گنجور

شمارهٔ ۱۴۰

قاصد آمد سحرگه از بغداد
خبر خوشدلی بیاران داد
وقت عشرت رسید و آخر شد
ذکر تسبیح و خواندن او راد
سر مستان رسید باز از راه
بکف او کلید گنج مراد
اول از روی فیض و رحمت عام
در میخانه امید گشاد
باده آورد و سفره ای گسترد
چنگ و عود و سبو و جام نهاد
گفت با خوب و زشت و خرد و بزرگ
همه از بد سرشت و نیک نهاد
که بیائید سوی درگه دوست
با دل پر امید و خاطر شاد
خم پر از باده گلشن آماده
کرم پیر میفروش زیاد
چه عجب خانه ایست میخانه
که همیشه ز باده باد آباد
هر که آمد بسوی این درگاه
یافت مقصود و برگرفت مراد
شاه عالم شد آنکه بر این در
سر افتادگی بخاک نهاد
هر که همراه ماست بسم الله
ما که رفتیم هر چه بادا باد
تو مگوزاد و توشه همره نیست
لطف او توشه، همت او زاد

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

قاصد آمد سحرگه از بغداد
خبر خوشدلی بیاران داد
هوش مصنوعی: صبح زود قاصدی از بغداد آمد و خبر خوشی را به دوستان رساند.
وقت عشرت رسید و آخر شد
ذکر تسبیح و خواندن او راد
هوش مصنوعی: وقتی که لحظه‌های خوشی فرا رسید، دیگر ذکر تسبیح و یاد او به پایان رسید.
سر مستان رسید باز از راه
بکف او کلید گنج مراد
هوش مصنوعی: مستان دوباره به ملاقات او آمدند و او در دستش کلید دستیابی به آرزوها و خواسته‌هایشان را دارد.
اول از روی فیض و رحمت عام
در میخانه امید گشاد
هوش مصنوعی: در ابتدا، به دلیل بخشش و رحمت عمومی، در مکانی که امید وجود دارد، در را باز کردند.
باده آورد و سفره ای گسترد
چنگ و عود و سبو و جام نهاد
هوش مصنوعی: در میخانه، نوشیدنی آورد و سفره‌ای به گستردگی انداخت. ساز و موسیقی به راه انداخت و همچنین سبویی و جامی قرار داد.
گفت با خوب و زشت و خرد و بزرگ
همه از بد سرشت و نیک نهاد
هوش مصنوعی: او گفت که همه افراد، چه خوب و چه بد، چه کوچک و چه بزرگ، در اصل از یک سرشت بد و با نهاد نیک به دنیا می‌آیند.
که بیائید سوی درگه دوست
با دل پر امید و خاطر شاد
هوش مصنوعی: بیایید به سوی خانه دوست با دل خوش و امیدی پر از روشنایی.
خم پر از باده گلشن آماده
کرم پیر میفروش زیاد
هوش مصنوعی: جام پر از نوشیدنی است و باغ نیز برای پذیرایی آماده است. پیر می‌فروش در اینجا به وفور دیده می‌شود.
چه عجب خانه ایست میخانه
که همیشه ز باده باد آباد
هوش مصنوعی: عجب است که این خانه‌ی میخانه همیشه به خاطر شراب خوشبو و معطر و آباد است.
هر که آمد بسوی این درگاه
یافت مقصود و برگرفت مراد
هوش مصنوعی: هر کسی که به این درگاه (محل قرب الهی یا جمعی) بیاید، هدفش را پیدا می‌کند و آنچه را که می‌خواهد، به دست می‌آورد.
شاه عالم شد آنکه بر این در
سر افتادگی بخاک نهاد
هوش مصنوعی: آنکه در برابر این در با خشوع و تواضع سر به خاک نهاد، به مقام سلطنت و بزرگی دست یافت.
هر که همراه ماست بسم الله
ما که رفتیم هر چه بادا باد
هوش مصنوعی: هر کسی که با ماست، به راه می‌رویم و خدا را شکر می‌کنیم که رفتیم. هر چه پیش آید، پیش می‌آید.
تو مگوزاد و توشه همره نیست
لطف او توشه، همت او زاد
هوش مصنوعی: تو به دنیا آمده‌ای و هیچ توشه‌ای با خود نیاورده‌ای، اما لطف و رحمت او توشه‌ات است و تلاش و همت تو زاد و توشه‌ات را فراهم می‌کند.