فضولیشمارهٔ ۲۰
روزی که پیش خویش نبینم حبیب را
دارم هزار شوق که بینم رقیب را
در پیش گل مشاهده خار می کند
چون رشک مضطرب نکند عندلیب را
دانسته ام که عارضه عشق بی دواست
بیهوده درد سر چه رسانم طبیب را
امید نیست منقطع از وصل دوست لیک
صبری نمانده است من ناشکیب را
گفتم دل من از ذقنت قوتی گرفت
خندید و گفت منفعت اینست سیب را
از خوان وصل یار که فیضیست بی دریغ
یارب نصیب بخش من بی نصیب را
گفتم جان دهم بتو جانی نداشتم
دادم فریب آن صنم دلفریب را
جز کوی یار نیست فضولی مراد ما
خاک وطن به از همه عالم غریب را
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
روزی که پیش خویش نبینم حبیب را
دارم هزار شوق که بینم رقیب را
هوش مصنوعی: در روزی که نتوانم محبوبم را ببینم، هزاران آرزو دارم که رقیب را ببینم.
در پیش گل مشاهده خار می کند
چون رشک مضطرب نکند عندلیب را
هوش مصنوعی: عندلیب (بلبل) به خاطر وجود خارها، از زیبایی گل احساس حسادت و ناراحتی نمی‌کند؛ او برعکس، فقط به گل توجه دارد و موقعیت را به خوبی درک می‌کند.
دانسته ام که عارضه عشق بی دواست
بیهوده درد سر چه رسانم طبیب را
هوش مصنوعی: می‌دانم که مشکل عشق درمانی ندارد، بنابراین چرا با گفتن دردهایم، پزشک را به زحمت بیندازم؟
امید نیست منقطع از وصل دوست لیک
صبری نمانده است من ناشکیب را
هوش مصنوعی: من به قطع رابطه با دوست امیدی ندارم، اما دیگر صبرم تمام شده و دیگر نمی‌توانم منتظر بمانم.
گفتم دل من از ذقنت قوتی گرفت
خندید و گفت منفعت اینست سیب را
هوش مصنوعی: گفتم قلب من از درد و مشکلات نیرومندتر شده است. او خندید و گفت که فایده این مبارزه مانند فایده سیب است.
از خوان وصل یار که فیضیست بی دریغ
یارب نصیب بخش من بی نصیب را
هوش مصنوعی: از سفره‌ی وصال محبوب که پر از نعمت و بخشش است، ای خدای مهربان، به من که خود هیچ ندارم، نصیب و روزی عطا کن.
گفتم جان دهم بتو جانی نداشتم
دادم فریب آن صنم دلفریب را
هوش مصنوعی: به او گفتم که برایش جانم را می‌دهم، اما در حقیقت جانی نداشتم. در نهایت، فریب آن معشوق زیبا را خوردم.
جز کوی یار نیست فضولی مراد ما
خاک وطن به از همه عالم غریب را
هوش مصنوعی: جز کوی یار جایی برای سرکشی و حرف زدن نیست. خاک وطن برای ما از هر جایی در دنیا بهتر است، حتی اگر غریب باشیم.