عبدالقادر گیلانیشمارهٔ ۴ - همت مردانه
بی حجابانه درآ از در کاشانه ما
که کسی نیست به جز وردِ تو درخانه ما
گر بیائی به سر تربت ویرانه ما
بینی از خون جگر آب زده خانه ما
فتنه انگیز مشو کاکل مشکین مگشای
تاب زنجیر ندارد دل دیوانه ما
مرغ باغ ملکوتیم و دراین دیر خراب
می شود نور تجلّای خدا دانه ما
با احد در لحد تنگ بگوئیم که دوست
آشنایم توئی و غیر تو بیگانه ما
گر نکیر آید و پرسد که بگو ربّ تو کیست
گویم آنکس که ربود این دل دیوانه ما
منکر نعره ما کو که به ما عربده کرد
تا به محشر شنود نعره مستانه ما
شکر الله که نمردیم و رسیدیم به دوست
آفرین باد بر این همت مردانه ما
محیی بر شمع تجلای جمالش می سوخت
دوست می گفت زهی همت پروانه ما
شمارهٔ ۳ - بلبل شوریده: ای بلبل شوریده دیوانه توئی یا ماشمارهٔ ۵ - وعده دیدار: از جمال لایزالی برنداری گر نقاب
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید جابر موسوی
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بی حجابانه درآ از در کاشانه ما
که کسی نیست به جز وردِ تو درخانه ما
هوش مصنوعی: بدون هیچ پوششی وارد خانه ما شو، زیرا هیچ کس دیگری جز ذکر تو در اینجا نیست.
گر بیائی به سر تربت ویرانه ما
بینی از خون جگر آب زده خانه ما
هوش مصنوعی: اگر به محل خاکسپاری ما بیایی، ویرانی و اندوه ما را خواهی دید که از درد دل ما، در آنجا نشانه‌هایی باقی مانده است.
فتنه انگیز مشو کاکل مشکین مگشای
تاب زنجیر ندارد دل دیوانه ما
هوش مصنوعی: مبادا با موهای مشکی خود فتنه ایجاد کنی، زیرا دل دیوانه ما تاب و تحمل این جذابیت را ندارد.
مرغ باغ ملکوتیم و دراین دیر خراب
می شود نور تجلّای خدا دانه ما
هوش مصنوعی: ما موهبت‌های الهی و زیبایی‌های ملکوتی هستیم، اما در این جهان خاکی و دنیوی، به شدت آسیب‌پذیر و دچار مشکلات می‌شویم.
با احد در لحد تنگ بگوئیم که دوست
آشنایم توئی و غیر تو بیگانه ما
هوش مصنوعی: در روز محشر وقتی که انسان‌ها در برابر خداوند قرار می‌گیرند، باید بگوییم که تو تنها دوست و آشنا ما هستی و هر چیز و هر کسی غیر از تو برای ما بیگانه است.
گر نکیر آید و پرسد که بگو ربّ تو کیست
گویم آنکس که ربود این دل دیوانه ما
هوش مصنوعی: اگر نکیر بیاید و بپرسد که پروردگار تو کیست، من می‌گویم آن کسی که دل دیوانه ما را ربوده است.
منکر نعره ما کو که به ما عربده کرد
تا به محشر شنود نعره مستانه ما
هوش مصنوعی: کسی که فریاد ما را نادیده می‌گیرد، چه کسی است که با صدای بلند ما را به حماسه وادار کرده است؟ تا روز رستاخیز صدای شاد و مستانه ما را بشنود.
شکر الله که نمردیم و رسیدیم به دوست
آفرین باد بر این همت مردانه ما
هوش مصنوعی: خدا را شکر که هنوز زنده‌ایم و به دوست رسیدیم. باید به این اراده و تلاش قوی خود افتخار کنیم.
محیی بر شمع تجلای جمالش می سوخت
دوست می گفت زهی همت پروانه ما
هوش مصنوعی: شمعی که نورش به زیبایی او می‌درخشد، می‌سوزد و پروانه با عشق و شجاعت به سویش می‌رود. دوست می‌گفت که چه اراده قوی‌ای دارد این پروانه.
حاشیه ها
1397/01/17 11:04
سید احمد
در بیت اول به جای ورد کلمه "درد" موزون تر است و در دیوان های چاپی حضرت ایشان نیز درد نوشته شده است.
در بیت دوم از آخر نیز به جای شکر الله بهتر است شکر لله نوشته شود که هم از نظر معنا و هم از نگاه وزن زیبا تر خواهد بود.
1398/08/27 22:10
علیرضا شمشادی
واژه ورد درست است . درد معشوق در خانه ما که معنا ندارد . در دل عاشق فقط یاد(ورد) معشوق است
1398/08/27 22:10
علیرضا شمشادی
همان واژه ورد به معنی یاد درست است در خانه ما یعنی دل ما جز یاد معشوق نیست و درد معشوق در خانه دل عاشق معنا ندارد
1398/10/24 00:12
رحیم خورشیدی
این شعر در خانقاه های کردستان با دف سروده می شود و درویشان زمزمه می کنند