گنجور

غزل شمارهٔ ۴۴

آمد به جلوه شاهد بالا بلند ما
آماده شد بلای دل دردمند ما
ما مهر از آن پسر سر مویی نمی‌بریم
برند اگر به خنجر کین بندبند ما
تا چشم خود به دورهٔ ساقی گشاده‌ایم
دور زمانه چشم ببست از گزند ما
گفتم که نوش‌داروی عشاق خسته چیست
گفتا تبسمی ز لب نوش‌خند ما
شیرین لبان به خون دل خود تپیده‌اند
در صیدگاه خسرو گل‌گون سمند ما
تسبیح شیخ حلقهٔ زنار می‌شود
گر جلوه‌گر شود بت مشکین کمند ما
یا رب مباد چشم بد آن چشم مست را
کز دست برد هوش دل هوشمند ما
از چشم روزگار ستانیم داد خویش
گر دانه‌های خاک تو گردد سپند ما
بگشا به خنده غنچه میگون خویش را
تا مدعی خموش نشیند ز پندما
ما را پسند کرده فروغی ز بهر جود
تا شد پسند خاطر مشکل پسند ما

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

آمد به جلوه شاهد بالا بلند ما
آماده شد بلای دل دردمند ما
هوش مصنوعی: معشوق با زیبایی خود حاضر شد و بلا و درد عشق را برای دل رنجور ما به ارمغان آورد.
ما مهر از آن پسر سر مویی نمی‌بریم
برند اگر به خنجر کین بندبند ما
هوش مصنوعی: ما به خاطر مهر و محبت نسبت به آن پسر، حتی یک تار موی او را هم از خود نمی‌زنیم، و اگر هم که دشمنی و انتقامی در کار باشد، باز هم دست از محبت نمی‌کشیم.
تا چشم خود به دورهٔ ساقی گشاده‌ایم
دور زمانه چشم ببست از گزند ما
هوش مصنوعی: به محض اینکه چشم خود را به دیدن جمال ساقی گشوده‌ایم، زمانه چشمانش را از مشکلات و آسیب‌های ما بسته است.
گفتم که نوش‌داروی عشاق خسته چیست
گفتا تبسمی ز لب نوش‌خند ما
هوش مصنوعی: به او گفتم که دردی از عشق‌های خسته را چطور می‌توان درمان کرد، او پاسخ داد که یک لبخند از لب‌های من، مانند دارویی خوش‌مزه، می‌تواند روح آنها را شاد کند.
شیرین لبان به خون دل خود تپیده‌اند
در صیدگاه خسرو گل‌گون سمند ما
هوش مصنوعی: لب‌های شیرین و زیبا با غم و اندوهی عمیق و از سر عشق در شکارگاه خسرو (شاه) گرفتار شده‌اند و ما همچنان در جست‌وجوی معشوق خود هستیم.
تسبیح شیخ حلقهٔ زنار می‌شود
گر جلوه‌گر شود بت مشکین کمند ما
هوش مصنوعی: اگر معارف و اصول دینی را به درستی به نمایش بگذاریم، ممکن است که حتی یک چیز غیرمعتبر نیز تحت تأثیر قرار گیرد. این نشان می‌دهد که قدرت جذب و تأثیرگذاری زیبایی و قدرت می‌تواند تمامی باورها و ارزش‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.
یا رب مباد چشم بد آن چشم مست را
کز دست برد هوش دل هوشمند ما
هوش مصنوعی: خدایا، ای کاش چشم حسود به آن چشم زیبای مست نیفتد، زیرا که آن چشم موجب از دست رفتن عقل و هوش دل من شده است.
از چشم روزگار ستانیم داد خویش
گر دانه‌های خاک تو گردد سپند ما
هوش مصنوعی: از چشمان زندگی حق خود را می‌گیریم، اگر دانه‌های خاک تو به آتش تبدیل شوند.
بگشا به خنده غنچه میگون خویش را
تا مدعی خموش نشیند ز پندما
هوش مصنوعی: به لبخند، گلبرگ‌های زیبایت را باز کن تا رقیبان و معاندان، از حسادت و کینه خاموش شوند و ساکت بمانند.
ما را پسند کرده فروغی ز بهر جود
تا شد پسند خاطر مشکل پسند ما
هوش مصنوعی: فروغی به خاطر بخشندگی‌اش ما را دوست داشته است، تا اینکه نظر او جلب خاطر ما که اهل سخت‌پسندی هستیم، شده است.

حاشیه ها

1399/06/05 08:09
ملکیان

این غزل در دو چاپ دیوان فروغی بسطامی(دیوان فروغی بسطامی، به کوشش حسین نخعی، انتشارات امیرکبیر1336؛ دیوان فروغی بسطامی، تصحیح و مقدمه سیدوحید سمنانی، انتشارات سنایی1389) نیامده است.