شمارهٔ ۸
خروشی دوش از میخانه برخاست
که هوش از عاقل و فرزانه برخاست
مُغان خشت از سر خُم برگرفتند
خروش از مردم میخانه برخاست
فروغ روی ساقی در مِی افتاد
زبانۀ آتش از پیمانه برخاست
ز بس با آشنایان جور کردی
فغان از مردم بیگانه برخاست
چنان زنجیر گیسو تاب دادی
که فریاد از دل دیوانه برخاست
پی افروختن چون شمع بنشست
برای سوختن پروانه برخاست
بیا ساقی بیاور کشتی مِی
که طوفان غم از کاشانه برخاست
عجب نبود زتاب جوشش مِی
گر از خُم نعرۀ مستانه برخاست
چو مرغ دل شکنج دام او دید
نخست از روی آب و دانه برخاست
غبارا هر که دست از جان بشوید
تواند از پی جانانه برخاست
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: همراهان گنجور
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
خروشی دوش از میخانه برخاست
که هوش از عاقل و فرزانه برخاست
هوش مصنوعی: روزی در میخانه صدایی بلند شد که توجه همه، حتی افراد با هوش و عاقل را به خود جلب کرد و آنها را حیرتزده کرد.
مُغان خشت از سر خُم برگرفتند
خروش از مردم میخانه برخاست
هوش مصنوعی: مغان، سنگینی خُم را بر داشتند و صدای شادمانی و خوشحالی از طرف مردم میخانه بلند شد.
فروغ روی ساقی در مِی افتاد
زبانۀ آتش از پیمانه برخاست
هوش مصنوعی: نور چهره ساقی در شراب روشن شد و شعلهای از جام برخاست.
ز بس با آشنایان جور کردی
فغان از مردم بیگانه برخاست
هوش مصنوعی: از بس که با دوستان و آشنایان، سختی و مشکلات را تحمل کردهای، به حدی رسیدهای که از رفتار مردم ناآشنا و بیگانه ناامید و نالان شدهای.
چنان زنجیر گیسو تاب دادی
که فریاد از دل دیوانه برخاست
هوش مصنوعی: موهایت را به قدری زیبا و به هم پیچیده دادی که دل دیوانهام از شدت عشق فریاد زد.
پی افروختن چون شمع بنشست
برای سوختن پروانه برخاست
هوش مصنوعی: شمعی که روشن شده است، برای سوختن نشسته و پروانهای به خاطر آن برمیخیزد.
بیا ساقی بیاور کشتی مِی
که طوفان غم از کاشانه برخاست
هوش مصنوعی: بیایید ای ساقی، مِی را بیاور که به خاطر طوفان غم، جای ما تحت فشار قرار گرفته است.
عجب نبود زتاب جوشش مِی
گر از خُم نعرۀ مستانه برخاست
هوش مصنوعی: تعجبی ندارد که وقتی شراب از خمره به جوش میآید، صدای شاداب و شگفتانگیزی از آن برخیزد.
چو مرغ دل شکنج دام او دید
نخست از روی آب و دانه برخاست
هوش مصنوعی: وقتی پرندهای دام شکارچی را دید، ابتدا از روی آب و دانه بلند شد و حذر کرد.
غبارا هر که دست از جان بشوید
تواند از پی جانانه برخاست
هوش مصنوعی: هر کسی که از جان خود بگذرد، میتواند برای رسیدن به محبوب واقعی خود تلاش کند.