شمارهٔ ۱۹۱
به مرگ من که پس از من به مرگ من یاد آر
به کوی خویشتن آن نعش بی کفن یاد آر
من آن نیم که ز مرگم جهان به هم نخورد
فغان زاهد و فریاد برهمن یاد آر
به بام و در ز هجوم جوان و پیر بگوی
به کوی و برزن از اندوه مرد و زن یاد آر
به ساز ناله گروهی ز اهل دل دریاب
به بند مرثیه جمعی ز اهل فن یاد آر
ملال خلق و نشاط رقیب در همه حال
غریو خویش به تحسین تیغ زن یاد آر
به خود شمار وفاهای من ز مردم پرس
به من حساب جفاهای خویشتن یاد آر
چه دید جان من از چشم پرخمار بگوی
چه رفت بر سرم از زلف پرشکن یاد آر
خروش و زاری من در سیاهی شب زلف
دم فتادن دل در چه ذقن یاد آر
بسنج تا ز تو بر من در آن محل چه گذشت
نخوانده آمدن من در انجمن یاد آر
ز من پس از دو سه تسلیم یک نگه وانگه
ز خود پس از دو سه دشنام یک سخن یاد آر
هزار خسته و رنجور در جهان داری
یکی ز غالب رنجور خسته تن یاد آر
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
به مرگ من که پس از من به مرگ من یاد آر
به کوی خویشتن آن نعش بی کفن یاد آر
هوش مصنوعی: برای یادآوری مرگ من، وقتی من از دنیا رفتم، به یاد داشته باش که در محله خودت آن جسد بدون کفن را به خاطر بسپاری.
من آن نیم که ز مرگم جهان به هم نخورد
فغان زاهد و فریاد برهمن یاد آر
هوش مصنوعی: من آن کسی هستم که با مرگم دنیا را به هم نمیزنم. ای زاهد، فریاد و نالهات بیفایده است. به یاد آور!
به بام و در ز هجوم جوان و پیر بگوی
به کوی و برزن از اندوه مرد و زن یاد آر
هوش مصنوعی: به بالای خانه و در خانه بگو که از حملهها و مشکلات، چه برای جوانان و چه برای پیران، یاد بگیرند و در کوچهها و خیابانها از غم مردان و زنان صحبت کنند.
به ساز ناله گروهی ز اهل دل دریاب
به بند مرثیه جمعی ز اهل فن یاد آر
هوش مصنوعی: به آهنگ و ناله گروهی از انسانهای با احساس توجه کن و به یاد افرادی که در هنر و فنون تخصص دارند، عزاداری و مرثیهخوانی آنها را فراموش نکن.
ملال خلق و نشاط رقیب در همه حال
غریو خویش به تحسین تیغ زن یاد آر
هوش مصنوعی: در هر حال، افسردگی و ناراحتی مردم و شوق و سرزندگی رقیب، به وضوح نشان میدهد که همیشه باید به یاد داشته باشی که تیغ زن چه تحسینی را به همراه دارد.
به خود شمار وفاهای من ز مردم پرس
به من حساب جفاهای خویشتن یاد آر
هوش مصنوعی: به خودت فکر کن و به خوبیها و وفاداریهایی که به تو داشتم، توجه کن. به جای پرسیدن از دیگران، به یاد بیاور که خودت در حق من چه بدیهایی کردهای.
چه دید جان من از چشم پرخمار بگوی
چه رفت بر سرم از زلف پرشکن یاد آر
هوش مصنوعی: جان من چه حالتی از چشم مست تو دیده است، بگو چه اتفاقی برای من افتاده از زلفی که پر از پیچ و تاب است، به یاد بیاور.
خروش و زاری من در سیاهی شب زلف
دم فتادن دل در چه ذقن یاد آر
هوش مصنوعی: در دل شب با صدای بلند و نالهای اندوهگین، یاد کن از لحظهای که عشق و نگاه تو به من افتاد و دلم را تسخیر کرد.
بسنج تا ز تو بر من در آن محل چه گذشت
نخوانده آمدن من در انجمن یاد آر
هوش مصنوعی: به دقت فکر کن و ببین چه اتفاقی برای من در آنجا افتاده است. به یاد داشته باش، که من بدون دعوت و از پیش نخوانده وارد این جمع شدم.
ز من پس از دو سه تسلیم یک نگه وانگه
ز خود پس از دو سه دشنام یک سخن یاد آر
هوش مصنوعی: پس از اینکه من چند بار تسلیم شدم و نگاهی به تو انداختم، تو نیز بعد از اینکه چند بار به من دشنام دادی، یک جمله خوب از من را به یاد آور.
هزار خسته و رنجور در جهان داری
یکی ز غالب رنجور خسته تن یاد آر
هوش مصنوعی: در این دنیا هزاران آدم خسته و رنجور وجود دارند، اما به یاد داشته باش که یکی از آنها غالباً از بین بقیه خستهتر و رنجورتر است.

غالب دهلوی