گنجور

شمارهٔ ۸۸ - خطاب به وقایع نگار که بعد از فوت ولیعهد

ای از بهشت جزوی و از زحمت آیتی: آیت عنایتی که از ملاء اعلی بنام این گمنام نازل بود، نافه روح و ریحان در محفل خاطر گشوده، جبرئیل از آسمان آمد همی. التفات حضرت خداوندگار مدظله السامی را که در حق این بی وجود مرقوم فرموده بودند مزید امیدواری گردید. من خود فی نفسه داخل جمع و خرج نیستم، حق سبحانه و تعالی وجود مسعود ایشان را برای شاهزاده اعظم روحی فداه محافظت کند.

طوری که پروسکی آمد و این طور که چاپار سمنان آمده سبحان الله ببین تفاوت ره از کجاست تا بکجا؟ خدا بهتر آگاه است که شب ۲۳ چگونه احیا داشتیم و الحمدالله تعالی که صبح عید سعید با ورود بشیر مقارن افتاد و فرجی بعد از شدت و فرحی بعد از کربت حاصل آمد.

تحریرات دارالخلافه را که بحضور بردیم از بیم رمز و سنگلاخ بپاکت های مختوم بلاک که تالی اجل محتوم و هلاک بود نزدیک نرفتند، فتح مغلقات و حل معضلات آن را موقوف بفرط دقت و کمال مشقت دیده لن تنالوه الا بشق الانفس گفتند و معرضا عنها و معرضا بنا، سراغی از خطوط شما گرفتند؛ فرمودند: الفاظ و عبارات وقایع نگار مثل آب زلال صافی است که حاجب ماوراء نیست و مضامین و معانی بسان حبائب غوانی، روی گشاده و حاضر و آماده، بی پرده و حجاب مانند ماه و آفتاب، همچون زشتان شهر و پلشتان دهر که مهموس و مجدر باشند و محبوس و مخدر مانند، بهانه عفاف آرند و بآرزوی زفاف میرند.

پنهان کاری دلیل عیب است و حرب بسوس از حمی کلیب سرهای کچل و روهای پچل را روبند و کلاه در کار است؛ زلف و کاکال همان بکه چون سوسن و سنبل در دست صبا و پیوست شمال باشد.

الغرض موجب این تفصیل و شرح همین است که شاهزاده اعظم روحی فداه همه وقت طالب و راغبند که بواسطه خطوط شما کشف اسرار فرمایند و حفظ اخبار. درین صورت طرز ارادت های شما مقتضی آن است که هر که آید بارسال ذرایع و اعلام وقایع پردازید. اگر ملک مثل الف هیچ ندارد مخلصان دیگر دارید که مانند شین هم نقطه دارند و هم دندانه و هم مد و هم دایره.

من چه در پای تو ریزم که سزای تو بود
سر نه چیزی است که شایسته پای تو بود

اما زر هست بفضل الله تعالی والسلام

شمارهٔ ۸۷ - خطاب به میرزا صادق مروزی وقایع نگار: مخدوما، مطاعا، مشفقا، مهربانا: رقیمه کریمه در اسعد اوقات رسید و مضامین مرقومه را که: ارق من الوهم وانفذ من الفهم و امضی من السهم، بود همه را بعرض اشرف والا رسانیده کما انرل من السمائو حی الارض بعد موتها. عالمی را از پژمردگی و افسردگی برآورد، بل از ورطه فنا بعالم بقا باز رساند.شمارهٔ ۸۹ - خطاب به وقایع نگار: ای بر سر کتاب ترا منصب شاهی. ما قر علی الطرس انا ملک الا اقر بالفضل الانام لک. ندانم نامة و چاپار بود یا نافه تاتار و نگار خامة سامی بود یا نگارخانة مانی؟ استغفرالله واتوب الیه. مشک وعنبر محفلی را معطر کند و کلک مانی صفحه را مصور؛ خلاف تحریرات سرکار که چون باد بهار و ابر آذار جهانی را از نوجوانی داد، دل از بشارات ولایت عهد و اشارتی خوش تر از شکر و شهد، مملکتی را از مهلکت رهاند و ایرانی از ویرانی برآمد. راجع العهد شبابه و هیاالملک اسبابه. دولت نوبت صولت نواخت، اسلام اعلام برتری افراخت. فالحمدلله الذی اذهب عنا الحزن ربنا لغفور شکور.

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای از بهشت جزوی و از زحمت آیتی: آیت عنایتی که از ملاء اعلی بنام این گمنام نازل بود، نافه روح و ریحان در محفل خاطر گشوده، جبرئیل از آسمان آمد همی. التفات حضرت خداوندگار مدظله السامی را که در حق این بی وجود مرقوم فرموده بودند مزید امیدواری گردید. من خود فی نفسه داخل جمع و خرج نیستم، حق سبحانه و تعالی وجود مسعود ایشان را برای شاهزاده اعظم روحی فداه محافظت کند.
هوش مصنوعی: این متن به زیبایی از وجودی الهی و معنوی سخن می‌گوید که در دل انسان‌ها تجلی می‌کند. اشاره دارد به اینکه موجودات معنوی، از جمله جبرئیل، در اسرار و لطف‌های الهی سهیم هستند و به نوعی، آیت یا نشانه‌ای از عنایت خداوند به انسان‌هاست. این مضمون نشان‌دهنده ارتباط عمیق و روحانی میان انسان و معانی والا است و بر قدرت محافظت خداوند بر افرادی خاص و برخوردار از نعمت‌های الهی تأکید می‌کند. این نوعی امیدواری و دلگرمی را به مخاطب منتقل می‌کند که در گذر زمان، این حمایت و حفاظت الهی همچنان باقی‌است.
طوری که پروسکی آمد و این طور که چاپار سمنان آمده سبحان الله ببین تفاوت ره از کجاست تا بکجا؟ خدا بهتر آگاه است که شب ۲۳ چگونه احیا داشتیم و الحمدالله تعالی که صبح عید سعید با ورود بشیر مقارن افتاد و فرجی بعد از شدت و فرحی بعد از کربت حاصل آمد.
هوش مصنوعی: پروسکی به این شکل آمد و چاپار سمنان هم به همین صورت، ببین چقدر تفاوت در مسیرها وجود دارد! خداوند بهتر می‌داند که شب ۲۳ چگونه گذشتیم و شکر خدا که صبح عید سعید با ورود بشارت همراه شد و پس از سختی‌ها، به خوشحالی رسیدیم.
تحریرات دارالخلافه را که بحضور بردیم از بیم رمز و سنگلاخ بپاکت های مختوم بلاک که تالی اجل محتوم و هلاک بود نزدیک نرفتند، فتح مغلقات و حل معضلات آن را موقوف بفرط دقت و کمال مشقت دیده لن تنالوه الا بشق الانفس گفتند و معرضا عنها و معرضا بنا، سراغی از خطوط شما گرفتند؛ فرمودند: الفاظ و عبارات وقایع نگار مثل آب زلال صافی است که حاجب ماوراء نیست و مضامین و معانی بسان حبائب غوانی، روی گشاده و حاضر و آماده، بی پرده و حجاب مانند ماه و آفتاب، همچون زشتان شهر و پلشتان دهر که مهموس و مجدر باشند و محبوس و مخدر مانند، بهانه عفاف آرند و بآرزوی زفاف میرند.
هوش مصنوعی: تحریرات دارالخلافه به همراه ما بود، اما به دلیل ترس از رمز و سنگلاخ بسته‌هایی که مهر و موم شده و محتویات آن‌ها به مرگ نزدیک بود، جرات نزدیک شدن به آن‌ها را نداشتند. کسانی که با مسائل پیچیده و مشکلات برخورد داشتند، گفتند که برای دستیابی به آن‌ها باید بسیار دقیق و سخت‌کوش بود و این امر ممکن نیست مگر با تلاش زیاد. آن‌ها از ما سراغ خطوط شما را گرفتند و فرمودند که واژه‌ها و عبارات در روایت‌ها مانند آب زلال و شفاف هستند که مانعی در برابر آن‌ها وجود ندارد. معانی و مضامین نیز همچون زیبارویان با رویی گشاده و آماده به نمایش هستند، بدون پرده و حجاب، مانند ماه و خورشید. در contrast، افرادی که زشت و بدند با این حال به دنبال عفاف و آرزوی زفاف هستند.
پنهان کاری دلیل عیب است و حرب بسوس از حمی کلیب سرهای کچل و روهای پچل را روبند و کلاه در کار است؛ زلف و کاکال همان بکه چون سوسن و سنبل در دست صبا و پیوست شمال باشد.
هوش مصنوعی: پنهان‌کاری نشانه‌ای از ضعف است و در این میان، افرادی که از عیوب خود می‌پوشانند، باید مراقب باشند. به همین ترتیب، زیبایی‌های ظاهری مانند مو و زلف در دست وزش باد و تحت تأثیر شرایط محیطی است.
الغرض موجب این تفصیل و شرح همین است که شاهزاده اعظم روحی فداه همه وقت طالب و راغبند که بواسطه خطوط شما کشف اسرار فرمایند و حفظ اخبار. درین صورت طرز ارادت های شما مقتضی آن است که هر که آید بارسال ذرایع و اعلام وقایع پردازید. اگر ملک مثل الف هیچ ندارد مخلصان دیگر دارید که مانند شین هم نقطه دارند و هم دندانه و هم مد و هم دایره.
هوش مصنوعی: هدف از این توضیحات این است که شاهزاده بزرگ همیشه علاقه‌مند به کشف اسرار و حفظ اخبار از طریق نامه‌های شما هستند. بنابراین، شایسته است که شما به هر کسی که می‌آید، اطلاعات و اخبار را ارسال کنید. اگر کسی مانند الف چیزی ندارد، افراد مخلص دیگری هم دارید که ویژگی‌های مشترکی با شین دارند؛ مانند نقطه، دندانه، مد و دایره.
من چه در پای تو ریزم که سزای تو بود
سر نه چیزی است که شایسته پای تو بود
هوش مصنوعی: من تا چه حد برای تو خود را قربانی کنم؟ زیرا آنچه که شایسته تو باشد، سرنوشت و مقام توست و نه اینکه من به پای تو بیفتم.
اما زر هست بفضل الله تعالی والسلام
هوش مصنوعی: اما گنجینه‌ای وجود دارد که به لطف خدای تعالی و با سلام به آن، در دسترس است.