گنجور

شمارهٔ ۶

کجا کسی که چو او را صبوح دست دهد
یکی قدح به من پیر نیم مست دهد؟
سماع جان من از نعره ی بلی سازد
می روان من از ساغر الست دهد
به پاش درفتم ارچون پیاله برخیزد
ازآنچه در دل خم سالها نشست دهد
بدو، زکهنه و از نو، هرآنچه هست دهم
گرم زباقی دوشین، هرآنچه هست دهد
چهان پرست مشو، می پرست شو زیرا
زمانه داد مرد پی پرست دهد
بشوی دست زنان کسان به آب قدح
که ماهی از پی یک لقمه، جان به شست دهد
غم جهان چه خوری؟زانکه گر به چرخ بلند
رسی، که آخر کارت به خاک پست دهد
در این طریق، سبکبار و تندرست، بهی
از آنکه بارگران، پشت را شکست دهد
ترا چون بر همه قادر نمی توانی بود
بسنده باید کردن بدانچه دست دهد

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کجا کسی که چو او را صبوح دست دهد
یکی قدح به من پیر نیم مست دهد؟
هوش مصنوعی: کجا پیدا می‌شود کسی که مثل او در صبحگاهی به من قدحی بدهد و در همان حال من نیز کمی مست باشم؟
سماع جان من از نعره ی بلی سازد
می روان من از ساغر الست دهد
هوش مصنوعی: صدای جان من با ناله‌ای دل‌انگیز به زندگی موزون می‌انجامد و روان من از جام وجود پر از عشق و آگاهی سیراب می‌شود.
به پاش درفتم ارچون پیاله برخیزد
ازآنچه در دل خم سالها نشست دهد
هوش مصنوعی: اگر به پای تو بیفتم، مانند پیاله‌ای که از آنچه سال‌ها در دل این خمره نشسته، برخیزد.
بدو، زکهنه و از نو، هرآنچه هست دهم
گرم زباقی دوشین، هرآنچه هست دهد
هوش مصنوعی: به او می‌گویم، از گذشته و چیزهای قدیمی که دارم، هر آنچه را که نیاز است به او می‌دهم. همچنین از دکانی که داشتم، هر آنچه که دارد، به او می‌دهد.
چهان پرست مشو، می پرست شو زیرا
زمانه داد مرد پی پرست دهد
هوش مصنوعی: دنیا را فقط پرستش نکن، بلکه به می‌پرستی بپرداز. چرا که در این دنیا تنها به مردانی که می‌پرستی می‌کنند، پاداش می‌دهد.
بشوی دست زنان کسان به آب قدح
که ماهی از پی یک لقمه، جان به شست دهد
هوش مصنوعی: دست کسانی را که در جستجوی نان و روزی هستند، با آب پاک کن؛ زیرا برای به دست آوردن یک لقمه نان، ماهی جانش را فدای تلاش می‌کند.
غم جهان چه خوری؟زانکه گر به چرخ بلند
رسی، که آخر کارت به خاک پست دهد
هوش مصنوعی: نگران غم‌های دنیا نباش؛ زیرا اگر به اوج بلندی‌ها هم برسی، در نهایت به خاک و پایین‌ترین نقطه‌ها خواهی رسید.
در این طریق، سبکبار و تندرست، بهی
از آنکه بارگران، پشت را شکست دهد
هوش مصنوعی: در این مسیر، با روحیه‌ای سبک و سلامت حرکت کن، بدون اینکه باری سنگین بر دوش داشته باشی که تو را خسته کند.
ترا چون بر همه قادر نمی توانی بود
بسنده باید کردن بدانچه دست دهد
هوش مصنوعی: چون تو نمی‌توانی بر همه چیز تسلط داشته باشی، باید به آنچه در دسترس است قناعت کنی.