شمارهٔ ۱۱ - و من نتایج افکاره
جامه چون درتوله است از قنطره
در کدینه گشت پاره یکسره
مفرش از جرجانی و مخفی شمار
در جهای خط و حبر محبره
لشکر موئینه را صوف بین
هست چونان لاجوردی دایره
دق مصری رابلا کمخامده
میمنه آراسته با میسره
از قماش شمسی ماشد خجل
چنبری ماه در این منظره
هست جلبیل و چکن خورشید و مه
جونه آمد زهره شکلی زاهره
گرچه رو به پوستینی معظمست
پیش سنجابست و قاقم مسخره
روزن بیت مرا نی دان قصب
وزقلا مدفون و رو بین پنجره؟
برکجی با نسبت دارائیست
خلعت خورشید و مرغ شب پره
از قبائی قلعه آور بدست
کش کلاه و جبه باشد کنگره
گرته پر پنبه گرهست و کمر
ازقسن بر کردش و چاکش دره
پیش بعضی خارپشت و قاقمست
در نظر یکسان و کامو و بره
لیک داند موینه پرداز کو
بر کدامین تیز باید استره
ای جل خرسک تکلتورا مکن
عیب و در بر سر تو هم در توبره
یقه مقلب بگوش استاده است
دکمه کوبا جیب کم کن مشوره
در طهارت زاهد عبدالحقی
از کلاه زردکش بین مطهره
دامن ابریسکی شیرکی
هست چون این لاجوردی دایره
خوش بود گردن ببر این رختها
بابخور عطر وعود مجمره
جاودان قاری بنازد دوش دهر
زین دقیقی و دقیق نادره
مانده ام در کوب حالی زین رخوت
تا چه نوع آید برون از جندره
شمارهٔ ۱۰ - مولانا خواجو فرماید: وجه برات شام بر اختر نوشته اندشمارهٔ ۱۲ - لاادری قائله: با هر که راز دوستی اظهار میکنم
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
جامه چون درتوله است از قنطره
در کدینه گشت پاره یکسره
هوش مصنوعی: پوشاک چون در یک گناه و مشکل به حالتی تکهتکه و پاره در آمده است.
مفرش از جرجانی و مخفی شمار
در جهای خط و حبر محبره
هوش مصنوعی: فرش از جرجان، و در بین خطوط و نوشتهها رازهایی پنهان وجود دارد.
لشکر موئینه را صوف بین
هست چونان لاجوردی دایره
هوش مصنوعی: لشکر موئینه مانند دایرهای از لاجورد، زیبا و دلربا به نظر میرسد.
دق مصری رابلا کمخامده
میمنه آراسته با میسره
هوش مصنوعی: دق مصری با کمخوابیدن، به سوی میمنه آراسته میشود و به میسره میرسد.
از قماش شمسی ماشد خجل
چنبری ماه در این منظره
هوش مصنوعی: در این منظره، ماه با زیبایی و درخشش خود باعث شرم و خجالت خورشید شده است.
هست جلبیل و چکن خورشید و مه
جونه آمد زهره شکلی زاهره
هوش مصنوعی: شکوه و زیبایی طبیعت را توصیف میکند، با اشاره به درخشش خورشید و ماه. همچنین به زیبایی و ظرافت زهره، به عنوان نمادی از زیبایی، پرداخته شده است. این تصویرسازی نشاندهنده شگفتیهای جهان و جاذبههای طبیعی است.
گرچه رو به پوستینی معظمست
پیش سنجابست و قاقم مسخره
هوش مصنوعی: هرچند که او در ظاهر بسیار بزرگ و محترم به نظر میرسد، اما در واقع مانند سنجاب و یا قاقم، خندهدار و بیاهمیت است.
روزن بیت مرا نی دان قصب
وزقلا مدفون و رو بین پنجره؟
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به توصیف حالتی میپردازد که در آن، احساس میکند که روزنهای که به دنیای بیرون یا تجربیات جدید باز میشود، از بین رفته یا پوشیده شده است. او به دقت به جزئیات توجه میکند و از وجود موانع و محدودیتها در مسیر دیدن و درک بهتر زندگی صحبت میکند. بنابراین، این تصویر نشاندهنده یک حس جدایی و ناتوانی برای مشاهده آنچه که در خارج وجود دارد، است.
برکجی با نسبت دارائیست
خلعت خورشید و مرغ شب پره
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که ثروت و دارایی انسانها مانند لباسی است که به آنها اهدا شده، و همانطور که خورشید و پرندگان شب جلوه خاصی دارند، این دارایی نیز میتواند زیبایی و اهمیت خاصی را به انسان ببخشد.
از قبائی قلعه آور بدست
کش کلاه و جبه باشد کنگره
هوش مصنوعی: از دژ ستیزه تو برداشتم، کلاه و جبهام مانندی به برج و بارو است.
گرته پر پنبه گرهست و کمر
ازقسن بر کردش و چاکش دره
هوش مصنوعی: او با لباس نرم و پف کردهای به تن و کمری از پارچهای محکم در بر دارد و چاک لباسش باز است.
پیش بعضی خارپشت و قاقمست
در نظر یکسان و کامو و بره
هوش مصنوعی: بعضی افراد در نظرشان موجودات مختلفی مانند خارپشت و قاقم یکسان به نظر میرسند، درست مانند کامو و بره.
لیک داند موینه پرداز کو
بر کدامین تیز باید استره
هوش مصنوعی: اما کسی که با دقت و هوشمندی کار میکند، میداند که باید در کدام مسیر با سرعت بیشتری حرکت کند.
ای جل خرسک تکلتورا مکن
عیب و در بر سر تو هم در توبره
هوش مصنوعی: ای کسی که زیباییهایت را نمیپوشانی، عیبهای من را نیز برملا نکن؛ چون تو هم ممکن است نقصهایی داشته باشی.
یقه مقلب بگوش استاده است
دکمه کوبا جیب کم کن مشوره
هوش مصنوعی: این متن به نوعی به یک شخص اشاره دارد که در موقعیتی قرار گرفته و باید به دنبال راهحل یا کمکی برای حل مشکلی باشد. احتمالاً به ناهنجاری یا چالشی اشاره میکند که او باید به آن واکنش نشان دهد و در آن زمینه مشاوره یا راهنمایی بگیرد. کلمات و اصطلاحات به شکلی به مفهوم جستجو و تلاش برای بهبود وضعیت مربوط میشوند.
در طهارت زاهد عبدالحقی
از کلاه زردکش بین مطهره
هوش مصنوعی: در پاکی زاهد، عبدالحقی را ببین که با کلاه زردش میدرخشد.
دامن ابریسکی شیرکی
هست چون این لاجوردی دایره
هوش مصنوعی: دامن ابریسکی شبیه به پیراهن شیرین و لطافتش است، گویی که این لاجوردی دایرهای زیبا و دلنواز را به نمایش میگذارد.
خوش بود گردن ببر این رختها
بابخور عطر وعود مجمره
هوش مصنوعی: زیباست که گردن شیر با این لباسها آراسته شود، همراه با عطر و بوی بخور و عود.
جاودان قاری بنازد دوش دهر
زین دقیقی و دقیق نادره
هوش مصنوعی: قاری همیشه به زیبایی و مهارتش افتخار میکند و زمان بر این سرچشمهی هنری و هنرمندانهی باارزش، که با دقت و ظرافت خاصی انجام میشود، میبالد.
مانده ام در کوب حالی زین رخوت
تا چه نوع آید برون از جندره
هوش مصنوعی: من در این حالت بیحالی و کسالت ماندهام و نمیدانم چه چیزی از این وضعیت خارج خواهد شد.