بدون ارزش و بیثمر خواهد بود.
از خودی بگذر که در راه خدا
صعب و بی پایان همین یک منزل است
هوش مصنوعی: از خودت فراتر برو و از خودخواهی و منیت دور شو، زیرا در مسیر رسیدن به خداوند، تمامی سختیها و چالشها به همین یک مرحله محدود میشود.
عرش و کرسی در دل است اما چه سود
کاین دل بیحاصل از خود غافل است
هوش مصنوعی: عرش و کرسی (مقامهای عالی) در درون انسان وجود دارد، اما این موضوع فایدهای ندارد، زیرا این دل بیفایده، از خود و امکاناتش غافل است.
نعل وارون زن که اندر راه عشق
عقل مجنون است و مجنون عاقل است
هوش مصنوعی: در مسیر عشق، عقل به دیوانگی میرسد و دیوانه به دانایی میرسد، لذا باید در این راه به روشهای غیرعادی و نادر عاملی نایل شد.
غرقه در گرداب حیرت را چه سود
کو ز دریا یکقدم تا ساحل است
هوش مصنوعی: کسی که در گرداب حیرت و سرگردانی غوطهور است، چه فایدهای دارد، چرا که فاصلهاش تا ساحل دریا فقط یک قدم است.
نقد این بازار، اول عقد قلب
در ره طاعت به پیری کامل است
هوش مصنوعی: این بازار دنیا، تنها در صورتی ارزش دارد که آغاز محبت و بندگی واقعی به سن کمال برسد.
از دم مردان حق مگسل که راه
گم نگردد تا جرس با محمل است
هوش مصنوعی: از صحبت و رفتار مردان راستین دوری نکن، زیرا که این خود باعث میشود که راه درست را گم نکنی تا زمانی که صدای ناقوس به گوش میرسد و آگاهی در دسترس است.
هر که را ساقی دهد جام شراب
گوشه چشمی ز میر محفل است
هوش مصنوعی: هر کس که با سادگی و محبت به او نوشیدنی داده شود، به نوعی از نظر معنوی در کنار بزرگی و محبوبیتی در آن جمع قرار دارد.
عزلت ار چشم و چراغ بینش است
گر نه امر پیر باشد باطل است
هوش مصنوعی: اگر در تنهایی به درستی بینش و آگاهی دست یابیم، ارزش دارد وگرنه، هر چه که از سوی فردی با تجربه (پیر) گفته شود، بیمعنی و بیارزش خواهد بود.
هر که میجوید طریق اعتزال
نی توان گفت این عطارا واصل است
هوش مصنوعی: هر کسی که به دنبال راه جدا شدن است، نمیتوان گفت که این عطار به مقصدی رسیده است.
ای خلیل حق در این ره گر حجاب
چهر مهر و ماه باشد، آفل است
هوش مصنوعی: ای دوست وفادار در این راه، اگر مانع و پردهای از نور خورشید و ماه باشد، آن مانع ناپایدار و بیارزش است.

میرزا حبیب خراسانی