گنجور

بخش ۱۸ - در جنغی زدن صوف با پوستینها

به پیوست باصوف موئینها
همی رفت جنغی به پشمینها
که باید قراول نمد ساختن
علم ازدم روبه افراختن
هزاران نمد کرد باید گرین
چو پیلان و خرطومشان آستین
قماشاتی از پوستین هم غریب
کز ایشان بود شکلهای عجیب
پلنگ از نهالی نمودن عیان
ززیلوچه هم شیرهای ژیان
که نرمینها خود چه تاب آورند
بر این قماشان زبیم گزند
بجنب زنان سایه پرور یکی
که دارد بحا رختها بیشکی
لباسی از آنها زبان برگشاد
چو دردست درزی بزانوفتاد
بصوف اینچنین گفت کای شاه نو
مبارک ترا باد این گاه نو
فلک باد گوی گریبان تو
شب و روز معزی دامان تو
هزار آستین بادت و جبه صد
گراز در بود گوی جیبت رسد
بری بادی از چشم مخفی خوان
که ازآش چربت کند ناگهان
مباداکه گردی زروغن خراب
که پوشند آندم بگل آفتاب
زما تا بسلطان کمخاست دور
فتد در میان رختها را فتور
دو آبست حبر و خشیشی بره
کز ایشان نداریم موئی پنه
زصندوق مفرش مگر بیشمار
بسازیم کشتی زبهر گذار
دگر جامه گفت ازینسوی ما
بود موج بسیار و گردابها
زسنجاب هم هست آبی بپیش
که از آب ایشان فزونست و بیش
جوابش بگفتند کای یاوه گو
چه غم جامه را باشد از شست و شو
تواند زما انکه آنجا رسید
گلیم خود از آب بیرون کشید
بباید کنون رخت بربست زود
بآن جامها جمله جبه نمود

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

به پیوست باصوف موئینها
همی رفت جنغی به پشمینها
هوش مصنوعی: در میان جماعات با صفا و دلنشین، صداهایی از جانب افرادی که پوشش پشمی به تن دارند، به گوش می‌رسید.
که باید قراول نمد ساختن
علم ازدم روبه افراختن
هوش مصنوعی: برای نگه‌داری و حفاظت از علم و دانش، لازم است که با دقت و هوشیاری عمل کنیم و در برابر خطرات و چالش‌های آن بایستیم.
هزاران نمد کرد باید گرین
چو پیلان و خرطومشان آستین
هوش مصنوعی: باید برای بسیاری از نمدها کار کرد، مانند فیل‌ها که خرطومشان مانند آستین است.
قماشاتی از پوستین هم غریب
کز ایشان بود شکلهای عجیب
هوش مصنوعی: دست‌سازهایی از پوستین وجود داشت که بسیار عجیب و غریب به نظر می‌رسیدند.
پلنگ از نهالی نمودن عیان
ززیلوچه هم شیرهای ژیان
هوش مصنوعی: این بیت به مفهوم تلاش و زحمت برای رسیدن به موفقیت و نشان دادن قدرت و شجاعت می‌پردازد. همچنین اشاره دارد که گاهی اوقات چیزی که به نظر ضعیف می‌آید، در واقع می‌تواند به قوی‌ترین و برجسته‌ترین شکل ممکن تبدیل شود. به نوعی به استعداد و امکانات نهفته در وجود هر فرد اشاره دارد.
که نرمینها خود چه تاب آورند
بر این قماشان زبیم گزند
هوش مصنوعی: نرمین‌ها چگونه می‌توانند در برابر این آسیب‌های دردناک تاب بیاورند؟
بجنب زنان سایه پرور یکی
که دارد بحا رختها بیشکی
هوش مصنوعی: به حرکت درآ و سعی کن تا جانی را نجات دهی، زیرا کسی که در زندگی با چنگ و دندان می‌جنگد، امیدی بیشتر از دیگران دارد.
لباسی از آنها زبان برگشاد
چو دردست درزی بزانوفتاد
هوش مصنوعی: لباسی از آن‌ها به زبان آمد و مانند درزنی که به زانو افتاده، درد و رنج را به تصویر کشید.
بصوف اینچنین گفت کای شاه نو
مبارک ترا باد این گاه نو
هوش مصنوعی: ای پادشاه، خوش آمدی به این زمان نو و تازه، که برای تو مبارک باد.
فلک باد گوی گریبان تو
شب و روز معزی دامان تو
هوش مصنوعی: آسمان همیشه در تلاش است تا لباسی زیبا و دل‌فریب برای تو فراهم کند و به تو افتخار کند.
هزار آستین بادت و جبه صد
گراز در بود گوی جیبت رسد
هوش مصنوعی: هزار آستین داری و صد جبه‌ی بزرگ به انتظار است، تا وقتی که به تو برسد.
بری بادی از چشم مخفی خوان
که ازآش چربت کند ناگهان
هوش مصنوعی: بادی که از چشم تو پنهان است، ناگهان می‌تواند تو را به دردسر بیندازد، مانند اینکه ناگهان از غذای چرب زخم بزنند.
مباداکه گردی زروغن خراب
که پوشند آندم بگل آفتاب
هوش مصنوعی: مبادا در آن لحظه‌ای که خورشید می‌تابد، زردی روغن خراب بتواند شما را بپوشاند.
زما تا بسلطان کمخاست دور
فتد در میان رختها را فتور
هوش مصنوعی: اگر کسی در زندگی خود به هدف یا مقصودی نرسد، به دور از آن هدف باید به مشکلات و چالش‌هایی که پیش رو دارد، توجه کند و آن‌ها را برطرف کند.
دو آبست حبر و خشیشی بره
کز ایشان نداریم موئی پنه
هوش مصنوعی: دو حالت از دو چیز داریم که بر این اساس، هیچ چیز پنهانی نداریم.
زصندوق مفرش مگر بیشمار
بسازیم کشتی زبهر گذار
هوش مصنوعی: از صندوق مفرش چه بسیار کشتی بسازیم که برای عبور از گذرگاه‌ها به کار آید.
دگر جامه گفت ازینسوی ما
بود موج بسیار و گردابها
هوش مصنوعی: دیگر لباس من نشان دهنده شرایط سخت و مشکلاتی است که از سوی ما وجود دارد؛ پر از امواج و گرداب‌های زیاد است.
زسنجاب هم هست آبی بپیش
که از آب ایشان فزونست و بیش
هوش مصنوعی: سنجاب به آبی اشاره دارد که در جلوی آن است و این آب از آب‌های دیگر بیشتر و فراوان‌تر است.
جوابش بگفتند کای یاوه گو
چه غم جامه را باشد از شست و شو
هوش مصنوعی: به او گفتند، ای گوینده بیهوده، چه رنجی دارد لباس از شستن و تمیز کردن؟
تواند زما انکه آنجا رسید
گلیم خود از آب بیرون کشید
هوش مصنوعی: کسی که به هدفش می‌رسد، قادر است مشکلات و چالش‌ها را حل کرده و به وضعیت بهتری دست یابد.
بباید کنون رخت بربست زود
بآن جامها جمله جبه نمود
هوش مصنوعی: باید اکنون به سرعت آمادگی‌ات را برای رفتن آماده کنی و به همه جام‌ها جلوه‌ای از خودت نشان دهی.