گنجور

شمارهٔ ۱۴

شیخنا تا کی گران‌تر می‌کنی عمامه را
تا کنی هنگام دعوت گرم‌تر هنگامه را
رشته تحت الحنک بر چین که وقت صید نیست
در ره خاصان منه ای شیخ دام عامه را
صید عنقا می نشاید کرد با بال مگس
دانش آموزی نیارد مکتبی علامه را
افکنی در پیش و پس تا کی بصید خرمگس
ان کبیر الهامه را وان قصیر القامه را
تامی آلوده نگردد دامنت، چون بگذری
در خرابات مغان ای شیخ برچین جامه را
می‌کنی تفسیر قرآن با همه زرق و نفاق
تا بکی زحمت دهی این آسمانی نامه را

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شیخنا تا کی گران‌تر می‌کنی عمامه را
تا کنی هنگام دعوت گرم‌تر هنگامه را
هوش مصنوعی: ای شیخ، تا چه زمانی می‌خواهی عمامه‌ات را سنگین‌تر کنی تا در زمان دعوت، صحنه را باشکوه‌تر و پرهیاهوتر کنی؟
رشته تحت الحنک بر چین که وقت صید نیست
در ره خاصان منه ای شیخ دام عامه را
هوش مصنوعی: در اینجا شاعر به نکته‌ای اشاره می‌کند که نباید در زمان مناسب و در هنگام شکار، به دنبال کارهای خاص و ویژه رفت. بلکه باید از فرصت‌های عمومی و عمومی‌تر نیز بهره‌مند شد. به عبارت دیگر، نیاز به توجه به امور عمومی و غفلت نکردن از آنها بیشتر احساس می‌شود.
صید عنقا می نشاید کرد با بال مگس
دانش آموزی نیارد مکتبی علامه را
هوش مصنوعی: پرنده‌ی افسانه‌ای (عنقا) با بال‌های یک مگس شکار نمی‌شود، و کسی که هنوز دانش‌آموز است، نمی‌تواند به مدرسه‌ی یک علامه (عالم بزرگ) برسد.
افکنی در پیش و پس تا کی بصید خرمگس
ان کبیر الهامه را وان قصیر القامه را
هوش مصنوعی: چرا به دنبال شکار مگس‌های بزرگ و کوچک هستی و وقت خود را تلف می‌کنی؟ تا کی می‌خواهی تلاش کنی و به سوی جلو و عقب بروی؟
تامی آلوده نگردد دامنت، چون بگذری
در خرابات مغان ای شیخ برچین جامه را
هوش مصنوعی: تا زمانی که در مکان‌های آشفته و نابسامان قدم می‌زنی، سعی کن خود را از آلودگی‌ها پاک نگه‌داری. ای شیخ، قبل از ورود به این مکان‌ها، بهتر است که لباس خود را مرتب کنی.
می‌کنی تفسیر قرآن با همه زرق و نفاق
تا بکی زحمت دهی این آسمانی نامه را
هوش مصنوعی: تو با زرق و برق و نفاق تلاش می‌کنی تا تفسیر قرآن را بگویی، اما تا کی می‌خواهی این نامه آسمانی را به زحمت بکشی؟