گنجور

شمارهٔ ۲۸۸

ز آهم سوخت بی‌مهرِ رُخَت مَهْ، دوش کوکب هم
بخواهد سوخت گردون گر برآرم آهی امشب هم
تنم می‌سوخت شب‌ها آتشی دوش از دلم سر زد
که در آب عرق خود را فکند از تاب او تب هم
نمی‌گرداند دل را غرقهٔ گرداب زنخدانش
اگر موجی نمی‌آمد به او از پیش غبغب هم
لب از ذکر دهان دوست بستم احتیاطم بین
کزین راز نهان واقف نمی‌خواهم شود لب هم
به یارب یاربم دل داشت تسکین چون کنم یارب
دمی کز ضعف تن نبود مرا یارای یارب هم
چه سان گیرم عنان شهسواری را که از تندی
نمی‌خواهد که گرد من رسد بر نعل مرکب هم
فضولی از می و محبوب یک دم نیستی غافل
بحمدالله که لطفِ طبع داری، حُسنِ مشرب هم

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ز آهم سوخت بی‌مهرِ رُخَت مَهْ، دوش کوکب هم
بخواهد سوخت گردون گر برآرم آهی امشب هم
هوش مصنوعی: غم و اندوه من از بی‌محبتی چهره‌ی تو باعث سوختن من شده است، و اگر شب گذشته ستاره‌ها نیز بخواهند بسوزند، آسمان در پاسخ به آه و ناله‌ام آتش خواهد گرفت.
تنم می‌سوخت شب‌ها آتشی دوش از دلم سر زد
که در آب عرق خود را فکند از تاب او تب هم
هوش مصنوعی: در شب‌ها بدنم آتش می‌گرفت، آتش سوزانی از دل من شعله‌ور شد که آنقدر حرارتش زیاد بود که عرق من در آب انداخت و از شدت آن تب نیز به من دست داد.
نمی‌گرداند دل را غرقهٔ گرداب زنخدانش
اگر موجی نمی‌آمد به او از پیش غبغب هم
هوش مصنوعی: دل را نمی‌توان به راحتی از جذابیت و زیبایی زنخدان او جدا کرد، مگر اینکه موجی از غبغب او به سمتش نیاید. در واقع، این زیبایی و جذابیت باعث می‌شود که دل به طرز عمیقی درگیر شود.
لب از ذکر دهان دوست بستم احتیاطم بین
کزین راز نهان واقف نمی‌خواهم شود لب هم
هوش مصنوعی: برای خودم تصمیم گرفتم که درباره دوست و رازهایش صحبت نکنم. احتیاط می‌کنم چون نمی‌خواهم کسی از این رازها مطلع شود.
به یارب یاربم دل داشت تسکین چون کنم یارب
دمی کز ضعف تن نبود مرا یارای یارب هم
هوش مصنوعی: ای کاش کمکی پیدا کنم تا تسکین دلم را بیابد. اما افسوس که در این لحظه، به خاطر ضعف جسمانی، توانایی درخواست کمک را ندارم.
چه سان گیرم عنان شهسواری را که از تندی
نمی‌خواهد که گرد من رسد بر نعل مرکب هم
هوش مصنوعی: چطور می‌توانم کنترل یک سوارکار را به دست بگیرم که از شدت شتابش حتی نمی‌خواهد خاکی که از زیر پای اسبش بلند می‌شود، به من برسد؟
فضولی از می و محبوب یک دم نیستی غافل
بحمدالله که لطفِ طبع داری، حُسنِ مشرب هم
هوش مصنوعی: اگر نگران می و عشق هستی، لحظه‌ای از آن غافل نشو، زیرا خدا را شکر که خصلت نیکو داری و شیوه‌ات نیز زیباست.