گنجور

شمارهٔ ۲۳۸

بود درد دل از سودای عشقت حاصل عاشق
چه حاصل چون نه آگاه از درد دل عاشق
ترا از میل عاشق هر زمان صد احتراز اما
دل عاشق بدان مایل که باشی مایل عاشق
نخواهد یافت در عالم فراغت هر کجا باشد
سر کوی تو می یابد که باشد منزل عاشق
ز دیده اشک می ریزد دمادم بر تن خاکی
نهال درد دل می پرورد آب و گل عاشق
مدد سازد مگر توفیق ارشاد جنون ور نی
به تدبیر خرد کی می گشاید مشکل عاشق
فروغ مهر معشوق است هر جا جلوه گر اما
نمی یابد اثر آه از دل ناقابل عاشق
فضولی جز بلا مقصود عاشق نیست از جانان
بلایی باشد آن هم گر نباشد واصل عاشق

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بود درد دل از سودای عشقت حاصل عاشق
چه حاصل چون نه آگاه از درد دل عاشق
هوش مصنوعی: منشا درد دل عاشق، عشق توست؛ اما نتیجه‌ای برای عاشق ندارد، چون او خود از درد و راز دل عاشقانه‌اش آگاه نیست.
ترا از میل عاشق هر زمان صد احتراز اما
دل عاشق بدان مایل که باشی مایل عاشق
هوش مصنوعی: دوست به خاطر عشقش همیشه از تو دوری می‌کند و سعی دارد خود را حفظ کند، اما دل عاشق همواره به تو گرایش دارد و حتی اگر بخواهد، نمی‌تواند جلوی میل به تو را بگیرد.
نخواهد یافت در عالم فراغت هر کجا باشد
سر کوی تو می یابد که باشد منزل عاشق
هوش مصنوعی: در هیچ کجای دنیا، در هیچ شرایطی، آرامش و آسایش پیدا نخواهد شد؛ هرجا که باشم، تنها در کنار توست که می‌توانم احساس خانه و امنیت کنم، زیرا آنجا جایی است که عاشق به آرامش می‌رسد.
ز دیده اشک می ریزد دمادم بر تن خاکی
نهال درد دل می پرورد آب و گل عاشق
هوش مصنوعی: از چشمانش به طور مداوم اشک می‌ریزد و این اشک‌ها بر روی خاکی که نماد جسم و جان است، می‌افتد. در این خاک، نهالی از درد دل می‌روید که نشان‌دهنده عشق و احساس اوست.
مدد سازد مگر توفیق ارشاد جنون ور نی
به تدبیر خرد کی می گشاید مشکل عاشق
هوش مصنوعی: کمک تنها از راه توفیق و هدایت الهی به دست می‌آید. اگر این کمک نباشد، با تدبیرهای عقل هم هیچگاه مشکلات عاشق حل نخواهد شد.
فروغ مهر معشوق است هر جا جلوه گر اما
نمی یابد اثر آه از دل ناقابل عاشق
هوش مصنوعی: هر جا که نور و زیبایی معشوق نمایان می‌شود، عشق و محبت او به وضوح حس می‌شود، اما درد و آه عاشق که ناشی از عشق اوست، کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد و اثرش دیده نمی‌شود.
فضولی جز بلا مقصود عاشق نیست از جانان
بلایی باشد آن هم گر نباشد واصل عاشق
هوش مصنوعی: فضولی و کنجکاوی تنها برای عاشقانی که به معشوق خود عشق می‌ورزند، مشکل‌ساز است؛ و اگر معشوق به آنها آسیبی برساند، حتی اگر به آنها نرسد، هم هنوز عشق واقعی وجود دارد.