گنجور

شمارهٔ ۲۳ - در مدح امین الملک و تقاضای صلتی از او

ای مبارک پئی که بر گردون
نایب رای توست سیاره
کرده ای پای بخت را خلخال
داده ای دست ملک را یاره
دشمنان تو را به گرد جهان
دارد آوازه تو آواره
پیش رای تو ای امین الملک
خواهم احوال گفت یک باره
دان که مداح بی کفایت تو
قلتبانی است روسبی باره
هست معلوم خواجگان که امروز
. . . این بنده نیست آن کاره
ای که برآستانه در تو
اهل حرمت نهند رخساره
بنده بی برگ و هر زمان گوش است
کاورد بچه این فلان خواره
چیست آخر مرا بگوی اکنون
چاره این ضعیف بیچاره . . .؟
ریشم اندر کنیف خونین باد
گر مرا هست وجه گهواره

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای مبارک پئی که بر گردون
نایب رای توست سیاره
هوش مصنوعی: ای خوشبختی که بر آسمان، نماینده نظرت هست، ستاره‌ای!
کرده ای پای بخت را خلخال
داده ای دست ملک را یاره
هوش مصنوعی: تو با حضور خود و زیبایی‌هایت، بخت و اقبال را به زنجیر کشیده‌ای و به دست ملکه و فرمانروا یاری و کمک داده‌ای.
دشمنان تو را به گرد جهان
دارد آوازه تو آواره
هوش مصنوعی: دشمنان تو در سراسر دنیا از تو حرف می‌زنند و تو را به عنوان یک فرد مشهور می‌شناسند.
پیش رای تو ای امین الملک
خواهم احوال گفت یک باره
هوش مصنوعی: من می‌خواهم یکباره برای تو، ای نگهبان مملکت، از وضعیت خودم صحبت کنم.
دان که مداح بی کفایت تو
قلتبانی است روسبی باره
هوش مصنوعی: بدان که مداحی که شایسته نیست، صرفاً به مانند زنی خیابانی است که در این کار تنها تظاهر می‌کند.
هست معلوم خواجگان که امروز
. . . این بنده نیست آن کاره
هوش مصنوعی: امروز مشخص است که صاحبان جاه و مقام چه کسانی هستند و من دیگر در این کار نقشی ندارم.
ای که برآستانه در تو
اهل حرمت نهند رخساره
هوش مصنوعی: ای کسی که بر درگاه تو، اهل فضیلت و احترام، چهره می‌نهند و با ادب و احترام به تو نزدیک می‌شوند.
بنده بی برگ و هر زمان گوش است
کاورد بچه این فلان خواره
هوش مصنوعی: این گفته به این معناست که من بدون هیچ قدرت و اختیاری مانند یک گوش هستم که فقط به حرف‌ها و نظرات دیگران گوش می‌دهد و از خود اراده‌ای ندارم. به بیان دیگر، من تابع و وابسته به اوامر و خواسته‌های دیگران هستم.
چیست آخر مرا بگوی اکنون
چاره این ضعیف بیچاره . . .؟
هوش مصنوعی: به من بگو آخر چه باید بکنم تا از این وضعیت سخت و ناگوار رهایی یابم...؟
ریشم اندر کنیف خونین باد
گر مرا هست وجه گهواره
هوش مصنوعی: اگر ریشه‌ام در خون است، باید بدانی که من از گهواره تا گور در درگیری و کشمکش هستم.