غزل شمارهٔ ۱۹
دوش رندی خلوتی خوش خالی از اغیار داشت
حورش از فردوس و غلمانش ز جنت عار داشت
شاهدش خوشتر ز غلمان زانکه غلمان دربهشت
ذکر استغفار و آن الحان موسیقار داشت
حورالقدوس والقدوس و آن زیبا سرشت
الصبوح والصبوح اوراد در اسحار داشت
اندر افتادند حالی آندو سیمین تن بهم
کاین شغب بسیار و آن دیگر شبق بسیار داشت
لب همی سودند برهم آری آن را این سزد
کاین بهلبشنگرف وآن برپشتلبزنگار داشت
نغمهای آوخ آوخ خاست زان حورا سرشت
کانچنان دلکش نوایی زخمهٔ مزمار داشت
گفتمش در عین وصل این ناله و فریاد چیست
گفت ما را جلوهٔ معشوق در این کار داشت
الغرض با آب غلمان چشمهسار حور را
شیوهٔ جنات تجری تحتهاالانهار داشت
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: پروژهٔ بازبینی OCR
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دوش رندی خلوتی خوش خالی از اغیار داشت
حورش از فردوس و غلمانش ز جنت عار داشت
هوش مصنوعی: دیشب، معشوقهام در یک فضای خالی و دور از غریبهها قرار داشت. او روحی شاداب و سرزنده مانند بهشت و جوانانی زیبا و جذاب از بهشت در کنار خود داشت.
شاهدش خوشتر ز غلمان زانکه غلمان دربهشت
ذکر استغفار و آن الحان موسیقار داشت
هوش مصنوعی: جمال و زیبایی معشوق بسیار دلنوازتر از زیبایی جوانان بهشتی است، زیرا جوانان تنها در بهشت به ذکر طلب آمرزش مشغول هستند و لذت بخشترین آوازها را دارند.
حورالقدوس والقدوس و آن زیبا سرشت
الصبوح والصبوح اوراد در اسحار داشت
هوش مصنوعی: دختران زیبا و پاک، سرشار از لطافت و نیکویی هستند و در سحرگاهان، با دعاها و ذکرهای خود، دلها را روشن میکنند.
اندر افتادند حالی آندو سیمین تن بهم
کاین شغب بسیار و آن دیگر شبق بسیار داشت
هوش مصنوعی: در حالتی خاص، دو نفر که هر دو از زیبایی خاصی برخوردارند به هم نزدیک شدند و در این نزدیکی، هر کدام ویژگیهای خاص و زیباییهایی دارند که جالب توجه است.
لب همی سودند برهم آری آن را این سزد
کاین بهلبشنگرف وآن برپشتلبزنگار داشت
هوش مصنوعی: لبها به هم میرسند و میتوان گفت این کار مناسب است، زیرا یکی از آنها با رنگ شنگرف و دیگری با زنگار تزیین شده است.
نغمهای آوخ آوخ خاست زان حورا سرشت
کانچنان دلکش نوایی زخمهٔ مزمار داشت
هوش مصنوعی: آوای دلکش و زیبایی از حوری به گوش رسید که همچون زخمهای بر ساز، روح را نوازش میکرد.
گفتمش در عین وصل این ناله و فریاد چیست
گفت ما را جلوهٔ معشوق در این کار داشت
هوش مصنوعی: با او صحبت کردم و از او پرسیدم که در حالی که به هم وصل هستیم، چرا این همه ناله و فریاد میزنید. او پاسخ داد که ما در این وضعیت، تحت تأثیر زیبایی معشوق قرار داریم.
الغرض با آب غلمان چشمهسار حور را
شیوهٔ جنات تجری تحتهاالانهار داشت
هوش مصنوعی: در نهایت، با آب جوانان خوشچهره و زیبا، چشمههای معطر حوریان جلوهای از بهشت را به نمایش میگذارد که در زیر آن نهرهایی جاری است.
حاشیه ها
1396/03/24 14:05
...
این غزل یک توصیف اروتیک هست. البته از توصیف های مشابه قدما فاصله گرفته و خیلی بی پرده و رئال همه چیز رو وصف می کنه، بر خلاف توصیف های کلاسیک (که استاد بی بدیل این روایات عاشقانه و البته اروتیک نظامی هست) که زیر انبوهی از تشبیه و استعاره و کنایه این صحنه ها رو وصف می کنن (و شخصاً شیوه اخیر رو بیشتر می پسندم).
بیت ما قبل آخر خیلی جالبه، به ویژه مصراع دومش که اشاره به نعره زدن های صوفیه در حالت غلبه جلوه معشوق هم داره و این نعره زدن هارو خیلی هنرمندانه کنار ناله های معاشقه قرار داده.
بیت آخر هم با شیطنت خاصی به این بیت حافظ اشاره داره:
چشم حافظ زیر بام قصر آن حوری سرشت / شیوه جنات تجری تحتها الانهار داشت
و البته انهار حافظ کجا و انهار قاآنی کجا!!!