گنجور

شمارهٔ ۱۶۲

باید ز می هر آینه پرهیز گفته‌اند
آری دروغ مصلحت‌آمیز گفته‌اند
فصلی هم از حکایت شیرین شمرده‌ایم
آن قصه شکر که به پرویز گفته‌اند
خون ریختن به کوی تو کردار چشم ماست
مردم ترا برای چه خونریز گفته‌اند؟
گویم ز سوز سینه و گوید که این همه
تا خود نگشته آتش دل تیز گفته‌اند
نشکفت دل ز باد تو گویی دروغ بود
از نوبهار آنچه به پاییز گفته‌اند
انداخت خار در ره و انداز خوانده‌اند
انگیخت گرد فتنه و انگیز گفته‌اند
گفتا سخن ز بی‌سر و پایان نه زیرکی‌ست
با قیس ره نوردی شبدیز گفته‌اند
نازی به صد مضایقه عجزی به صد خوشی
گر از تو گفته‌اند ز ما نیز گفته‌اند
غالب ترا به دیر مسلمان شمرده‌اند
آری دروغ مصلحت‌آمیز گفته‌اند

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

باید ز می هر آینه پرهیز گفته‌اند
آری دروغ مصلحت‌آمیز گفته‌اند
هوش مصنوعی: باید از شراب به طور مداوم پرهیز کرد، زیرا در واقع گفته‌اند که برخی از دروغ‌ها به خاطر مصلحت و منفعت بیان می‌شوند.
فصلی هم از حکایت شیرین شمرده‌ایم
آن قصه شکر که به پرویز گفته‌اند
هوش مصنوعی: ما هم بخشی از داستان شیرین را در نظر گرفته‌ایم، همان داستان شیرینی که به پرویز گفته شده است.
خون ریختن به کوی تو کردار چشم ماست
مردم ترا برای چه خونریز گفته‌اند؟
هوش مصنوعی: در اینجا بیان می‌شود که اشک‌ها و غم‌های ما به خاطر تو و زیبایی‌ات به مانند خونریزی محسوب می‌شود. مردم به چه دلیلی تو را خونریز معرفی کرده‌اند، در حالی که ما بر اثر عشق و نگاهت دچار درد و رنج شده‌ایم؟
گویم ز سوز سینه و گوید که این همه
تا خود نگشته آتش دل تیز گفته‌اند
هوش مصنوعی: می‌گویم از درد و سوز دل، اما او می‌گوید که این احساسات بی‌دلیل نیست و تا زمانی که آتش عشق در دل وجود نداشته باشد، این همه سخن بی‌معناست.
نشکفت دل ز باد تو گویی دروغ بود
از نوبهار آنچه به پاییز گفته‌اند
هوش مصنوعی: دل پر از امید و شادابی به خاطر تو باز نشد، انگار که آنچه در بهار به ما گفته‌اند، دروغی بیش نیست.
انداخت خار در ره و انداز خوانده‌اند
انگیخت گرد فتنه و انگیز گفته‌اند
هوش مصنوعی: در مسیر راه، خارهایی را پخش کرده‌اند و در نتیجه، مشکلات و فتنه‌هایی به‌وجود آمده است که برانگیخته شده‌اند.
گفتا سخن ز بی‌سر و پایان نه زیرکی‌ست
با قیس ره نوردی شبدیز گفته‌اند
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که صحبت از موضوعی بی‌پایان و بی‌سر و تهی است که به عنوان نشانه‌ای از هوش و زیرکی تلقی می‌شود. سخن گفتن درباره این موضوع، شما را به یاد داستان قیس و شبدیز می‌اندازد، که تداعی‌گر سفر و ماجراجویی است.
نازی به صد مضایقه عجزی به صد خوشی
گر از تو گفته‌اند ز ما نیز گفته‌اند
هوش مصنوعی: اگر از تو با زیبایی و ناز سخن گفته‌اند، ما هم در مورد خودمان صحبت‌هایی داریم که باید به آن توجه شود. اگر تو در خوشی و راحتی هستی، ما هم در دل مشکلات و سختی‌ها هستیم.
غالب ترا به دیر مسلمان شمرده‌اند
آری دروغ مصلحت‌آمیز گفته‌اند
هوش مصنوعی: بسیاری از افراد تو را در جمع خود مسلمان می‌دانند، اما این یک دروغ است که به دلایل مصلحت‌آمیز بیان شده است.

حاشیه ها

1400/12/26 10:02
پوریا بی‌نام

ما را ز می هرآینه پرهیز گفته‌اند، صحیح‌تره.