گنجور

شمارهٔ ۴۶

نخلی است روزگار و مرا تیشه شیشه است
خارا است دهر و در دلم اندیشه شیشه است
ناخن به دل شکستم و غم ره به در نیافت
سنگ است بیستون و مرا تیشه شیشه است
دارد خطر ز جنبش مژگان دو دیده‌ام
آبی که مانده است در این بیشه شیشه است
کو دل‌گرفته‌ای که بگرییم ساعتی
خالی دلی که می‌کند اندیشه شیشه است
غیر از شکست دل ثمری دسترس نشد
گویی نهال عمر مرا ریشه شیشه است
مستی تمام در نگه ساقی است و بس
گر بی شراب نشئه دهد شیشه شیشه است
قصاب تنگدل مشو از جور روزگار
ظلم است سنگ و این دل غم‌پیشه شیشه است

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سعید محمدی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نخلی است روزگار و مرا تیشه شیشه است
خارا است دهر و در دلم اندیشه شیشه است
هوش مصنوعی: زندگی همانند نخل بلندی است و من فقط یک تیشه‌ای شیشه‌ای دارم که نمی‌تواند به آن آسیب بزند. زمان مثل سنگ سختی است و در دل من خیال و اندیشه‌ای شکننده وجود دارد.
ناخن به دل شکستم و غم ره به در نیافت
سنگ است بیستون و مرا تیشه شیشه است
هوش مصنوعی: من به دل خود ضربه زدم و نتوانستم غم را از خود دور کنم. در حالی که سنگ‌های بیستون سخت و محکم هستند، من با تیشه‌ای از شیشه، که ناتوانی مرا می‌رساند، به جان خود افتاده‌ام.
دارد خطر ز جنبش مژگان دو دیده‌ام
آبی که مانده است در این بیشه شیشه است
هوش مصنوعی: جنبش مژگان دو چشم من خطراتی را به همراه دارد؛ مثل شیشه‌ای که در این جنگل باقی مانده و درسته در خطر است.
کو دل‌گرفته‌ای که بگرییم ساعتی
خالی دلی که می‌کند اندیشه شیشه است
هوش مصنوعی: دل‌گرفته‌ای وجود ندارد که برایش لحظه‌ای گریه کنیم، چرا که دلی که مشغول فکر و اندیشه است، همچون شیشه‌ای شکننده است.
غیر از شکست دل ثمری دسترس نشد
گویی نهال عمر مرا ریشه شیشه است
هوش مصنوعی: جز دل‌شکستگی چیزی به دست نیاوردم، انگار که ریشه‌ی عمر من از شیشه است.
مستی تمام در نگه ساقی است و بس
گر بی شراب نشئه دهد شیشه شیشه است
هوش مصنوعی: تمام نشئه و سرور در نگاه ساقی نهفته است و فقط به او بستگی دارد. حتی اگر شیشه‌ای پر از شراب باشد، بدون آن نگاه، هیچ اثری نخواهد داشت.
قصاب تنگدل مشو از جور روزگار
ظلم است سنگ و این دل غم‌پیشه شیشه است
هوش مصنوعی: از سختی‌های روزگار ناامید نشوید، زیرا دل حساس و دردکشیده شما مانند شیشه‌ای ظریف است که به آسانی آسیب می‌بیند.