گنجور

شمارهٔ ۱۳۲

ابر اندک ترشحی دارد
آسمان قطره قطره می بارد
وقت آن شد که باز ساقی بزم
همتی سوی عشق بگمارد
چشم مخمور و زلف آشفته
دست سوی قدح فراز آرد
مست و مستانه سوی محفل عیش
قدم از روی ناز بگذارد
عفل و اندیشه را بپای جنون
با لگد کوب سخت بفشارد
غم بیهوده را بساغر می
با حریفان مست بگسارد
هوش و دانش بدست مستی و عشق
دست و پا بسته نیز بسپارد
بشکند این طلسم و هم و خیال
هر چه را هست نیست انگارد
بر کند بیخ خانه بیداد
بودنی را نبوده پندارد
شیخ اگر خورده باده باکی نیست
گو دل بیدلی نیازارد
می کند احتیاط روز شمار
جام می کو بسبحه بشمارد
سبز خواهد شدن بروز نشور
تخم اندیشه کاین زمان کارد

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ابر اندک ترشحی دارد
آسمان قطره قطره می بارد
هوش مصنوعی: آسمان با کمی ابر، به آرامی و به تدریج باران می‌بارد.
وقت آن شد که باز ساقی بزم
همتی سوی عشق بگمارد
هوش مصنوعی: زمان آن رسیده که بار دیگر میکده‌دار با انگیزه‌ای تازه به عشق و شوری تازه بپردازد.
چشم مخمور و زلف آشفته
دست سوی قدح فراز آرد
هوش مصنوعی: چشمان به آرامش رسیده و موهای نامرتب، دست را به سمت جام بلند می‌کند.
مست و مستانه سوی محفل عیش
قدم از روی ناز بگذارد
هوش مصنوعی: در حالتی شاد و سرمست، با ناز و زیبایی به سمت جمع خوشی و جشن قدم می‌گذارد.
عفل و اندیشه را بپای جنون
با لگد کوب سخت بفشارد
هوش مصنوعی: سرانجام، منطقی و فکر را زیر پای دیوانگی به شدت له می‌کند.
غم بیهوده را بساغر می
با حریفان مست بگسارد
هوش مصنوعی: غم و اندوه بی‌فایده را با شراب و همراهی دوستان و خوش‌گذران از بین ببرد.
هوش و دانش بدست مستی و عشق
دست و پا بسته نیز بسپارد
هوش مصنوعی: عشق و شوق می‌تواند حتی فردی که از نظر عقل و دانش محدود است را نیز به انجام کارهای بزرگ وادار کند.
بشکند این طلسم و هم و خیال
هر چه را هست نیست انگارد
هوش مصنوعی: این جادو و خیال را بشکن؛ هر چیزی که وجود دارد را به گونه‌ای نبین که انگار نیست.
بر کند بیخ خانه بیداد
بودنی را نبوده پندارد
هوش مصنوعی: اگر کسی بر بیخ و ریشه‌ی ظلم و ستم دست بگذارد، نباید فکر کند که این ظلم و ستم هیچگاه وجود نداشته است.
شیخ اگر خورده باده باکی نیست
گو دل بیدلی نیازارد
هوش مصنوعی: اگر شیخ (عالم) شراب نوشیده باشد، ایرادی ندارد، زیرا دل آگاه و بی‌خیال چنین مسائلی را نادیده می‌گیرد و رنجش نمی‌کشد.
می کند احتیاط روز شمار
جام می کو بسبحه بشمارد
هوش مصنوعی: او با احتیاط و دقت هر روز جام می را می‌نوشد و با تسبیحی آن را می‌شمارد.
سبز خواهد شدن بروز نشور
تخم اندیشه کاین زمان کارد
هوش مصنوعی: زندگی دوباره رونق خواهد گرفت و اندیشه‌ها شکوفا خواهند شد، زیرا الان زمان تلاش و کوشش است.