گنجور

شمارهٔ ۲۶

ساقی بیار باده و بنواز عود را
یک دم بلند کن نغمات سرود را
جامی بتشنگان حیات ابد رسان
هی بر زنید زاهد خشک حسود را
شیطان حسود و دشمن و رحمان امین جان
از بهر آن حسود مرنجان ودود را
چنگست راکعی و کمانچه است ساجدی
بهر که میکنند رکوع و سجود را؟
بر وحدت خدا همه ذرات شاهدند
هجران نصیب منکر کور کبود را
در مصطفی گریز، که دریای رحمتست
بگذار باد سبلت عاد و ثمود را
هر گه سرود عشق تو گویند عاشقان
قاسم روان کند ز دو دیده دورود را

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ساقی بیار باده و بنواز عود را
یک دم بلند کن نغمات سرود را
هوش مصنوعی: شراب بیاور و موسیقی را با عود نواختن شروع کن. لحظه‌ای را غنیمت شمار و سرودها را بلند بخوان.
جامی بتشنگان حیات ابد رسان
هی بر زنید زاهد خشک حسود را
هوش مصنوعی: به پرستشگران زندگی جاودان بگو که با شور و اشتیاق به زاهد سرد و حسود بپردازند.
شیطان حسود و دشمن و رحمان امین جان
از بهر آن حسود مرنجان ودود را
هوش مصنوعی: شیطان دشمن و حسود است، ولی رحمت الهی همیشه در کنار توست. به خاطر حسادت او نگران نباش و دل خود را آرام نگه‌دار.
چنگست راکعی و کمانچه است ساجدی
بهر که میکنند رکوع و سجود را؟
هوش مصنوعی: این بیت به تماشای سازها و هنر موسیقی اشاره دارد. در آن سوال می‌شود که چرا سازها و نوازندگان باید برای کسانی که به عبادت و نماز می‌پردازند، نیایش کنند. به نوعی این جمله به ارتباط بین هنر و دین و ارزش‌های معنوی اشاره دارد و نشان می‌دهد که هنر می‌تواند در کنار عبادت و مناسک مذهبی قرار گیرد.
بر وحدت خدا همه ذرات شاهدند
هجران نصیب منکر کور کبود را
هوش مصنوعی: تمام ذرات عالم به یگانگی و وحدت خدا شهادت می‌دهند، اما دوری و جدایی سهم کسی است که به این حقیقت بی‌اعتناست و مانند نابینایی که از حقیقت بازمانده است.
در مصطفی گریز، که دریای رحمتست
بگذار باد سبلت عاد و ثمود را
هوش مصنوعی: در پناه پیامبر، که منبعی از رحمت و مهربانی است، از کینه‌ها و دشمنی‌ها فرار کن و به آن نپیوند.
هر گه سرود عشق تو گویند عاشقان
قاسم روان کند ز دو دیده دورود را
هوش مصنوعی: هر وقتی عاشقان از عشق تو صحبت می‌کنند، قاسم به یاد تو اشک از دو چشمش سرازیر می‌شود.