گنجور

شمارهٔ ۲۱

خیل انده ز جای برد مرا
شیر اندیشه پاک خورد مرا
بفشار این خرد بمشت جنون
که خرد سخت بر فشرد مرا
دفتر فضل و علم بر هم نه
بازگو از حسین کرد مرا
بسپار این خرد بدست جنون
که باندوه و غم سپرد مرا
می صافت بخم گر اندر نیست
جام لبریز کن ز درد مرا
نیز دیوانه تر بخوانش از من
آنکه فرزانه میشمرد مرا

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خیل انده ز جای برد مرا
شیر اندیشه پاک خورد مرا
هوش مصنوعی: اندوه بسیار از جایم برد و اندیشه‌ی پاک من را خورده است.
بفشار این خرد بمشت جنون
که خرد سخت بر فشرد مرا
هوش مصنوعی: این جمله به نوعی بیانگر دوگانگی میان عقل و جنون است. گویا فردی در تلاش است تا با استفاده از عقل (خرد) خود، احساسات یا تبعات ناشی از جنون را کنترل کند. احساس می‌کند که عقل، او را تحت فشار قرار می‌دهد و به نوعی در مواجهه با جنون، در چالش و تنش به سر می‌برد. در واقع، این جمله نشان‌دهنده کشمکش درونی فرد میان عقل و احساساتش است.
دفتر فضل و علم بر هم نه
بازگو از حسین کرد مرا
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به این نکته اشاره می‌کند که حسین، با ویژگی‌های برجسته‌اش، باعث شد که او از علم و دانش دوری کند و به سوی او بیفتد. به عبارتی دیگر، عظمت و فضائل حسین آن‌قدر قوی و تاثیرگذار است که در مقابل آن، علم و دانش دیگر اهمیتی ندارد.
بسپار این خرد بدست جنون
که باندوه و غم سپرد مرا
هوش مصنوعی: این خرد را به دست جنون بسپار، زیرا او مرا به درد و غم سپرد.
می صافت بخم گر اندر نیست
جام لبریز کن ز درد مرا
هوش مصنوعی: اگر در این بزم شراب نیست، پس پیاله‌ای را پر کن تا درد و غم من را تسکین دهد.
نیز دیوانه تر بخوانش از من
آنکه فرزانه میشمرد مرا
هوش مصنوعی: کسی که مرا عاقل می‌دانست، حالا هم باید مرا دیوانه‌تر از قبل بخواند.