گنجور

شمارهٔ ۶۹

در شهربند عمر که کس را دلیل نیست
چیزی به غیر دردسر و قال و قیل نیست
بسیار در قلمرو صورت جمیل هست
اما یکی به خوبی صبر جمیل نیست
وامانده‌ای که تشنه‌لبِ آب رحمت است
هیچ احتیاج او به لب سلسبیل نیست
پوشیده دیده بگذر از این دشت هولناک
در راه عشق به ز توکل دلیل نیست
مالک ز محکمیش زند بر در جحیم
قفلی به تنگ‌درزی مشت بخیل نیست
بستیم راه سیل به فرعون با نگاه
ما را شکاف دیده کم از رود نیل نیست
بخت سیاهم از کجک حرص می‌برد
جایی که زور پشّه کم از زور فیل نیست
قصاب قول صائب دانا بگو که گفت
اینجا مقام پر زدن جبرئیل نیست

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سعید محمدی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

در شهربند عمر که کس را دلیل نیست
چیزی به غیر دردسر و قال و قیل نیست
هوش مصنوعی: در زندگی که هیچ دلیلی برای وجود ندارد، جز دردها و سر و صداها، چیزی وجود ندارد.
بسیار در قلمرو صورت جمیل هست
اما یکی به خوبی صبر جمیل نیست
هوش مصنوعی: در دنیا زیبایی‌های زیادی وجود دارد، اما مانند صبر نیکو، چیز دیگری پیدا نمی‌شود که به آن برتری داشته باشد.
وامانده‌ای که تشنه‌لبِ آب رحمت است
هیچ احتیاج او به لب سلسبیل نیست
هوش مصنوعی: کسی که در جستجوی رحمت و محبت است و از آن محروم مانده، نیازی به نعمت‌های دنیا ندارد.
پوشیده دیده بگذر از این دشت هولناک
در راه عشق به ز توکل دلیل نیست
هوش مصنوعی: از تماشای این دشت خوف‌انگیز بگذر و در مسیر عشق به هیچ‌کس جز خودت تکیه نکن.
مالک ز محکمیش زند بر در جحیم
قفلی به تنگ‌درزی مشت بخیل نیست
هوش مصنوعی: مالک به خاطر استحکام و قدرتش، بر در جحیم قفلی می‌زند که در آن به روی کسانی که دست‌های تنگ و بخیلی دارند، بسته است.
بستیم راه سیل به فرعون با نگاه
ما را شکاف دیده کم از رود نیل نیست
هوش مصنوعی: با نگاه خود راه سیل را به فرعون بستیم، چشمان ما هم فرقی با رود نیل ندارند و می‌توانند به همان اندازه شکاف ایجاد کنند.
بخت سیاهم از کجک حرص می‌برد
جایی که زور پشّه کم از زور فیل نیست
هوش مصنوعی: بخت بد من به خاطر حرص و طمعی که دارم، در شرایطی قرار گرفته‌ام که قدرت یک موجود کوچک هم به اندازه قدرت من است.
قصاب قول صائب دانا بگو که گفت
اینجا مقام پر زدن جبرئیل نیست
هوش مصنوعی: قصاب، با آگاهی و دانایی خود، به تو می‌گوید که این مکان جایی برای پرواز جبرئیل نیست.

حاشیه ها

1400/07/02 17:10
نصرت الله

در بیت هفتم، منظور از کجک، آلتی است مانند تبر که فیلبانان برای راندن فیل به کار می‌برند.