گنجور

شمارهٔ ۶۰ - اندر سایه طوبی

اشک سرخ و روی زرد من گواه است ای کریم
برکمال عشق دیدار تو بالله العظیم
بی هوای تو هوادار تو کی خرّم شود
درهوای غرفه های قصر جنّات النّعیم
آتش عشق تو را ای دوست نتواند نشاند
تا ابد در دل اگر شعله زند نار جحیم
گر بیندازی تو بر دوزخ تجلّی جمال
نیک و بد دارند منّت تا ابد باشد مقیم
گرنبودی وصل تو باشد قرین وصل تو
بعد چندین قرن ،چون زنده شود عظم رمیم
با تو عهدی بسته ام ای دوست در روز ازل
تا ابد خواهیم بودن برهمان عهد قدیم
چار جویِ آب و شهد و شیر و خُمر اندر بهشت
شربت بیمارِ دیدارِ تو نبوَد ای حکیم
آب حوض کوثر اندر سایه طوبی عطش
کِی نشاندی گر نبودی از سر کویت نسیم
برصراط پل اگر دوزخ بود چون نگذرد
بی سروپائی که رفته برصراط مستقیم
دوست اندر گوش عاشق راز گوید روز وصل
نیست اندر خورد گوش هرکس این درّ یتیم
دربرون پرده باشد این همه خوف و رجا
در درون پرده رو کانجا امید است و نه بیم
پای گدایان بر در او شی لله بر زنید
تا شما را بخشد آنچه دارد آن شاه کریم
دولت دیدار حق محیی چو یابی در بهشت
نور آن در طالعِ تو ، باشد از لطف عمیم

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید جابر موسوی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

اشک سرخ و روی زرد من گواه است ای کریم
برکمال عشق دیدار تو بالله العظیم
هوش مصنوعی: اشک‌های سرخ و چهره‌ی زرد من شاهدی بر عشق عمیق و کامل من به توست، ای بزرگوار، که دیدار تو برای من بسیار ارزشمند و مقدس است.
بی هوای تو هوادار تو کی خرّم شود
درهوای غرفه های قصر جنّات النّعیم
هوش مصنوعی: در نبود تو، کسی که به یاد توست چگونه می‌تواند در سایه‌های قصرهای بهشت شاداب و خرم باشد؟
آتش عشق تو را ای دوست نتواند نشاند
تا ابد در دل اگر شعله زند نار جحیم
هوش مصنوعی: عشق تو ای دوست، مانند آتش سوزانی است که هیچ چیزی نمی‌تواند آن را در دل من خاموش کند، حتی اگر شعلۀ آن به شدت سوزنده باشد.
گر بیندازی تو بر دوزخ تجلّی جمال
نیک و بد دارند منّت تا ابد باشد مقیم
هوش مصنوعی: اگر تو زیبایی و جذابیت خود را به جهنم بفرستی، نیک و بد در آنجا وجود خواهند داشت و این زیبایی تا ابد در آنجا باقی خواهد ماند.
گرنبودی وصل تو باشد قرین وصل تو
بعد چندین قرن ،چون زنده شود عظم رمیم
هوش مصنوعی: اگر وصال تو در ازل مقدر بوده باشد، بعد از گذشت قرن‌ها، مانند عظم حیات دوباره پیدا می‌شود و زنده می‌شود.
با تو عهدی بسته ام ای دوست در روز ازل
تا ابد خواهیم بودن برهمان عهد قدیم
هوش مصنوعی: من با تو پیمانی بسته‌ام، ای دوست، از آغاز زمان تا همیشه، بر همان عهد و قرارداد قدیمی‌مان باقی خواهیم ماند.
چار جویِ آب و شهد و شیر و خُمر اندر بهشت
شربت بیمارِ دیدارِ تو نبوَد ای حکیم
هوش مصنوعی: در بهشت، چهار جوی پر از آب، عسل، شیر و شراب وجود دارد، اما آنچه که برای بیمارِ عشق تو نوشیدنی واقعی است، نیست ای حکیم.
آب حوض کوثر اندر سایه طوبی عطش
کِی نشاندی گر نبودی از سر کویت نسیم
هوش مصنوعی: آب حوض کوثر در زیر درخت طوبی قرار دارد و عطش و تشنگی چگونه می‌تواند وجود داشته باشد، اگر نسیم خوشی از سمت کوی تو نمی‌وزید؟
برصراط پل اگر دوزخ بود چون نگذرد
بی سروپائی که رفته برصراط مستقیم
هوش مصنوعی: اگر بر روی پل صراط، که راهی به بهشت است، دوزخ وجود داشته باشد، چگونه کسی که با ایمان و سر و پای درست بر این راه می‌رود، می‌تواند از آن عبور کند؟
دوست اندر گوش عاشق راز گوید روز وصل
نیست اندر خورد گوش هرکس این درّ یتیم
هوش مصنوعی: دوست در گوش عاشق پنهانی می‌گوید که روز وصال فرامی‌رسد و در این روز، هر کس نمی‌تواند این راز گرانبها را بشنود و فقط کسانی که شایستگی دارند قادر به درک آن هستند.
دربرون پرده باشد این همه خوف و رجا
در درون پرده رو کانجا امید است و نه بیم
هوش مصنوعی: در دنیای بیرون، ترس و امید وجود دارد، اما در درون خود، جایی که احساسات و افکار عمیق‌تر هستند، تنها امید وجود دارد و ترسی احساس نمی‌شود.
پای گدایان بر در او شی لله بر زنید
تا شما را بخشد آنچه دارد آن شاه کریم
هوش مصنوعی: برای به دست آوردن نعمت‌ها و بخشش‌های آن شاه بخشنده، باید همچون گدایان در درب او حاضر شوید و درخواست کنید. با این کار می‌توانید از فیض او بهره‌مند شوید.
دولت دیدار حق محیی چو یابی در بهشت
نور آن در طالعِ تو ، باشد از لطف عمیم
هوش مصنوعی: اگر از نعمت دیدار حق برخوردار شوی، مانند این است که در بهشت جاودان روشنی آن در سرنوشت تو قرار دارد و این، از بخشش بزرگ اوست.